İçeriğe atla

New York Metrosu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
18.02, 5 Aralık 2020 tarihinde Khutuck Bot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 24283409 numaralı sürüm (Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir))
Sayfanın 5 Aralık 2020 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.
New York metrosu
New York metrosu logosu
New York metrosu treni
Genel
Yerel adıNew York City Subway
SahibiNew York Şehri
Hizmet alanıNew York, ABD
Taşıma türüMetro
Hat sayısı27
İstasyon sayısı472[1]
Günlük yolcu sayısı5.580.845 (2017)[1]
Yıllık yolcu sayısı1,72 milyar (2017)[1]
Web sitesimta.info/nyct
Hizmet
Hizmete giriş9 Ekim 1863
27 Ekim 1904 (ilk yeraltı istasyonu)
İşletmeci(ler)New York Şehri Ulaşım Otoritesi (NYCTA)
Taşıt sayısı6.418[1]
Teknik
Sistem uzunluğu1.370 km[2]
Hat açıklığı1.435 mm[2]
Ortalama hız27 km/s[3]
En yüksek hız89 km/s[3]
New York metrosu haritası

New York metrosu (İngilizce: New York City Subway), ABD'nin New York kentinde bulunan bir metro ağıdır. New York metrosu, 9 Ekim 1863 tarihinde açılmış olup ilk yeraltı istasyonu 27 Ekim 1904 tarihinde hizmete girmiştir ve dünyanın en eski toplu taşıma sistemlerinden biridir.[4] Dünyanın en büyük ağına sahip olan New York metro sistemi, 1,370 km uzunluğunda olup[2] 27 hat ve 472 istasyondan oluşmaktadır.[1]

New York metrosu, acil durum ve afetler gibi durumlar ile yarı zamanlı çalışan bazı hatlar dışında yılın her günü 24 saat hizmet vermektedir.[5] Yıllık yolcu sayısı bakımından ise Batı Yarımküre ve Batı dünyasının en yoğun toplu taşıma sistemi ve dünyanın en yoğun dokuzuncu metro sistemidir.[6] 2017 yılında metro, hafta içi günde ortalama 5.6 milyon ve hafta sonu ortalama 5.7 milyon yolcu olmak üzere 1.72 milyardan fazla yolcu taşımıştır.[1]

New York metrosu, Metropolitan Transportation Authority'e bağlıdır[7] ve New York Şehri Ulaşım Otoritesi (New York City Transit Authority) tarafından işletilmektedir.[8]

Tarihçe

New York metrosu ilk olarak 9 Ekim 1863 tarihinde bir yerüstü demiryolu hattı olarak inşa edildi. 1870'lerde ise Alfred Ely Beach tarafından inşa edilen 95 metre uzunluğunda bir yeraltı vagon tüneli faaliyet göstermekteydi.[9]

New York'un ilk yeraltı demiryolu hattı ise 27 Ekim 1904 tarihinde inşa edildi.[10] Bu hat belediye binasından 145. Cadde ve Broadway'e kadar uzanmakta olup 14,7 km uzunluğundaydı ve 28 istasyona sahipti ve Interborough Rapid Transit Company (IRT) tarafından işletilemekteydi.[10] Metro hatları daha sonra 1905'te Bronx, 1907'de Brooklyn ve 1915'te Queens'e kadar uzatıldı.

1910'larda New York'taki metro hatlarının işletilmesinden Brooklyn Rapid Transit Company (BRT, sonradan BMT) ve Interborough Rapid Transit Company (IRT) olmak üzere iki şirket sorumluydu.[11] 1932'de şehir Independent Subway System (ND) adlı kendi işletmesini kurdu.[12] 1940 yılında BMT ve IRT şehir yönetimi tarafından satın alınmasıyla metronun işletmesi tamamen şehir yönetimine geçti. 1953'te New York'un başkanlık ettiği bir kamu otoritesi olan New York Şehri Ulaşım Otoritesi şehirdeki raylı ulaşım sistemlerin işletmesini devraldı ve 1968 yılında eyalet düzeyindeki Metropolitan Transportation Authority'e devredildi.[13]

