Aram Gülyüz
Aram Gülyüz | |
|---|---|
| Doğum | 13 Nisan 1931 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 1 Eylül 2018 (87 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Şişli Ermeni Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | Senarist, yapımcı, yönetmen |
| Etkin yıllar | 1958-2018 |
| Evlilik | Gönül Gülyüz (e. 1965; ö. 2018) |
| Çocuk(lar) | 1 |
| Ödüller | 37. Uluslararası İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülü |
Aram Gülyüz (13 Nisan 1931, İstanbul - 1 Eylül 2018, İstanbul), Ermeni asıllı[1] Türk yönetmen, yapımcı ve senarist.[2] 1958 yılında Metro Film'i kurarak yapımcı olarak sinemaya adım atan sanatçı, 1960 yılında Metin Serezli ve Nurhan Nur’un başrolünü oynadığı ilk filmi Sensiz Yıllar'ı çekti.
Özel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Koleji bitirip İngiltere'ye gitti. Electric and Musical Industries Ltd.ın (EMI) Londra'daki temsilciliğinde dört yıl televizyon kursu gördü. Sinema yolunun açılması askerde Halit Refiğ ile geçirdiği 18 ay arkadaşlığı sayesinde kendi deyimiyle tesadüfen başladı.[3] Refiğ şöyle anlatıyor: "Aram o tarihlerde daha çok oyunculuk merakındaydı. Tabii ki sinemaya da ilgisi vardı ama mesela benim sinema düşüncem senaryo yazıp yönetmek istikametinde iken şarkı söyleyip oyun oynamak Aram’ın ilgi alanıydı. Hatta çok iyi taklit yapardı. Bu, tugay içinde de biliniyordu. Tugaya yabancı misafirler, özellikle İngiliz, Amerikalı subaylar geldiği zaman, tugay komutanı hemen “Aram teğmen gelsin” diye haber gönderirdi. Aram'ın gitarı vardı. Gitarla onlara İngilizce şarkılar söylerdi. Ama Aram kendisinin bu oyunculuk, bilhassa komedi oyunculuğu konusundaki yeteneğini kullanmadı. Aram benim, Almanların bana yaptırmayı düşündüğü ilk film teşebbüsünde onun Türkiye idarecisi, prodüktörü olarak, ilk öyle adımını attı sinemaya."[4]
Askerden sonra İngiliz Havayolları’nda (British Airways) memur olarak çalıştı, ardından Halit Refiğ‘in teşvikiyle 1958 yılında Metro Film’i kurup yapımcı olarak sinemaya başladı.[5] “Metro Film” faaliyetlerini 1973'e kadar devam ettirdi ve 40'tan fazla film gerçekleştirdi. Ferhan Üçoklar ile ortaklaşa kurduğu “Üç-Ok Film” ise 1969-1973 yılları arasında iki film çekti.[6] 1965 yılında eşi olacak, Türkiye'nin ilk balerinlerinden biri olan Gönül Gülyüz ile bir filminin koreografisi için tanıştı.[7] Bu evliliğinden Ferdi adında bir oğlu vardır.
1 Eylül 2018'de geçirdiği kalp krizi nedeniyle ölen Aram Gülyüz, Şişli'de bulunan Ermeni mezarlığında defnedildi.[8]
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Aram Gülyüz'ün ilk yapımcılığını gerçekleştirdiği film, Türk-Alman ortak yapımı olan İstanbul Macerası'ydı. Filmde Sadri Alışık, Orhan Günşiray ve Öztürk Serengil gibi dönemin ünlü Türk oyuncuları ile birlikte Alman oyuncular Carl Möhner, Eva Palmer ve Bianca Breneca da yer almıştı. 1960 yapımı Sensiz Yıllar'da hem yönetmenlik hem de senaristlik yaptı. Metin Serezli, Nurhan Nur ve Serpil Gür bu filmde başrolleri paylaşmışlardı. 1961 yapımı Aşk ve Yumruk'ta ise bu kez sadece yönetmenlik yaptı. 1961 yapımı Aşk ve Yumruk; Orhan Günşiray ile Türkân Şoray'ın başrolünü paylaştığı filmiydi.[9]
Yeşilçam seks furyası sırasında 123 film çekerek dönemin en çok çalışan yönetmenlerinden oldu.[10]
Son çektiği film ise 2014 yapımı Zaman Makinesi 1973 oldu. Son filminde Gürgen Öz ve Seda Bakan başrol oynadılar.
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2017: 37. Uluslararası İstanbul Film Festivali - Sinema Onur Ödülü
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Berberyan, Bercuhi (2017). Aram Gülyüz : Yeşilçam'ın en üretken muzip yönetmeni (1. baskı bas.). İstanbul: Paros. ISBN 9786-058-478862.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ https://www.ermenihaber.am/tr/news/2020/09/02/Ye%C5%9Fil%C3%A7am-Ermeni-Aram-G%C3%BCly%C3%BCz/191823#:~:text=Sinema%20d%C3%BCnyas%C4%B1na%201958'de%20ad%C4%B1m,%2C%20%C5%9Ei%C5%9Fli'de%20d%C3%BCnyaya%20geldi 1 Eylül 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. [yalın URL]
- ^ "Aram Gülyüz". Türk Sineması Araştırmaları. 14 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2015.
- ^ "MÜTEVAZI BİR DUAYEN: ARAM GÜLYÜZ". afcyapim.com. Paros. 5 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (röportaj) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Halit Refiğ - Düşlerden Düşüncelere Söyleşiler. Kabalcı Yayınevi. 2001. s. 22.
- ^ "Bir çınar devrildi bir devir kapandı". cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet. 3 Eylül 2018. 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Scognamillo, Giovanni (30 Aralık 2002). "Türk Sinemasının Ekonomik Tarihine Giriş – 3". yenifilm.net. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2019.
- ^ Erdem, Aynur (30 Ekim 2004). "Erotik film çekmek bana zevk verdi". sabah.com.tr. Sabah Cumartesi eki. 28 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (röportaj) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2019.
- ^ Usta Yönetmen Aram Gülyüz, Rabbe Uğurlandı 07.09.2018 (haber sunumu) (televizyon yayını). SAT-7 TÜRK. 2018.
- ^ Ertan, Özlem (5 Eylül 2018). "Yeşilçam'ın unutulmaz yönetmeni: Aram Gülyüz". evrensel.net. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019.
- ^ Araya parça giren yıllar: Türk sinemasında 1974-1980 seks filmleri dönemi ve o dönemden bugünlere yaşananlar
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Aram Gülyüz
- SinemaTürk'te Aram Gülyüz
- Türk Sineması Araştırmaları sayfası 14 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Röportaj, Paros Aylık Dergi
