Alexander von Zemlinsky

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.30, 27 Eylül 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17649060 numaralı sürüm (→‎Dış bağlantılar: düzeltme AWB ile)
Alexander von Zemlinsky
Alexander von Zemlinsky
Doğum14 Ekim1871
Viyana, Avusturya
Ölüm15 Mart 1942
Larchmont, New York, ABD
Diğer ad(lar)ıAlexander Zemlinsky
MeslekMüzisyen, Besteci, Orkestra şefi, Müzik eğitimcisi
İmza

Alexander von Zemlinsky (d. 14 Ekim, 1871, Viyana, Avusturya – o. 15 Mart,1942, Larchmont, New York, ABD). Avusturyali bir besteci, orkestra şefi, müzik eğitimcisi.

Yaşamı

14 Ekim’de Avusturya'nın Viyana kentinde çok farklı kültürlerden oluşan bir ailede dünyaya gelmiştir. Büyük babası Anton Semlinski, Macaristan’ın Žilina şehrinden (günümüzde Slovakya) Avusturya’ya göç etmiş ve Avusturya’lı bir kadın ile evlenmiştir. İkisi de Roma Katolik kilisesine bağlı ailelerdendir. Babası Adolf Katolik bir ailedendir. Annesi ise Seferad Yahudi bir baba ve Bosnalı Müslüman bir annedendir. Alexander’ın tüm ailesi daha sonra Yahudiliği benimsemişlerdir. Bu yüzden kendisi de Yahudi bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Babası isimlerine daha aristokrat olan ‘’von’’ bağlacını eklemiş olsa da bu ne onu nede ailesini yüceltmiştir. Kendisi daha sonradan soy ismini ‘’Z’’ harfi ile yazmaya başlamıştır.

Alexander genç yaşta piyano çalmaya başlamış tatillerde de Sinagoglarda org çalmıştır. 1884 yılında Viyana Konservatuarı’na kabul edilmiş, Anton Door ile piyano çalışmış 1890 yılında okulun piyano yarışmasını kazanmıştır. 1892 yılına kadar çalışmalarına devam etmiş Robert Fuchs ile teori, Johann Nepomuk Fuchs ve Anton Bruckner ile kompozisyon çalışmıştır. Bu yıllarda da bestelerini yapmaya başlamıştır.

O dönemlerde Zemlinsky’nin Johannes Brahms gibi önemli ve değerli bir destekçisi vardı. 1893 yılında öğretmeni Johann Nepomuk Fuch’sun daveti üzerine Brahms, Zemlinsky’nin re minör senfonisinin ilk seslendirilişinde bulunmuş ve yakın zaman sonra bu yaylı dörtlülerinin de performanslarını takip etmiştir. Brahms Zemlinsky’nin müziğinden etkilenmiş, 1896 yılında genç bestecinin re minör klarinetli triosunu önemli bir müzik yayın kuruluşu olan Simrock tarafından basılması için öneride bulunmuştur. Zemlinsky 1895 yılında Arnold Schönberg ile tanışmış ve yakın arkadaş olmuşlardır. Daha sonra Schönberg ile Zemlinsky’nin ablası olan Mathilde evlenmiştir. Zemlinsky, Schönberg’e kontrapunt dersleri vermiş böylece onun tek resmi müzik öğretmeni olmuştur. 1897 yılında Si-bemol Majör 2. Senfonisi Viyana’da seslendirilmiş ve çok büyük bir başarı kazanmıştır. 1900 yılında Gustav Mahler’in ‘’Es war einmal‘’ (Bir Zamanlar) adlı operasının ilk temsilini yapması, bir besteci olarak itibarının artmasına büyük katkısı olmuştur.

1900 yılında öğrencisi Alma Schindler’e karşı büyük bir aşk beslemiş ve o da kısa zamanda buna karşılık vermiştir. Fakat Alma Schindler ailesi ve arkadaşları tarafından çok büyük bir baskı hissetmesi nedeni ile bu ilişkiye bir son vermiştir. Bunun büyük bir nedeni Alexander’ın büyük bir üne sahip olmaması ve fiziksel olarak çirkin bir adam olmasından kaynaklanıyordu. Bu ilişkinin ardından Alma Schindler 1902 yılında Gustav Mahler ile evlendi. Zemlinsky 1907 yılında Ida Guttmann ile evlendi fakat evlilik mutsuz bir şekilde Ida Guttmann’ın 1929’daki ölümüne kadar devam etti. 1930 yılında kendisinden 29 yaş küçük olan Luise Sachsel ile evlendi, bu 1941 yılına kadar devam eden, öncekilerden daha mutlu bir evlilik oldu.

