Aleksandr Frumkin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Aleksandr Naumoviç Frumkin
Алекса́ндр Нау́мович Фру́мкин
Frumkin, Fizikokimyasal Araştırma Enstitüsü müdürü. Moskova, Mart 1937
Doğum24 Ekim 1895(1895-10-24)
Kişinev, Rusya İmparatorluğu
Ölüm27 Mayıs 1976 (80 yaşında)
Tula, Rusya
Eğitim- Strazburg
- Bern Üniversitesi
- Novorossiysk Üniversitesi
Kariyeri
DalıElektrokimya
Çalıştığı kurumlar- Karpov Enstitüsü
- Moskova Üniversitesi
İmza

Aleksandr Naumoviç Frumkin (Rusça: Алекса́ндр Нау́мович Фру́мкин; 24 Ekim 1895 – 27 Mayıs 1976), 1932'den beri Rusya Bilimler Akademisi üyesi, Rus Elektrokimya Dergisi Elektrokhimiya'nın kurucusu ve Sosyalist Emek Kahramanı ödülü sahibi Rus/Sovyet elektrokimyacısıdır. Rusya Bilimler Akademisi'nin A.N. Frumkin Fiziksel Kimya ve Elektrokimya Enstitüsü onun adını almıştır.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Frumkin, Rusya İmparatorluğu'nun Besarabya Valiliği'ndeki (bugünkü Moldova ) Kişinev'de Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi; babası bir sigorta satıcısıydı. Ailesi, ilkokul eğitimini aldığı Odessa'ya taşındı; eğitimine Strazburg'da ve ardından Bern Üniversitesi'nde devam etti. Frumkin'in yayınlanan ilk makaleleri 1914'te, henüz 19 yaşındayken yayınlandı; Odessa'ya döndükten sonra Novorossiysk Üniversitesi Fizik ve Matematik Fakültesi'nden mezun oldu (1915) ve elektrokimyayla ilk kez ciddi olarak ilgilenmeye başladığı Odessa çelik haddeleme fabrikasında laboratuvar asistanı oldu. İki yıl sonra, "Elektrokapiller Olaylar ve Elektrot Potansiyelleri" adlı ufuk açıcı bir makale yayınladı.

Frumkin, 1922'de A. N. Bakh'ın yönetimindeki Karpov Enstitüsü'nde çalışmak üzere Moskova'ya taşındı. 1930'da Frumkin Moskova Üniversitesi'ne katıldı ve burada 1933'te elektrokimya bölümünü kurdu ve ölümüne kadar bu bölümü yönetti.

Frumkin, şair ve yazar Vera Inber'le olan kısa ilk evliliği de dahil olmak üzere üç kez evlendi. İkinci karısı, çalışanı kimyager Amalia Davidovna Obrucheva (1894-1968) idi.

Bilimsel kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci Dünya Savaşı sırasında Frumkin, savunma konularıyla ilgilenen büyük bir bilim adamı ve mühendis ekibine liderlik etti. Bu katkı, onu 1949'da kozmopolitlikle suçlandığı Fizikokimya Enstitüsü müdürü olarak görevden alınmaktan kurtarmadı.[1]

Frumkin'in en temel başarısı, elektrot ile çözelti arasındaki arayüz yapısının elektron transfer hızı üzerindeki etkisini tanımlayan, özellikle solvatlanmış elektronun ve onun serbest çözünme enerjisinin katılımını vurgulayan temel elektrot reaksiyonları teorisiydi.[2] Bu teori, çağdaş fiziksel elektron transfer modelleri çerçevesinde doğrulanmış ve genişletilmiştir. Frumkin, metal bir yüzeyin en önemli özelliği olan sıfır yük potansiyeli kavramını ortaya attı. Adsorpsiyonun gözlemlenen elektrot kinetiği üzerindeki etkisi Frumkin etkisi olarak bilinir.[3]

