İçeriğe atla

Ali Abdullah Salih

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ali Abdullah Salih
Ali Abdullah Salih, 2004
Yemen cumhurbaşkanı
Görev süresi
22 Mayıs 1990 - 21 Şubat 2012
Başbakan Haidar Abu Bakr al-Attas
Muhammad Said al-Attar
Abdul Aziz Abdul Ghani
Faraj Said Bin Ghanem
Abd al-Karim al-Iryani
Abdul Qadir Bajamal
Ali Muhammad Mujawar
Başkan Yardımcısı Ali Salim al-Beidh
Abd Rabbuh Mansur al-Hadi
Yerine geldiği Yeni makam
Yerine gelen Abd Rabbuh Mansur al-Hadi
Kuzey Yemen Cumhurbaşkanı
Görev süresi
18 Temmuz 1978 - 22 Mayıs 1990
Başbakan Abdul Aziz Abdul Ghani
Abd al-Karim al-Iryani
Abdul Aziz Abdul Ghani
Yerine geldiği Abdul Karim Abdullah al-Arashi
Kişisel bilgiler
Doğum 21 Mart 1942(1942-03-21)
Al-Ahmar, Kuzey Yemen
(şimdi Yemen)
Ölüm 4 Aralık 2017 (75 yaşında)
San'a, Yemen
Partisi Genel Halk Kongresi
Evlilik(ler) Asama Salih
Mesleği Asker ve siyasetçi
Dini Sünni İslam
Saleh ABD başkanı George W. Bush ile, Mayıs 2007

Ali Abdullah Salih (Arapça:علي عبدالله صالح), (21 Mart 1942, Bayt al-Ahmar - 4 Aralık 2017[1][2]), Yemen Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 2012 yılında kadar görev yapmıştır. Daha önce devlet başkanı görevine 1978'den 1990 yılına kadar Yemen Arap Cumhuriyeti'nin (Kuzey Yemen) Devlet Başkanı olarak görev yaptı. Yemen'in en uzun görevde kalan devlet başkanıdır. 2 Şubat 2011'de 2013 yılındaki seçimlerde yeniden aday olmayacağını açıkladı. Silahsız protestoculara karşı hükûmetin şiddetli yanıt vereceğini açıkladı. Partisinin milletvekilleri 23 Şubat 2011 tarihinde istifa etti. 10 Mart 2011'de Salih yasama ve yürütme yetkilerini ayırarak, yeni bir anayasa konusunda bir referandum yapacağını ilan etti.

17 Temmuz 1978 tarihinde Salih, Meclis tarafından Cumhurbaşkanı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanı seçildi. Salih Yemen'in en yüksek rütbeli askeri görevlisidir (Mareşal).

1990'da Ali Abdullah Salih, Saddam Hüseyin'in uzun süredir müttefiki olarak Kuveyt'in işgalini destekledi. Irak Körfez Savaşını kaybettikten sonra, Yemenliler Kuveyt hükûmeti tarafından topluca sınır dışı edildi. 22 Mayıs 1990 tarihinde Kuzey ve Güney Yemen birleşti.

Salih 1999'daki başkanlık seçimlerinde oyların %91.2'sini alarak Yemen'in ilk doğrudan seçilmiş başkanı oldu.

20 Eylül 2006 tarihinde yapılan başkanlık seçimlerinde, Salih oyların %77.2 sini alarak seçimi kazandı. Onun başlıca rakibi Faysal bin Shamlan (1934-2010), %21,8 oy aldı. Salih 27 Eylül'de yeni dönem için yemin etti.

Artan protestolar sonucu görevini yardımcısı Abd Rabbuh Mansur al-Hadi'ye devrederek ABD'ye tedaviye gitti.

4 Aralık 2017'de Sana'a'da Husiler ile Salih'in destekçileri arasında yapılan bir savaş sırasında Husiler Salih'i "ihanet" ile suçladı ve Salih bir Husi keskin nişancı tarafından öldürüldü.[3][4] Raporlar, Saleh'in bir arabada yerleşkesinden kaçmaya çalışırken öldürüldüğü yönündeydi; ancak bu, onun evinde idam edildiğini söyleyen parti yetkilileri tarafından reddedildi.[5][6][7] Ölümü The Economist tarafından Muhammed bin Selman yönetimindeki Suudi dış politika başarısızlıklarının bir utancı olarak tanımlandı. Bir yetkiliye göre, 9 Aralık 2017'de Sana'a'da gömüldü.[8] Bir Husi komutanı, cenaze töreninin katı koşullar altında yapıldığını ve 20'den fazla kişinin katılmadığını bildirdi.[9]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Yemen eski devlet başkanı öldürüldü". 5 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017. 
  2. ^ "Yemen'in eski devlet başkanı Salih öldürüldü". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017. 
  3. ^ Ahmed, Zayd (5 Aralık 2017). "Deposed strongman Ali Abdullah Saleh killed after switching sides in Yemen's war". 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  4. ^ "Ali Abdullah Salih çatışma sonucu hayatını kaybetti". 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017. 
  5. ^ Browning, Noah (8 Aralık 2017). "The last hours of Yemen's Saleh". Reuters. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2018. 
  6. ^ "Analysis: Yemen's ex-president Saleh's killing was 'revenge'". Al Jazeera. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017. 
  7. ^ Hakim Almasmari, Tamara Qiblawi and Hilary Clarke. "Yemen's former President Saleh killed in Sanaa". CNN. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017. 
  8. ^ "Yemen's slain ex-President Saleh buried". Business Standard. 9 Aralık 2017. 12 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  9. ^ "Yemen rebels bury Saleh in closed funeral: family source". Business Standard. 9 Aralık 2017. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Siyasi görevi
Önce gelen
Abdul Karim Abdullah al-Arashi
Kuzey Yemen Cumhurbaşkanı
1978–1990
Makam kaldırıldı
Yeni makam Yemen cumhurbaşkanı
1990–2011
Sonra gelen
Abd Rabbuh Mansur al-Hadi