Badajoz Emirliği
Badajoz Emirliği (Arapça: طائفة بطليوس), günümüzde Portekiz ve İspanya'nın parçası olan bölgelerde hüküm sürmüş ve 875 yılında Galisyalı Moro İbn Mervan tarafından kurulmuş İslamî Tavaif-i Mülûk. Devlet, günümüzde İspanya'nın Ekstremadura Özerk Bölgesi'nde bulunan Badajoz şehrini merkez almıştır.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Endülüs Emevî Devleti'nın parçalanmasının ardından pek çok küçük Moro emirliği kurulmuştur. Bunlardan biri olan Badajoz Emirliği, 1012-13 yıllarında Slav asıllı olabileceği düşünülen II. Hakem’in kölesi Sâbûr es-Saklebî'nın Kurtuba ve çevre bölgelerde ayaklanma çıkartması ile kurulmuştur. Sâbûr'un ölümünden sonra Berber kökenli Miknâse kabilesine mensup olan ve İbnü’l-Eftas lakabına sahip Abdullah bin Muhammed bin Mesleme Badajoz'u kontrol etmeye başladı.[2]
İbnü’l-Eftas'ın ölümünün ardından yönetime oğlu Ebû Bekir Muhammed el-Muzaffer geçti. Eftasî Hanedanı kontrolünü güçlendiren Ebû Bekir Muhammed'in ölümünün ardından Badajoz'un hakimiyeti hakkında oğulları Yahyâ ve Ömer arasında anlaşmazlık çıktı. Bu, Yahyâ'nın 1084'te öldürülmesi ile sonuçlandı ve Mütevekkil lakaplı Ömer yönetimin başına geçti. Murâbıtlar’ın şehri işgal etmesi esnasında Leon ve Kastilya Kralı VI. Alfonso'dan yardım isteyen Mütevekkil, Badajoz halkının tepkisi ile karşılaştı ve şehir halk tarafından Murâbıtlar’a teslim edildi.[2]
1094 yılında Murâbıt kumandanı Sîr bin Ebû Bekir, Mütevekkil ile ailesini öldürdü ve bu olay Eftasî hâkimiyetinin sonu oldu. Daha sonra bölge, Endülüs’ü ele geçiren Muvahhidler’in kontrolüne girdi. 1228’de Portekiz Kralı VII. Alfonso’nun şehri kuşatıp ele geçirmesiyle bölgedeki Moro kontrolü son buldu.[2]
Emirler listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ebu Muhammed Abdullah bin Muhammed el Sapur el-Katip: 1013-1022 (Slav kökenlidir).
- Abdullah ibn Muhammed ibn Maslamah ibn el-Aftas: 1022-1027 (Aftasid hanedanlığı) (I. El-Mansur).
- Sevilla hakimiyeti dönemi: 1027-1034.
- Abdullah ibn Muhammed ibn Maslamah ibn al-Aftas: 1034-1045 (Aftasid hanedanlığı) (I. El-Mansur (ikinci kez)).
- Ebu Bekir Muhammed ibn Abdullah el-Muzaffer: 1045-1067 (Aftasid hanedanlığı).
- Yahya ibn Muhammed el-Mansur: 1067-1073/1079 (Aftasid hanedanlığı) (II. El-Mansur).
- Umar ibn Muhammed al-Mütevekkil: 1073/1079-1094 (Aftasid hanedanlığı).
- Murabıtlar hakimiyeti: 1094-1144.
- Aben Hacham: 1144-1145.
- Batı Endülüs Emirliği hakimiyeti: 1145-1146.
- Sidrey 1146-1151.
- Muhavidler hakimiyeti: 1151-1169.
- Portekiz hakimiyeti: 1169-1170.
- Muhavidler hakimiyeti: 1170-1227.
- Leon-Kastilya Kralığı kontrolü: 1227 - (Batı parçası hariç)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Taifa 2 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Encyclopædia Britannica
- ^ a b c "Batalyevs". Rıza Kurtuluş. TDV İslam Ansiklopedisi. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.