1933 yılında Alman Nazi Partisi’nin yükselişi ile birlikte Viyana’ya kaçtı. Ara sıra da olsa da misafir şef olarak sahnelerde görünmek ya da besteciliğe konsantre olmak yerine hiçbir resmi görevde bulunmadı. 1938 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin New York eyaletine yerleşti. Diğer bir göçmen olan Schönberg 1930-40’larda Los Angeles ve Southern California Üniversitelerinde başarılı ve kazançlı işlerde bulunurken kendisi benimseyemediği New York’ta genellikle bilinmeyen ve ihmal edilmiş birisi olarak yaşamaya devam etti. Daha sonra sağlığı bozuldu ve besteciliğe son verdi. Bir dizi felç geçiren besteci 1942 yılında New York’un Larchmont kentinde zatürre hastalığından dolayı öldü.

Erken dönem eserleri, geç romantik dönemin özelliklerini gösterir, özellikle Brahms’tan oldukça etkilenmiş olduğu müziğinde apaçık ortadadır. Daha sonraki eserleri 20 yy. etkisinde olsa da asla Schönberg gibi atonal ve on iki ton tekniği kullanmamıştır. Yaşadığı dönemde zaten yeterince ünlü bir besteci olmaması, hem eserlerinin günümüzde çok fazla seslendirilmeyişinin hem de pekiyi tanınmayan bir besteci olmasının ana nedenidir. Zamanında şef olarak birçok önemli isim tarafından takdir edilmiş, Mozart’ın eserlerinin dikkat çeken yorumları haricinde Mahler, Schönberg ve birçok başka modern bestecinin eserlerini de yönetmiştir. Öğrencileri arasında Schönberg haricinde Erich Wolfgang Korngold, Hans Krása ve Karl Weigl gibi önemli isimler de vardır.

Eserleri genellikle Operaları içerse de çok başarılı çalgı müziği eserleri de vardır. En bilinen eseri Lirik Senfoni’dir (1923). Die Seejungfrau (Küçük Deniz Kızı) adlı senfonik şiiri (1905), iki senfoni (1892 & 1897), Sinfonietta (1934), orkestra için üç bale parçası, Eine florentinische Tragödie (Bir Floransa Trajedisi, 1915-16), Der Zwerg (Cüce, 1919-1921) adlı operaları, dört yaylı dörtlü, klarinetli trio, solo piyano için parçalar, şan ile piyano için ve şan ile orkestra için şarkılar önemli eserleri arasındadır. Birçok eseri Universal Edition, Ricordi Munich ve Simrock/Boosey & Hawkes gibi önemli kuruluşlar tarafından basılmıştır.

Seçilmiş eserleri

Operaları

Opus no. İsim Janr Perde sayısı Libretto Kompozizyona
başlangıç		 Prömiyer tarihi Şehir, tiyatro
  Sarema   3 kisim Besteci, Adolf von Zemlinszky ve Arnold Schoenberg 1893–95 10 Ekim 1897 Munih, Hofoper
  Es war einmal   Prolog ve 3 perde Maximilian Singer. Kyanak:Holger Drachmann 1897–99, rev.1912 22 Ocak 1900 Viyana, Hofoper
  Der Traumgörge Nachspiel 2 perde ve bir sonlama Leo Feld 1904–06 11 Ekim 1980 Nuremberg, Opernhaus
  Kleider machen Leute Musikalische Komödie Prolog 3 perde Leo Feld. Kaynak : Gottfried Keller 1907–1909, rev.: 1910 ve 1922 2 Aralik 1910}} Viyana, Volksoper
16 Eine florentinische Tragödie   1 perde Oscar Wilde, A Florentine Tragedy, "Max Meyerfeld" tarafından Almanca çeviri 1915–16 30 Ocak 1917 Stuttgart, Hoftheater
17 Der Zwerg   1 perde Georg C. Klaren. Kaynak: Oscar Wilde, The Birthday of the Infanta 1919–21 28 Mayis 1922 Koln, Neues Theater
21 Der Kreidekreis   3 perde Bestaci. Kaynak: Klabund 1930–31 14 Ekim 1933 Zürih, Zurich Opera Evi
26 Der König Kandaules   3 perde Besteci. Kaynak:André Gide, Le roi Candaule "Franz Blei" tarafından Almanca çeviri 1935–36, Orkestrasyon Antony Beaumont trafindan tmamalandi (1992–96) 6 Ekim 1996 Hamburg, Hamburg Devlet Operasi

Diğer sahne eserleri

  • Ein Lichtstrahl (Işık huzmesi). Piyano için pantomim dram (Senaryo:Oskar Geller), 1901, rev. 1902)
  • Ein Tanzpoem. Orkestra için 1 perdelik Dans Şiir (Hugo von Hofmannsthal (1901-1904) Der Triumph der Zeit balesinin son verziyonu )
  • Shakespeare'in Cymbeline oyunu için ek müzik. Tenör, okuyucular ve orkestra (1913–15)

