Aktinyum(III) oksit

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Aktinyum(III) oksit
Adlandırmalar
Aktinyum(III) oksit
Aktinyum(3+) oksit
Aktinyum seskioksit, diaktinyum trioksit
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
ECHA InfoCard 100.031.275 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • [O--].[O--].[O--].[Ac+3].[Ac+3]
Özellikler
Molekül formülü Ac2O3
Molekül kütlesi 502.053 g/mol[1]
Görünüm Beyaz
Yoğunluk 9.2 g/ml
Erime noktası 1977 °C
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Aktinyum(III) oksit, az görülen radyoaktif element olan aktinyumun metalik oksitlenmesiyle oluşan bir bileşiktir. Aktinyum(III) oksitin formülü Ac2O3'tür. Bu oksit aktinyum oksalatın 1000-1100 derecede kızdırılmasıyla elde edilir.[2] Lantan(III) oksit ile benzerlik gösterir. Hegzagonal ve kristal bir yapıya sahiptir. Yükseltgenme seviyesi +3'tür.[3][4] Yoğunluğu 9.2g/ml, erime noktası 1977 °C dir. Görünümü beyazdır. Bu element Ac2O (Asetik anhidrit) ile karışmamalıdır. Buradaki Ac asetil grubunda bulunmaktadır. Diğer adları aktinyum seskioksit ile diaktinyum trioksittir.

Tepkimeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Bazı bulunduğu tepkimeler:

  • Ac2O3 + 6HF → 2AcF3 + 3H2O
  • Ac2O3 + 6HCl → 2AcCl3 + 3H2O
  • 4Ac(NO3)3 → 2Ac2O3 + 12NO2 + 3O2
  • 4Ac + 3O2 → 2Ac2O3
  • Ac2O3 + 2AlBr3 → 2AcBr3 + Al2O3
  • 2Ac(OH)3 → Ac2O3 + 3H2O
  • Ac2(C2O4)3 → Ac2O3 + 3CO2 + 3CO
  • Ac2O3 + H2S → Ac2S3 + 3H2O

Alüminyum bromür ile aktinyum oksit reaksiyonunda ürünlerden aktinyum tribromür:[4]

  • Ac2O3 + 2 AlBr3 → 2 AcBr3 + Al2O3

Aktinyumun metal ile oksitlenmesiyle aktinyum(III) oksit oluşuyor ve daha sonra bu maddenin sentezi için kullanılıyor:[5]

  • 4Ac + 3O22Ac2O3
  • Ac2O3 + H2S → Ac2S3 + 3H2O

Aktinyum oksalatın 1000-1100 derecede kızdırılmasıyla aktinyum(III) oksit elde edilir:[2]

  • Ac2(C2O4)3Ac2O3 + 3CO2 + 3CO

Aktinyum(III) oksit ile hidrojen florürün 700 °C sıcaklıkta tepkimeye girince aktinyum(III) florür ile su oluşuyor:[6]

  • Ac2O3 + 6HF → 2AcF3 + 3H2O

Aktinyum(III) oksit ile hidroklorik asit tepkimeye girince ortaya aktinyum(III) klorür ile su oluşuyor:[7]

  • Ac2O3 + 6HCl → 2AcCl3 + 3H2O

Aktinyum(III) hidroksil, aktinyum(III) oksit ile suya dönüşüyor. Bu reaksiyon 1100 °C civarlarında[8] gerçekleştirilmektedir:

  • 2Ac(OH)3Ac2O3 + 3H2O

Aktinyum(III) nitrat; aktinyum(III) oksit, azot dioksit ve oksijene dönüşüyor. Bu reaksiyon 600 °C ile 800 °C sıcaklıkları arasında gerçekleşmektedir:[9]

  • 4Ac(NO3)32Ac2O3 + 12NO2 + 3O2

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ PubChem 29 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Diactinium Trioxide
  2. ^ a b Aktinyumun Bileşikleri 28 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)
  3. ^ Aktinyum 14 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Büyük Sovyet Ansiklopedisi (Rusça)
  4. ^ a b PUBS 17 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  5. ^ "Slidegur". 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016. 
  6. ^ Chemiday 30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3-1-0-2087
  7. ^ Chemiday 30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3-1-0-2086
  8. ^ Chemiday 30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3-1-0-2093
  9. ^ Chemiday 30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 3-1-0-2079

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]