Büyük Şifre
Büyük Şifre (İngilizce: Great Cipher, Fransızca: Grand chiffre), birkaç nesli Fransız hükümdarlarına kriptograf olarak hizmet eden Rossignoller tarafından geliştirilen bir adlandırma şifresiydi. Büyük Şifre, mükemmelliği ve kırılamaz olarak bilinmesi nedeniyle bu şekilde adlandırılmıştır.
Değiştirilmiş biçimleri Fransız Yarımada ordusu tarafından 1811 yazına kadar kullanılmıştır.[1] Güncel kullanımdan kalktıktan sonra, Fransız arşivlerindeki birçok belge, deşifre edilene kadar okunamaz hale gelmiştir.
Tarihsel arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Antoine Rossignol'un kriptografik becerileri 1626 yılında, Huguenotlar tarafından kontrol edilen ve Fransız ordusu tarafından kuşatılan Réalmont şehrinden ayrılan bir ulaktan şifreli bir mektup alınmasıyla tanındı. Mektupta Huguenotların şehirde daha fazla tutunamayacağı yazıyordu ve günün sonunda Rossignol mektubu başarıyla deşifre etti. Fransızlar mektubu deşifre edilmiş mesajla birlikte iade ettiler ve Huguenotları teslim olmaya zorladılar. Rossignol ve oğlu Bonaventure Rossignol kısa süre içinde sarayda önemli görevlere atandılar.
İkili birlikte o kadar güçlü bir şifre tasarladılar ki, yüzyıllar boyunca kriptanalistleri şaşırttı. Komutan Étienne Bazeries, geleneksel şifrelerin aksine her sayının tek bir harf yerine bir Fransızca heceyi temsil ettiğini fark ederek 1893 civarında üç yıllık bir süre içinde şifreyi kırmayı başardı. Tekrarlanan belirli bir sayı dizisinin, 124-22-125-46-345, les ennemis ("düşmanlar") anlamına geldiğini tahmin etti ve bu bilgiden yola çıkarak tüm şifreyi çözmeyi başardı.
Demir Maskeli Adam[değiştir | kaynağı değiştir]
Louis ve mareşali Nicolas de Catinat arasındaki şifreli mektuplardan birinde Demir Maskeli Adam gizemine olası bir çözüm ortaya çıktı.[2] Mektup, Vivien de Bulonde adlı bir generalin İtalyan kenti Cuneo'ya saldırması gerekirken Avusturyalıların gelmesinden korkarak kaçması ve bunun sonucunda Piyemonte'deki tüm Fransız seferinin başarısını ciddi şekilde tehlikeye atmasıyla ilgiliydi. Mektupta şöyle deniyordu:
| “ | Majesteleri bu hareketin sonuçlarını herkesten daha iyi bilir ve ayrıca burayı ele geçiremememizin davamıza ne kadar zarar vereceğinin de farkındadır; bu başarısızlık kış boyunca telafi edilmelidir. Majesteleri, General Bulonde'u derhal tutuklamanızı ve Pignerole kalesine götürülmesini, orada geceleri bir hücreye kapatılmasını, gündüzleri ise 330 309 numaralı siperde dolaşmasına izin verilmesini istemektedir. | „ |
"330" ve "309" kod grupları yazışmalarda yalnızca bir kez geçmektedir, dolayısıyla bunların ne anlama geldiğini teyit etmek mümkün değildir. Bazeries, General Bulonde'un gözden düştüğünü ve komutanlıktan alındığını doğruladı, bu nedenle 330 ve 309'un masque ve nokta anlamına geldiğini düşündü.[3] Ancak, Demir Maske döneminde kullanılan şifre varyantlarının hiçbiri, şifrenin küçük repertuarına dahil edilmesi olası olmayan bir kelime olan masque içermiyordu.[4]
Teknik nitelik[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazeries tarafından kırılan şifrenin temeli heceleri temsil eden 587 rakamdan oluşuyordu.[5] Başka varyasyonlar da vardı ve 14. Louis'nin denizaşırı bakanlarına sadece heceleri değil harfleri ve kelimeleri de şifreleyen farklı şifre sayfaları gönderildi.[1][6] Frekans analizine karşı koymak için, bazı sayı kümeleri "boş" (null) idi ve amaçlanan alıcı tarafından göz ardı edilmesi gerekiyordu. Diğerleri, önceki kod grubunu yok saymayı amaçlayan bir kod grubu da dahil olmak üzere tuzaklardı.[7]
Bir adlandırma şifresi ("nomenclator") olarak Büyük Şifre, Auguste de Marmont gibi önemli generallerin isimlerini, les ennemis referanslarını ve diğer hassas terimleri homofonik yerine koyma ile değiştirmiştir.[8] Kod sayfaları, cinsiyeti veya harf durumunu değiştirmek için alternatif rakamlar içeriyordu[9] ve bu nedenle Fransızca kompozisyon kuralları şifrelemeler için de geçerliydi. e Fransızca'da en çok kullanılan harf olduğundan, Şifre tipik olarak en çok kod numarasını bu sesli harfin yazımına ayırmıştır. Bir isimlendirmede, 711 kod numarasından 131'i e için kullanılmıştır.[10]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Urban 2004, s. 104
- ^ Kahn, 2005, s. 45
- ^ Kahn 2005, s. 45
- ^ Kahn 2005, s. 46
- ^ Singh
- ^ Urban, Mark (25 Ağustos 2001). "Wellington's lucky break | Education". The Guardian. Londra. 9 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2009.
- ^ "[2.0] Refining The Art". Vectorsite.net. 11 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2009.
- ^ Kahn 2005, s. 47
- ^ Urban 2003, s. 111
- ^ Urban 2004, s. 117
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kahn, David. "The Man in Iron Mask -- Encore et Efin, Cryptologically." Cryptologia, January 2005, Volume XXIX, Number 1.
- Singh, Simon. The Code Book: The Science of Secrecy from Ancient Egypt to Quantum Cryptography. New York: Anchor Books, 1999. 0-385-49532-3.
- Urban, Mark. "The Blockade of Ciudad Rodrigo, June to November 1811 - The Great Cipher." in The Man Who Broke Napoleon's Codes. Harper Perennial, 2003. 978-0-06-093455-2.