Künstlerroman

Künstlerroman (Bildungsroman olarak da adlandırılır) Ayrıca Friedrich Wilhelm von Hackländer tarafından yazılmış edebi eserin ismi.

Künstlerroman kelime anlamı olarak çevirildiğinde "sanatçı'nın Romanı" olarak Türkçede karşılığını bulur. Bu anlam içeriğinden yola çıkıldığında Künstlerroman'ın; genç ve çıraklık dönemindeki sanatçıların, seçtikleri ve hayatlarını adamayı düşündükleri sanat alanının zorluklarını, güzelliklerini ya da çirkinliklerini anlatan, bu genç sanatçıları bilgilendirmeyi amaçlayan romanlar olduğunu söylenebilir.

Bu tip romanın en klasik örneği James Joyce'un Portrait of the Artist as a Young Man (1916) romanıdır.

Örnekler

Almanca'da

• Johann Wolfgang von Goethe'nin 1774 The Sorrows of Young Werther- Genç Werther'in Acıları
• Ludwig Tieck'in 1798 Franz Sternbalds Wanderungen
• Novalis'in 1802 Heinrich von Ofterdingen
• Hermann Hesse'nin Demian (1919) ve Klingsor's Last Summer (1920)
• Thomas Mann'ın Death in Venice (1912), Tonio Kröger (1903), and Doktor Faustus (1947)
• Jakob Wassermann'ın 1915 Das Gänsemännchen
• Rainer Maria Rilke'nin 1910 The Notebooks of Malte Laurids Brigge

İngilizce'de

• 1805 William Wordsworth'un "The Prelude"
• 1848 Anne Brontë'nin The Tenant of Wildfell Hall
• 1850 Charles Dickens'ın David Copperfield
• 1852 Herman Melville'in Pierre: or, The Ambiguities
• 1856 Elizabeth Barret Browning'in Aurora Leigh
• 1875 Henry James'in Roderick Hudson
• 1890 Henry James'in The Tragic Muse
• 1909 Jack London'ın Martin Eden
• 1913 D. H. Lawrence'ın Sons and Lovers
• 1914 James Joyce'un A Portrait of the Artist as a Young Man
• 1915 W. Somerset Maugham'ın Of Human Bondage
• 1915 Willa Cather'ın Song of the Lark
• 1918 Wyndham Lewis'in "Tarr"
• 1920 F. Scott Fitzgerald'ın This Side of Paradise
• 1927 Virginia Woolf'un To the Lighthouse
• 1928 Radclyffe Hall'un The Well of Loneliness
• 1929 Thomas Wolfe'un Look Homeward, Angel
• 1933 Malcolm Lowry'nin Ultramarine
• 1936 George Orwell'in Keep the Aspidistra Flying
• 1939 John Fante'nin "Ask the Dust"
• 1945 Richard Wright's Black Boy
• 1955 William Gaddis'in The Recognitions
• 1961 Irving Stone'un The Agony and the Ecstasy
• 1970 Patrick White'ın The Vivisector
• 1971 Alice Munro'un "Lives of Girls and Women"
• 1972 Chaim Potok'ın My Name is Asher Lev
• 1973 Milan Kundera'nın Life Is Elsewhere
• 1974 Margaret Laurence'ın The Diviners
• 1977 John Fowles'ın The Magus
• 1988 Margaret Atwood'un Cat's Eye
• 2006 Alison Bechdel'in Fun Home
• 2006 Mark Stewart'ın Passing Strange
• 2010 Eileen Myles'ın Inferno (A Poet's Novel)
• 2010 Wena Poon'un "Alex y Robert", the Asian American Künstlerroman
• 2012 Giacomo Lee'nin Red Trick

Alasdair Gray'in Lanark: A Life in Four Books kitabı, sırasıyla dört kitaptan oluşur; 1. ve 2. kitaplar Künstlerroman kategorisindedir.

Fransızca'da

• 1904–1905 Romain Rolland'ın Jean-Christophe
• 1913 Marcel Proust'un In Search of Lost Time

İtalyanca'da

• Gavino Ledda'nın My Father, My Master

İzlandaca'da

• Halldór Laxness'in World Light

Rusça'da

• Vladimir Nabokov'un The Gift

Hırvatça'da

• 1932 Miroslav Krleža'nın The Return of Filip Latinovicz