Stenocereus
| Stenocereus | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Org Borulu Kaktüs
Stenocereus thurberi | ||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Türler
| ||||||||||||||||||
|
Metne bakın | ||||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||||
|
Hertrichocereus Backeb. |
Stenocereus, sütunlu veya ağaç gibi olan kaktüs cinsidir. Baja Kaliforniya Yarımadasından Meksika'nın diğer yöreleri, ABD'de Arizona eyaleti, Kosta Rika, Guatemala ve Venezuela'ya kadar olan bölgelerde yetişir.Bu cins kendisine benzer cinsteki diğer kaktüslerle birlikte geniş bir üye yelpazesine sahiptir . Mesala tuhaf chinoa ya da chende kaktüsü, Polaskia chende bu cinsle çok yakın akrabadır.
Çiçekleri dallarının tepesinde bulunmakla çoğunlukla geceleyin açar. Kolay büyür ama yavaş gelişir.
Stenocereus thurberi (org borulu kaktüs) bu cinsin en bilien türlerinden biridir ve Arizona'dan Kuzey Meksika'ya kadar olan bir alana yayılmıştır.
Bilinen ejder meyvesine, meyvesi aşırı derecede benzer. bunlardan Stenocereus gummosus, asidik ve aşırı ferahlatıcıdır, Kuzeybatı Meksika'da Seri halkı hâla büyük özen gösterdikleri bu meyveyi hasat etmektedirler [1] bu bitkiyi ziix is ccapxl – "ekşi meyveye sahip şey" diye adlandırırlar. Bu tür meyveye sahip türler S. queretaroensis ve Hançer kaktüsü (S. griseus),[2] önemli bir besin kaynağıdır. Tatlı tipte meyveler üreten ve tatlı pitaya diye adlandırılan ve pitaya ile karıştırılan Org borulu kaktüs (S. thurberi) meyvesi(ool diye Serilerce adlandırılır) ise bu bölgedeki yerlilerce fazla büyük miktarlarda yetiştirilmez. Bu cinsin meyvesi Hylocereus meyvelerinden daha tatlı kavun tadı gibidir ve bunun yanında geleneksel tıpta kullanılmaktadır.
Stenocereus sıcak ve kurak bölgelerde süs bitkisi olarak da kullanılır,bazı türleride meyve üretimi için çift olarak yetiştirilir.
Stenocereus gövdelerinin içi çok serttir ve bu sebeple inşaat malzemesi olarak kullanılabilmektedir. Örneğin Wayuular hançer kaktüsünü yotojoro adını verdikleri bir teknikle saz ve çamur duvarlarında kullanmaktadır.[2]
Seçme türleri
- Stenocereus alamosensis – Ahtapot Kaptüs, cina
- Stenocereus aragonii
- Stenocereus beneckei
- Stenocereus eruca – Sürünen Şeytan, Tırtıl Kaktüs
- Stenocereus griseus – Hançer Kaktüsü, yosú (Wayuunaiki)
- Stenocereus gummosus – Ekşi Pitaya, pitahaya agria, pitaya agria, ziix is ccapxl (Cmiique iitom)
- Stenocereus hollianus
- Stenocereus montanus
- Stenocereus pruinosus
- Stenocereus queretaroensis
- Stenocereus stellatus – Baja Org Borulu Kaktüsü
- Stenocereus thurberi – Org Borulu Kaktüs
Dipnotlar
Kaynakça
- Anderson, Edward F. (2001). The Cactus Family.
- Felger, Richard & Moser, Mary B. (1985). People of the desert and sea: ethnobotany of the Seri Indians. University of Arizona Press, Tucson.
- Innes, C. & Wall, B. (1995). Cacti, Succulents and Bromaliads. Cassell & The Royal Horticultural Society..
- Villalobos, Soraya; Vargas, Orlando & Melo, Sandra (2007). PDF fulltext%5d Uso, manejo y conservacion de "yosú", Stenocereus griseus (Cactaceae) en la Alta Guajira colombiana [Usage, Management and Conservation of yosú, Stenocereus griseus (Cactaceae), in the Upper Guajira, Colombia]. [Spanish with English abstract] Acta Biologica Colombiana 12(1): 99-112
|url=değerini kontrol edin (yardım). 27 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2011.