Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti
Kuruluş1834
TürDevlet Üniversitesi
Öğrenciler20.000
KonumAlmatı, Kazakistan
43°13′30″N 76°55′16″E / 43.225°K 76.921111°D / 43.225; 76.921111
Web sitesiwww.kaznu.kz

Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi (Kazakh), Kazakistan'ın Almatı şehrinde bulunan bir üniversitedir. Üniversite KazGU veya KazNU olarak da adlandırılır. Filozof ve alim Farabi'nin adını taşıyan ülkenin en büyük üniversitelerinden biridir.

Kazak Ulusal Üniversitesi (KazNU), Kazak Bölge Komitesi (KRC) ofisi tarafından 13 Kasım 1933 tarihinde kurulmuştur. 1990 yılında Kazakistan'ın bağımsızlığını kazanmasından sonra üniversitenin adı Al-Farabi Kazak Devlet Üniversitesi olarak değiştirilmiştir. QS Dünya Üniversite Sıralamasına göre KazNU, dünyanın en iyi üniversiteleri arasında yer almaktadır.

Üniversite 2001 yılında hükûmet tarafından "ulusal" bir üniversite olarak sınıflandırılmıştır. KazNU'da 20.000'den fazla öğrenci, yüksek lisans ve doktora öğrencisi; 400'den fazla doktor, profesör ve 800'den fazla bilim ve doçent adayı olmak üzere 2.500'den fazla öğretim üyesi bulunmaktadır. Sovyet sistemi altında kurulan diğer üniversiteler gibi, oldukça merkezidir.

Yerleşke[değiştir | kaynağı değiştir]

Üniversite "Kazgugrad" olarak da bilinen yerleşkeye sahiptir. Yerleşke; Timiryazev Caddesi, Al-Farabi Bulvarı, Yessentai (Vesnovka) nehri ve Botanik Bahçesi arasında yer almaktadır. Ana bina (GUK) 15 katlıdır ve üniversite yönetiminin yanı sıra Tarih, Ekonomi, Hukuk, Filoloji ve Gazetecilik bölümlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi, Almatı'nın en güzel bölgelerinde birinde 100 hektarlık bir alan üzerine kurulmuş, içerisinde eğitim binaları, laboratuvarlar, yurtlar içeren Kazakistan'ın en büyük üniversite yerleşkesine sahiptir. Ana yerleşkenin yanında şehirde daha küçük ikinci bir yerleşke daha bulunmaktadır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Almatı'da üniversitenin ana binaları, 1934

15 Ocak 1934 tarihinde, SSCB Halk Komiserleri ve VKPb Kazak bölge komitesinin kararnamesi ile kurulan Pedagoji Enstitüsü ile Kazak Devlet Üniversitesi'nnin temelleri atılmış olup resmi olarak açıldığı gündür. Aynı yılın 2 Aralık tarihinde KazSU, ünlü Sovyet partisi ve devlet lideri SM Kirov'un adını aldı.

Üniversitede; 1934 yılının Ocak ayında Biyoloji, Fizik ve Matematik fakültelerine giriş amacıyla ilk sınavlar yapıldı; takip eden süreçte;

  • 1934 yılının Eylül ayında Kimya Fakültesi,
  • 1937 yılında Beşeri Bilimler Fakültesi, Yabancı Diller Fakültesi,
  • 1938 yılında Filoloji Fakültesi,
  • 1941 yılının Mayıs ayında Gazetecilik Fakültesi,
  • 1947 yılında Coğrafya Fakültesi,
  • 1949 yılında Felsefe ve Ekonomi Fakülteleri,
  • 1955 yılında Hukuk Fakültesi kurulmuştur.

Akıllı Şehir Programı[değiştir | kaynağı değiştir]

Al-Farabi KazNU, 2019'da "Akıllı Şehir" üzerine eğitim vermek üzere iki diploma sahibi olunabilen Yenilikçi Uzmanlar Eğitim Programını hayata geçirmiştir. Bunun yanında uluslararası organizasyonlarla beraber hareket etmektedir. Bu amaçlar; "Akıllı Şehir" Uluslararası Üniversiteler Konsorsiyumu üyesi olmuştur. Avrupa Birliği Üniversiteleri ile birlikte Al-Farabi, "ERASMUS +" projesi kapsamında "Akıllı Şehir için Bilgi Teknolojileri" alanında Yüksek Lisans Programını geliştirmektedir.[1]

