Azim Azimzade

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Azim Azimzade
Genel bilgiler
Doğum07 Mayıs 1880(1880-05-07)
Novhanı, Bakü, Rus İmparatorluğu
Ölüm15 Haziran 1943 (63 yaşında)
Bakü, Azerbaycan SSC, Sovyetler Birliği
AlanıArtist, karikatürist
Ödüller
Sovyetler Birliği Halk Sanatçısı
İmzası

Azim Azimzade (Azerice: Əzim Əzimzadə; 7 Mayıs 1880 - 15 Haziran 1943) Azerbaycanlı bir sanatçı ve karikatüristti. Azerbaycan SSC Halk Sanatçısı onursal unvanı ile ödüllendirildi.[1][2]

Hayatı ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Azim Azimzade.
Reichstag Harabeleri.

Azim Azimzade, 7 Mayıs 1880'de Rusya İmparatorluğu'nun Bakü Valiliği'nin Novxanı köyünde (günümüzde Azerbaycan) doğdu.[1][3] Bir petrol endüstrisi işçisinin oğlu, her biri 10 yaşından önce ölmüş dört kardeşi vardı.

Azimzade sanatsal eğitim almamış ve kendi kendini yetiştirmiştir.[1][2][4] 1906 yılında Azerbaycan hicivli grafik sanatının başlangıcını temsil eden dergilerde sosyal ve politik konularla ilgili resimler yayımlamaya başladı. Azimzade, ayrıca 1905 Rus Devrimi'ne katıldı ve Azerbaycan Halk Komiserliği Kültürel Aydınlanma Dairesi müdürü olarak görev yaptı.

Devrimden sonra Azimzade, kitap, şövale grafikleri, kitap illüstrasyonları, hiciv dergileri ve gazeteler için resimler, kostüm taslakları, süslemeler, siyasi karikatürler ve posterler gibi çeşitli eserler yayınladı. Azimzade'nin yaptığı posterler neredeyse yarısı din karşıtı temalar içeriyordu; aynı zamanda 1925'te köylülerle ilgili politik temalar içeren posterler de çizdi.

Karikatürlerdeki gelişimi, 1905'teki ilk Rus Devrimi'nin fikirleri üzerine kurulan ve ardından 1917'deki Rus Devrimi'nden sonra yeniden canlanan hicivli Molla Nasraddin dergisiyle yakından ilgilidir. Azimzade, editör Celil Memmedguluzadeh ile yakın çalıştı ve birçok illüstrasyon yayımladı; Molla Nasraddin'in baş ressamı olmayı planladı.[5][6] 1923'te Sovyetler Birliği Komünist Partisi'ne üye oldu.

1927'de Azimzade, Azerbaycan SSC Halk Sanatçısı onursal unvanı ile ödüllendirildi.[7] Azerbaycan Komünist Partisi'nin ilk sekreteri ve Azimzade'nin çalışmalarının hayranı olan Mir Cafer Baghirov ile tanışması nedeniyle siyasi baskılardan kaçındığında inanılmaktadır.[8]

Azimzade, şair Mirza Alakbar Sabir'in[9] toplu eserleri için 56 renkli taşbaskı ve Abdurrahim bey Hagverdiyev, Nariman Narimanov ve Hüseyngulu Sarabski'nin eserlerine ait resimler oluşturdu. 1927'de Azimzade, GK Sanily'nin Wild Ox şiirlerinde bulunan çocuk masallarının illüstrasyonlarını çizdi.

1930'larda Azimzade, Zenginlerin Düğünü ve Yoksulların Düğünü gibi sosyal eşitsizliği inceleyen tematik bir suluboya serisini tamamladı. 1933 yılında, Moskova'da ilk kez Azerbaycanlı sanatçıların bir sergisinde merkezi basının beğenisini kazanan afişleri sergiledi. 1937'de Geçmişin Gölgeleri adlı 26 resimden oluşan bir koleksiyon yayımladı.