Alessandro Volta'nın elektrokimyasal devrelerin EMF'sinin doğası hakkındaki 120 yılı aşkın süredir tartışılan bir mesele olan sorusu, Frumkin'in yaklaşımı kullanılarak çözüldü. Frumkin, belirli adsorpsiyon olaylarını tanımlamak için Langmuir izoterminin bir uzantısı olan Frumkin izotermini geliştirmiştir. Frumkin'in öğrencileri zamanla standart hale gelecek yeni deneysel yöntemler geliştirdiler. Kimyasal elektrik gücü kaynakları, endüstriyel elektroliz ve korozyona karşı koruma ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere çeşitli uygulamalı elektrokimyasal işlemler Frumkin'in gözetiminde başarıyla geliştirildi.

1963 yılında SSCB Bilimler Akademisi Genel ve Teknik Kimya Bölümü başkan yardımcılığına seçildi ve Bölümün fizikokimya alanındaki faaliyetlerinin koordinasyonunda görev aldı.

1965 yılında Elektrokimya dergisini kurdu ve editörlüğünü yaptı. Aynı yıl Uluslararası Elektrokimyasal Termodinamik ve Kinetik Komitesi'nin başkanlığına seçildi.

Hayatının son yıllarındaki (1965-1975) çalışmaları, elektrokimyanın elektrot yüküne ilişkin temel kavramlarının gözden geçirilmesine ve katalitik olarak aktif elektrotlar için metal-elektrolit arayüzünün termodinamik teorisinin oluşturulmasına yol açtı.

A. N. Frumkin, Organik Bileşiklerin Elektrokimyası Konulu 9. Tüm Birlik Toplantısına katıldığı Tula'da 27 Mayıs 1976'da öldü. Moskova'daki Novodeviçi mezarlığına gömüldü.

Onurlar ve ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

1932'de Rusya Bilimler Akademisi'ne üye seçildi.

1956'da Alman Ulusal Bilimler Akademisi Leopoldina'ya üye seçildi.[4]

1956'da Doğu Almanya Bilimler Akademisi'nin ilgili üyesi ve 1969'da da dış üye seçildi.[5]

1958'de Dresden Teknik Üniversitesi'nin fahri doktora unvanını adı.[6]

1965 yılında Hollanda Kraliyet Bilimler Akademisi onu dış üye olarak kabul etti.[7]

1966'da Saksonya Bilimler Akademisi'nin muhabir üyesi seçildi.[8]

1969'da Ulusal Bilimler Akademisi'ne,

1970'de ise Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'ne seçildi.

Frumkin, 1946, 1962, 1963, 1964, 1965 ve 1966'da olmak üzere toplamda 6 kez Nobel Kimya Ödülü'ne aday gösterildi, ancak ödülü alamadı.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Yulia Sister (24 Ekim 2013). "The laureate of the Palladium medal" (Rusça). Online newspaper at NewsWe.com. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  2. ^ J. Electroanal. Chem., 79 (1977), 259-266
  3. ^ "Electrode Reaction Orders, Transfer Coefficients and Rate Constants. Amplification of Definitions and Recommendations for Publication of Parameters". Pure and Applied Chemistry. 52 (1): 233-240. 1 Ocak 1980. doi:10.1351/pac198052010233. 
  4. ^ "Mitglieder". Nationale Akademie der Wissenschaften Leopoldina (Almanca). 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023. 
  5. ^ "Alexander Naumowitsch Frumkin – Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften". www.bbaw.de. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023. 
  6. ^ "Ehrendoktoren". TU Dresden (Almanca). 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023. 
  7. ^ "KNAW Past Members | Digitaal Wetenschapshistorisch Centrum" (Felemenkçe). 19 Ocak 2017. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023. 
  8. ^ "Alexander Naumovič Frumkin, Prof. Dr. chem. — Sächsische Akademie der Wissenschaften". www.saw-leipzig.de. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023. 
  9. ^ "Nomination Database". 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksandr_Frumkin&oldid=32463638" sayfasından alınmıştır