Fakülteler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Mekanik ve Matematik Fakültesi
  • Kimya ve Kimya Teknolojisi Fakültesi
  • Fizik ve Teknoloji Fakültesi
  • Bilişim Teknolojisi Fakültesi[2]
  • Biyoloji ve Biyoteknoloji Fakültesi
  • Coğrafya ve Çevre Bilimleri Fakültesi
  • Tarih, Arkeoloji ve Etnoloji Fakültesi
  • Filoloji ve Dünya Dilleri Fakültesi
  • Gazetecilik Fakültesi
  • Uluslararası İlişkiler Fakültesi
  • Doğu Araştırmaları Fakültesi
  • Felsefe ve Siyaset Bilimi Fakültesi
  • Ekonomi ve İşletme Yüksek Okulu
  • Hukuk Fakültesi
  • Yabancı Uyruklu Öğrenci Hazırlık Fakültesi
  • Tıp Yüksek Okulu

Araştırma Enstitüleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Üniversite ayrıca araştırma enstitülerine sahiptir:

  • Devlet ve Hukuk Enstitüsü
  • Deneysel ve Teorik Fizik Araştırma Enstitüsü (ETF RI)
  • Yeni Kimyasal Teknolojiler ve Malzemeler Araştırma Enstitüsü (RI of NCTM)
  • Fiziksel ve Kimyasal Araştırma ve Analiz Yöntemleri Merkezi (TBMMA)
  • Biyoloji ve Biyoteknoloji Araştırma Enstitüsü (RI of BB)
  • İleri Araştırmalar Enstitüsü (IAS)
  • Konfüçyüs Enstitüsü
  • Bilim ve Teknoloji Parkı (Teknopark)
  • Ulusal Açık Nanoteknoloji Laboratuvarı (NONL)

Üniversite Sıralaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Al-Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi, 2020 yılı QS Dünya Üniversiteler Sıralamasına göre Avrupa ve Orta Asya Bölgesi'nde gelişmekte olan olan ülkelerin üniversite sıralamasında 18. sırada,[3] dünya çapında ise 207. sırada yer almaktadır.[4]

Ortak üniversiteler[değiştir | kaynağı değiştir]

Önemli Mezunlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kazakistan Dışişleri Bakanı Kairat Abdrakhmanov
  • Murat Aitkhozhin, Kazakistan Bilimler Akademisi Başkanı
  • Kazakistan eski Başkan Yardımcısı Yerik Asanbayev
  • Kanat Auyesbay, Kazak haber okuyucusu
  • Oralkhan Bokeev, Kazak yazar
  • Gulzhana Karagusova, Kazakistan Sosyal Adalet Bakanı
  • Abish Kekilbayev, Kazakistan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Başkanı ve Kazakistan Dışişleri Bakanı
  • Kore Çalışmaları Bölüm Başkanı ve Koryo-saram'ın uluslararası alanda tanınmış önde gelen bilim adamlarından biri olan Alman Kim
  • Michał Łabenda, Polonya'nın Azerbaycan, Moğolistan ve Mısır Büyükelçisi
  • Muhtar Magauin, Kazak yazar ve yayıncı
  • Fuat Mansurov, Kazak matematikçisi ve şef
  • Gulzhan Moldazhanova, Kazak iş insanı
  • Maksut Narikbaev, Kazakistan Yüksek Mahkemesi Başkanı
  • Oleg Novachuk, Kazak iş insanı, şu anda Kazakhmys Genel Müdürü
  • Abdizhamil Nurpeisov, Kazak şair ve yazar
  • Gulnara Sarsenova, Kazak film yapımcısı
  • Kanat Saudabayev, Kazakistan eski Dışişleri Bakanı ve Dışişleri Bakanı
  • Olzhas Suleimenov, Kazakistan Parlamentosu ve Şair Eski Başkanı
  • Yessengaly Raushanov, Kazak yazar ve şair.
  • Igor Rogov, Anayasa Konseyi başkanı
  • Tauman Torekhanov, Kazak gazeteci, editör ve yazar
  • Kazakistan'ın eski Eğitim Bakanı ve eski Rusya büyükelçisi Zhanseit Tuimebayev
  • Kazakistan Eğitim Bakanı Bakhytzhan Zhumagulov

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "KazNU to train specialists for Smart City". 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  2. ^ "FACULTY OF INFORMATION TECHNOLOGY" (İngilizce). Al-Farabi Kazakh National University. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "QS EECA University Rankings 2020". QS EECA University Rankings 2020. 15 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 
  4. ^ "QS World University Rankings 2020". Quacquarelli Symonds. 19 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]