II.Dünya Savaşı'nın başlangıcında Azimzade, diğer Sovyet sanatçılarıyla birlikte hem Azerbaycanca hem de Rusça yazılmış Agitokon posterlerinin oluşturulmasında rol aldı. S. Rahman, Y. Fidler, G. Stroganov, M. Seyidzade ve Nigar Rafibeyli gibi yazar ve şairler de afişlerde sanatçılarla iş birliği yaptı. Azimzade, Sovyet savaş zamanı anti-faşist karikatürlerine önemli bir katkıda bulunacak ve savaşın ilk iki yılında 50'den fazla karikatür çizmişti. Azimzade'nin çizdiği kayda değer bir karikatür, Lion and Kitten (1941) adlı karikatürün Adolf Hitler ile alay edildiği ve 1812'deki Borodino Savaşı'nın sonuçlarına atıfta bulunularak Napolyon'la karşılaştırıldı.

Azimzade, 1943'te 63 yaşında öldü.

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Bakü, günümüzde Azim Azimzade Evi-Müzesi'ne ev sahipliği yapmaktadır.[10][11] Bakü'de bir müzeye, Azimzade'nin 1932'den 1937'ye kadar öğretmenlik yaptığı ve yönettiği Azerbaycan Sanat Okulu'nun adı onuruna verildi.[12][13][14] 2002 yılında Bakü'de Haydar Aliyev Sarayı yakınında Azimzade anıtı dikildi.

Fotoğraf galerisi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Yirminci Yüzyıl, Avrupa ve Japonya'yı zengin gelişmiş medeniyetler ve Asya'yı ezilen alt sınıf olarak temsil eden bir 1910 karikatürü. Azerice yazılan bir kısımda: "Yirminci yüzyılda kıtaların durumu" yazıyor.
    Yirminci Yüzyıl, Avrupa ve Japonya'yı zengin gelişmiş medeniyetler ve Asya'yı ezilen alt sınıf olarak temsil eden bir 1910 karikatürü. Azerice yazılan bir kısımda: "Yirminci yüzyılda kıtaların durumu" yazıyor.
  • "Molla Nasreddin" hiciv dergisinde karikatür, 1906.
    "Molla Nasreddin" hiciv dergisinde karikatür, 1906.
  • Horoz dövüşü, 1915.
    Horoz dövüşü, 1915.
  • Halk performansı Kos-Kosa, 1930.
    Halk performansı Kos-Kosa, 1930.
  • Bakü'de yazlık evler, 1931.
    Bakü'de yazlık evler, 1931.
  • 1931'de çizdiği bir resim.
    1931'de çizdiği bir resim.
  • Fakir insanların düğünü, 1931.
    Fakir insanların düğünü, 1931.
  • Eski eş ve yeni biri, 1935.
    Eski eş ve yeni biri, 1935.
  • Şenlik ateşinin üzerinden atlamak, 1937.
    Şenlik ateşinin üzerinden atlamak, 1937.
  • Kız doğdu, 1937.
    Kız doğdu, 1937.
  • Köpek yemliği, 1938.
    Köpek yemliği, 1938.
  • Zenginlerin Ramazan'ı, 1932.
    Zenginlerin Ramazan'ı, 1932.
  • Yoksulların ramazanı, 1938.
    Yoksulların ramazanı, 1938.
  • Şair Nasimi'nin infazı.
    Şair Nasimi'nin infazı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Aliyev, Baku's Art School Named After Self-Taught Artist, 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 9 Şubat 2010 
  2. ^ a b Horn (1983), The World Encyclopedia of Cartoons, Chelsea House Publishers, s. 94, ISBN 0-87754-399-2 
  3. ^ "Высокое имя Азим Азимзаде – ОЧЕРК – ФОТО". 1news.az. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Талантливый самоучка". 1news.az. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Вспоминая Азима Азимзаде". 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Высокое имя Азим Азимзаде". 1news.az. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Высокое имя Азим Азимзаде". 1news.az. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Как азербайджанский художник Азим Азимзаде спасся от репрессий тридцатых годов". Trend.az. 30 Nisan 2009. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  9. ^ "Высокое имя Азим Азимзаде". 1news.az. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ "В Баку состоится "Вечер Азима Азимзаде"". Trend.az. 28 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  11. ^ "Высокое имя Азим Азимзаде". 1news.az. 4 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Huseinov, Old Baku on Canvas: The Imaginative World of Orkhan Huseinov, 2 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Şubat 2010 
  13. ^ Baku to launch project of mobile exhibitions museums, 4 Şubat 2010, 10 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 10 Şubat 2010 
  14. ^ Websites of seven Azerbaijan-based museums presented, Azerbaijan Press Agency, 12 Ekim 2009, 7 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 9 Şubat 2010 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Azim_Azimzade&oldid=32214845" sayfasından alınmıştır