Hatlar

Logo Hat Güzergah
IRT (Division A)
IRT Broadway-Seventh Avenue Hattı
Broadway–Seventh Avenue Local Van Cortlandt Park–242nd Street - South Ferry
Seventh Avenue Express Wakefield–241st Street - Flatbush Avenue–Brooklyn College/New Lots Avenue
Seventh Avenue Express Harlem–148 Street - New Lots Avenue
IRT Lexington Avenue Hattı
Lexington Avenue Express Woodlawn - Crown Heights–Utica Avenue/New Lots Avenue
Lexington Avenue Express Eastchester–Dyre Avenue/Nereid Avenue - Flatbush Avenue–Brooklyn College/New Lots Avenue

Lexington Avenue Local
Pelham Bay Park Express 		Pelham Bay Park/Parkchester - Brooklyn Bridge–City Hall
IRT Flushing Hattı

Flushing Local
Flushing Express 		Flushing–Main Street - 34th Street–Hudson Yards
Shuttle Hattı
42nd Street Shuttle Times Square - Grand Central
BMT/IND (Division B)
IND Eighth Avenue Hattı
Eighth Avenue Express Inwood–207 Street - Ozone Park–Lefferts Boulevard/Far Rockaway–Mott Avenue/Rockaway Park–Beach 116th Street
Eighth Avenue Local 168th Street - Euclid Avenue
Eighth Avenue Local Jamaica Center–Parsons/Archer - World Trade Center
IND Sixth Avenue Hattı
Sixth Avenue Express Bedford Park Boulevard/145th Street - Brighton Beach
Sixth Avenue Express Norwood–205th Street - Coney Island–Stillwell Avenue
Queens Boulevard Express/Sixth Avenue Local Jamaica–179th Street - Coney Island–Stillwell Avenue
Queens Boulevard/Sixth Avenue Local Forest Hills–71st Avenue - Middle Village–Metropolitan Avenue
IND Crosstown Hattı
Brooklyn-Queens Crosstown Court Square - Church Avenue
IND Second Avenue Hattı
Second Avenue Local 125th Street - Hanover Square
BMT Nassau Street Hattı
Nassau Street Local Jamaica Center–Parsons/Archer - Broad Street
Nassau Street Express Jamaica Center–Parsons/Archer - Broad Street
BMT Canarsie Hattı
14th Street–Canarsie Local Eighth Avenue - Canarsie–Rockaway Parkway
BMT Broadway Hattı
Broadway Express Astoria–Ditmars Boulevard/96th Street - Coney Island–Stillwell Avenue
Second Avenue/Broadway Express/Brighton Local 96th Street - Coney Island–Stillwell Avenue
Broadway Local Forest Hills–71st Avenue - Bay Ridge–95th Street
Broadway Local Astoria–Ditmars Boulevard - Whitehall Street–South Ferry
Shuttle Hattı
Franklin Avenue Shuttle Franklin Avenue - Prospect Park
Rockaway Park Shuttle Broad Channel - Rockaway Park–Beach 116th Street

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "Introduction to Subway Ridership". Metropolitan Transportation Authority (MTA). 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2016. 
  2. ^ a b c "Facts & Figures – Subways". www.nycsubway.org. 18 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2016. 
  3. ^ a b "Average schedule speed: How does Metro compare?". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2016. 
  4. ^ "What is the largest metro system in the world?". CityMetric. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  5. ^ "How to Ride the Subway". 8 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  6. ^ "Subways". Metropolitan Transportation Authority (MTA). 2 Nisan 2013. 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  7. ^ Hood, Clifton (2004). 722 Miles: The Building of the Subways and How They Transformed New York. Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0801880544. 
  8. ^ "Metropolitan Transportation Authority Description and Board Structure Covering Fiscal Year 2009" (PDF). mta.info. Metropolitan Transportation Authority. 2009. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  9. ^ Brennan, Joseph (2005). "They found the tube in excellent condition". Beach Pneumatic. 6 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020. 
  10. ^ a b "New York City subway opens – Oct 27, 1904". history.com. 27 Ekim 1904. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020. 
  11. ^ "www.nycsubway.org: New Subways for New York: The Dual System of Rapid Transit (1913)". www.nycsubway.org. 24 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020. 
  12. ^ "Gay Midnight Crowd Rides First Trains in New Subway". The New York Times. 10 Eylül 1932. s. 1. 12 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020. 
  13. ^ Sparberg, Andrew J. (2014). From a Nickel to a Token: The Journey from Board of Transportation to MTA. Fordham University Press. ISBN 978-0823261901. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta New York Metrosu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=New_York_Metrosu&oldid=24283409" sayfasından alınmıştır