Avlonyalı Süreyya Bey
Avlonyalı Süreyya Bey | |
---|---|
Doğum | 1860 Avlonya, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1940 İsviçre |
Meslek | Siyasetçi |
Tanınma nedeni | Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi |
Avlonyalı Süreyya Bey[1] (Arnavutça: Syrja bej Vlora) Osmanlı Arnavut siyasetçisi, 1912 Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin aktif bir figürü[2] ve Avlonya Meclisi delegelerinden birisi.[3]
Süreyya Bey, 1860 yılında Avlonya'da, o zamanlar Osmanlı İmparatorluğu'nda doğdu. Yaklaşık 4 asırdır Osmanlı idaresi ve ordusu sayesinde tarihsel olarak başarılı olan seçkin zengin toprak sahibi Valora ailesinin bir üyesiydi. Sadrazam Avlonyalı Ferid Paşa'nın (1851-1914) erkek kardeşidir ve ikisi de Mutasarrıf Mustafa Nuri Paşa'nın oğullarıdır. Süreyya Bey aynı zamanda siyasi rakibi olan İsmail Kemali ile de ilişki içindeydi. Esad Paşa Toptani'nin kız kardeşi ile evlendi.[4] Osmanlı'nın son dönemlerinde Süreyya Bey, Sultan II. Abdülhamid'e ekonomi danışmanı olarak hizmet etti.
Yeni Arnavut devletinin kurulmasından önce, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu Gümrük Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu ve Meclis-i Mebûsan'da Berat mebusluğu yaptı. Süreyya Bey, Arnavutların bağımsızlığa hazır olmadıklarını düşünüyordu ve Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünün gelişinde Avusturya-Macaristan altında bir hamiliği altında özerk Arnavutluk'tan yanaydı.[5] 1911'de Süreyya Bey, Derviş Hima'nın Osmanlı Türkçesi, Musaver Arnavud adlı editörlüğünü yaptığı kitapta, Arnavutluk tarihi üzerine Osmanlı dönemine ve İskender Bey ve Tepedelenli Ali Paşa gibi konulara odaklanan bir bölüm yazdı.[6]
1912 Arnavut İsyanı sırasında ve Osmanlı parlamento seçimlerinin ardından, Berat milletvekili Süreyya Bey ve Dıraç milletvekili Esad Toptani, Jön Türklerle yapılan bir parlamento görüşmesinde Arnavut tarafını temsil etti.[7] Her ikisi de Arnavutluk topraklarındaki durumu hafifletmek için hükûmet gücünün durdurulması ve iyi yönetimin uygulanması çağrısında bulundu.[7] Kasım 1912'de Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nden sonra, esas olarak 1914'te Viyana'da Arnavut Büyükelçiliği gibi küçük siyasi görevlerde bulundu.[4]
Arnavut siyasetçi ve bilgin Avlonyalı Ekrem Bey'in babasıydı. İsmail Kemali'nin bağımsızlık öncesi Avrupa turu sırasında Avusturya'da Arnavutların bağımsızlığı için birlikte müzakerelerde bulundular.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gawrych 2006, s. 23.
- ^ "History of Albanian People" Albanian Academy of Science.99927-1-623-1
- ^ Michael Schmidt-Neke (16 Kasım 1987), Entstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien (1912-1939): Regierungsbildungen, Herrschaftsweise und Machteliten in einem jungen Balkanstaat, Oldenbourg Wissenschaftsverlag, s. 320, ISBN 978-3486543216, 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Nisan 2021
- ^ a b Syrja bej Vlora, rrëfehen kujtimet [Syrja Bey Vlora, the memories get narrated] (Arnavutça), Gazeta Metropol, 2013, 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Ocak 2014
- ^ Skendi, Stavro (1967). The Albanian national awakening. Princeton: Princeton University Press. s. 279. ISBN 9781400847761. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ Gawrych 2006, s. 184.
- ^ a b Gawrych, George (2006). The Crescent and the Eagle: Ottoman rule, Islam and the Albanians, 1874–1913. Londra: IB Tauris. s. 193. ISBN 9781845112875. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2021.
- ^ Veli Bej Këlcyra, firmëtari i panjohur i pavarësisë (Arnavutça), Gazeta Tema, 19 Mayıs 2012, 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Ocak 2014