İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası
Kuruluş | 1827, Muzika-i Hümayun[1] 1945, İstanbul Şehir Orkestrası[1] |
---|---|
Kurucular | Giuseppe Donizetti Paşa (1827)[1] Cemal Reşit Rey (1945)[1] |
Yer | İstanbul, Türkiye |
Kısa adı | İDSO |
Önceki adları | Muzika-i Hümayun (1827-1922) Makam-ı Hilafet Mızıkası (1922-1924)[2] İstanbul Şehir Orkestrası (1945-1972)[1] İstanbul Radyosu Senfoni Orkestrası[3] |
Bağlı olduğu [1][2][3] | Osmanlı Sultanı (1827-1 Kasım 1922) Halife (1922-3 Mart 1924) T.C. Millî Savunma Bakanlığı (1924-27 Nisan 1924) İstanbul Belediye Konservatuvarı (1945-1972) T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü |
Önemli kişiler | Saffet Atabinen[4][5] Osman Zeki Üngör[6][7][8] |
Yönetim[9] | |
Başkan | Sezai Kocabıyık |
Başkan yardımcısı | Hülya Özalaşar |
Orkestra şef yardımcısı | Ender Sakpınar |
idso.gov.tr | |
İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1972'den beri Kültür Bakanlığı bünyesinde İstanbul'da faaliyet gösteren senfonik orkestradır. İstanbul Şehir Orkestrası'nın Kültür Bakanlığı'na bağlanması ile meydana gelmiştir. Cuma akşamları Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) düzenli konserler verir. AKM'nin tadilatta olması nedeniyle 2008-2009 sezonundan beri haftalık konserlerini farklı mekanlarda gerçekleştirmektedir.
Tarihçe
İstanbul'un müzik yaşamında önemli bir yeri olan ve besteci Cemal Reşit Rey'in yönetiminde 1945'te kurulan İstanbul Şehir Orkestrası, 1972 yılında Kültür Bakanlığına bağlanarak İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası adını aldı.
Kadrosu, Orkestra Şefi Prof. Gothold Ephrahim ve müdür Mükerrem Berk döneminde kısa zamanda tamamlanarak düzenli konserler verilmesi sağlandı. Daha sonraki yıllarda yurt içi turnelerin yanı sıra İstanbul, Ankara, Bratislavya ve Patras uluslararası festivallerindeki konserler gerçekleştirildi.
Orkestra Anatole Fistoulari, Aaron Copland, Mircea Basarab, Ionescu Galati, Tadeusz Strugala, Alexander Schwinck, Vladimir Fedoseev, Erich Bergel, Jean Perrisson, Cemal Reşit Rey, Hikmet Şimşek, Gürer Aykal, Rengim Gökmen, Demirhan Altuğ ve daha birçok ünlü şef yönetiminde; Igor Oistrakh, Andre Navara, Leonid Kogan, Vaclav Hudecek, Tedd Joselson, Heinrich Schiff, Yehudi Menuhin, Luciano Pavorotti, Jean Piere Rampal, Sabine Meyer, Gidon Kremer, James Tocco, Lazar Berman, Natalia Gutman, İdil Biret, Suna Kan, Ayşegül Sarıca, Ayla Erduran, Verda Erman, Leyla Gencer gibi solistler eşlik etti. Güher Pekinel, Süher Pekinel, Gülşen Tatu, Meral Güneyman ve Arın Karamürsel'in solistliğini ve Erol Erdinç'in de daimi şefliğini yaptığı 113 sanatçıdan oluşan İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, Türk bestecilerinin eserlerinin birçoğunu ilk kez seslendirmiş, radyo ve televizyon programları yapmıştır.
Türk sanat ve kültürünü yurt dışında tanıtımı için son yıllarda İspanya (1990 - 1993), İtalya, Yugoslavya, Çekoslovakya, Avusturya, Yunanistan ve ABD'nin Memphis kentinde açılan "Muhteşem Süleyman Sergisi" (1992) sırasında iki konser vermiştir. 1993'te Münih'te yapılan "Eropa Musicale" festivalinde Türkiye'yi temsil etmiştir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ a b c d e f "İDSO - Tarihçe". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Bilgi Sistemleri Dairesi Başkanlığı. 2008. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2015.
- ^ a b "CSO - Tarihçe". CSO Resmî Web Sitesi. Ankara: Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası. 2012. 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
- ^ a b Aktüze, İrkin (2011). "İDSO - Orkestra Tarihçesi". İDSO Resmî Web Sitesi. www.idso.gov.tr. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
- ^ "CSO - Tarihçe". CSO Resmî Web Sitesi. Ankara: Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası. 2012. 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
1908’de flütist Saffet Bey ilk Türk şef olarak orkestranın başına geçti ve orkestraya yenilikler getirdi.
- ^ Aktüze, İrkin (2011). "İDSO - Orkestra Tarihçesi". İDSO Resmî Web Sitesi. www.idso.gov.tr. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
Orkestrayı yöneten ilk Türk şef ise orkestranın flütçülerinden Saffet Atabinen (1858-1939) oldu.
- ^ "İstiklâl Marşı - Beste: Zeki Üngör Hakkında Bilgiler". MEB - İstiklâl Marşı. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı. 2003. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
- ^ Aktüze, İrkin (2011). "İDSO - Orkestra Tarihçesi". İDSO Resmî Web Sitesi. www.idso.gov.tr. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
Osman Zeki Bey zamanında ise orkestra 17 Aralık 1917 ile 31 Ocak 1918 günleri arasında ilk kez yurt dışı turnesine çıkarak Viyana, Berlin, Dresden, Münih, Budapeşte ve Sofya'da Beethoven'ın Eroica Senfonisi, Wagner'in Parsifal Prelüdü ve Weber'in Oberon Uvertürü programını başarıyla çalmış ve dönüşünde Union Française'de halk huzurunda ilk konserlerine başlamıştı.
- ^ "CSO - Tarihçe". CSO Resmî Web Sitesi. Ankara: Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası. 2012. 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015.
Konser öncesinde Mızıka-ı Humayun yönetciliği ile orkestra şefliği birbirinden ayrılarak Zeki Bey (Üngör) ilk defa bağımsız bir orkestra şefi olarak göreve başladı.
- ^ "İDSO - Yönetim ve Personel". İDSO Resmî Web Sitesi. İstanbul: www.idso.gov.tr. 2011. 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2015.