Koro eserleri

  • Frühlingsglaube Karışık koro ve yaylı çalgılar orkestrası için (metin: Ludwig Uhland) (1896)
  • Geheimnis Karışık koro ve yaylı çalgılar orkestrası için (1896)
  • Minnelied (Metin: Heinrich Heine) erkeler korosu ve oda muzigi ensambli için (yak.1895)
  • Hochzeitgesang (Metin:Tevrat) Tenor solo, coro ve org için (1896)
  • Frühlingsbegräbnis (Metin: Paul Heys]). Soprano, bariton, karışık koro ve orkestra için kantata (1896/97, rev. yak.1903)
  • Aurikelchen (metin: Richard Dehmel) kadinlar korosu için (1898)
  • Mezmur 83 for soloistler, karışık koro ve orkestra için (1900)
  • Mezmur 23 koro ve orkestra için , Op.14 (1910, ilk calnma, Viyana 1910)
  • Mezmur 13 koro ve orckestra için , Op.24 (1935)

Ses(ler) ve orkestra

  • Waldgespräch (Metin: Joseph von Eichendorff) soprano, iki korno, harp ve yaylı çalgılar için (1896)
  • Maiblumen blühten überall (Metin: Richard Dehmel) soprano ve yaylı çalgılar seksteti için (yak.1898)
  • Sechs Gesänge Maurice Maeterlinck şiirlerine atıfla, Op.13 (1913, orkestrasyon 1913/21)
  • Lirik Senfoni Soprano, bariton ve orkestra için , Op.18 (Rabindranath Tagore şiirlerine atıfla) (1922–23)
  • Symphonische Gesänge Bariton veya alto ve orkestra için , Op.20 (Metin: Afrika singt. Eine Auslese neuer afro-amerikanischer Lyrik, 1929)

Ses ve piyano için şarkılar

  • Lieder, Op. 2 (1895–96)
  • Gesänge, Op. 5 (1896–97)
  • Walzer-Gesänge nach toskanischen Liedern von Ferdinand Gregorovius, Op.6 (1898)
  • Irmelin Rose und andere Gesänge, Op.7 (1898/99)
  • Turmwächterlied und andere Gesänge, Op.8 (1898/99)
  • Ehetanzlied und andere Gesänge, Op.10 (1899–1901)
  • Sechs Gesänge Maurice Maeterlinck şiirlerine atıfla , Op.13 (1913)
  • Sechs Lieder, Op. 22 (1934; ilk çalınma, Prag 1934)
  • Zwölf Lieder, Op. 27 (1937)
  • Üç Şarkı (Metin: Irma Stein-Firner) (1939)

Orkestra eserleri

  • Mi-minor Senfoni (1891) - Sadece iki bölümü mevcut
  • Re-minor Senfoni No.1 in D minor (1892–93)
  • Si-bemol major Senfoni No.2 (1897)
  • Drei Ballettstücke. Der Triumph der Zeitden suit (1902)
  • Die Seejungfrau (Kucuk Denizkizi), Hans Christian Andersen'den fantazi (1902–03, ilk çalınma Viyana 1905)
  • Sinfonietta, Op. 23 (1934,ilk çalınma, Prag 1935)

Oda müziği

  • Viyolonsel ve Piyano için Üç Parça (1891)
  • Mi-minör Yaylı Çalgılar Kuarteti (yak.1893)
  • Viyolonsel ve Piyano için La-minor sonata (1894)
  • Yaylı Çalgılar Kuintetini iki Bölümü (1894/1896) – Re-minor Yaylı Çalgılar Kuinteti
  • Keman ve Piyano için Seranat (Suit) (1895)
  • Klarinet (veya keman), Viyolonsel ve Piyano için Re-minor Trio, Op.3 (1896)
  • La-major Yaylı Çalgılar Kuarteti No.1 , Op.4 (1896)
  • Yaylı Çalgılar Kuarteti No.2, Op.15 (1913–15, ilk çalınma, Viyana 1918)
  • Yaylı Çalgılar Kuarteti No.3, Op.19 (1924)
  • Yaylı Çalgılar Kuartetinin İki Bölümü (1927) – Bitirilmemiş Kuartet No.4 parçaları
  • Yaylı Çalgılar Kuarteti No. 4 (Suit), Op. 25 (1936)
  • Klarinet, Keman, Viola ve Viyolonsel Kuarteti (1938/39) – Bitirilmemiş
  • Humoreske (Rondo) Üflemeli Tahta Çalgılar Kuinteti (1939)
  • İki Korno ve Piyano ıçin Jagdstück (Avlanma Parçası) (1939)

Piyano

  • Ländliche Tanze, Op. 1 (1892)
  • Vier Balladen (1892–93)
  • Albumblatt (Erinnerung aus Wien) (1895)
  • Skizze (1896)
  • Fantasien über Gedichte von Richard Dehmel, Op. 9 (1898)
  • Menuett (Das gläserne Herz) (1901)

Dipnotlar

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Alexander_von_Zemlinsky&oldid=17649060" sayfasından alınmıştır