North American F-100 Super Sabre
F-100 Super Sabre | |
---|---|
![]() | |
Türü | Av-bombardıman uçağı |
Ulusal köken | ![]() |
Üretici | North American Rockwell |
İlk uçuş | 25 Mayıs 1953 |
Hizmete giriş | 27 Eylül 1954 |
Hizmetten çıkış | 1979 ABD Hava Kuvvetleri 1988 Türk Hava Kuvvetleri |
Durumu | Hizmet Dışı |
F-100 Super Sabre (Süper Kılıç); ilk prototip uçuşu 25 Mayıs 1953'te gerçekleştirilen, North American firması tarafından geliştirilen ve tasarımı F-86 Sabre'a dayandırılan bir av-bombardıman uçağıdır. Rus muadili Mikoyan-Gurevich MiG-19'dur.
F-100C’lere ilaveten av-bombardıman tipi olan F-100D tipi de geliştirilmiş ve geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Avcı yetenekleri geliştirilmiş, 4 adet AIM-9 havadan havaya füze ile donatılmış ve taktik bombardıman uçağı olarak gövde altında M-61 nükleer bomba taşıyacak duruma getirilmiştir. Ayrıca iki kişilik eğitim tipi olan F-100F de mevcuttur. Her üç tip de THK’da kullanılmıştır. 1953-1959 yılları arasında 2294 adet üretilmiş olup bunun 1274’ü F-100D tipindedir. Bu uçaklarda Pratt & Whitney tarafından F-86’lar için üretilen J47 jet motorlarının geliştirilmiş modeli olan J57’ler kullanılmıştır. “Afterburner”lı olan bu motorlar 10.000lb üzerinde itiş gücü üreten ilk Amerikan turbojetidir. F-100’lerin takma adı “Super Sabre”dır.
1958’den itibaren Türk Hava Kuvvetleri F-100’leri MAP programı dahilinde teslim almaya başladı. İlk gelenler F-100D ve F-100F modelleri olup USAF envanterinden gönderilmiştir. Bu uçaklardan toplam 163 adet teslim alınmıştır. Bunların içinde çok az miktarda Danimarka’dan gelenler de vardır. Bu sevkiyatı 1972 yılından başlamak üzere F-100C’ler izlemiştir. Bunlardan 115 adet gönderilmiştir. Bu uçakların en az beş hava üssü tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Türk F-100’leri Kıbrıs Harekâtı'nda yoğun ve etkili bir şekilde kullanılmıştır. Son THKv F-100’ü 1988’de emekliye ayrılmıştır.
Özellikler (F-100D)
![Orthographically projected diagram of the F-100 Super Sabre.](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/North_American_F-100_Super_Sabre_3-view.svg/300px-North_American_F-100_Super_Sabre_3-view.svg.png)
Veri kaynağı Quest for Performance[1]
Genel özellikler
- Mürettebat: 1
- Sıfır kaldırma sürtünme katsayısı: 0.0130
- Sürtünme alanı: 5.0 ft² (0.46 m²)
- Eğim oranı: 3.76
Performans
- İtme/ağırlık: 0.55
- Kaldırma-sürüklenme oranı: 13.9
Mühimmat
- Silahlar: 4× 20 mm (0.787 in) M39 top
- Füzeler:
- 4× AIM-9 Sidewinder veya
- GAM-83 Bullpup
- Bombalar: 7,040 lb (3,190 kg) silah, uygun silahlar:
- Bombalar veya
- Mark 7 nükleer bomba veya
- Mk 28 nükleer bomba veya
- Mk 43 nükleer bomba veya
- Mk 57 nükleer bomba veya
- Mk 61 nükleer bomba
Aviyonik
- Minneapolis-Honeywell MB-3 otomatik pilot
- AN/AJB-1B alçak irtifa bombardıman sistemi
Kitaplar
Türk Hava Kuvvetlerinde F-100 Super Sabre - F-100 Super Sabre in Turkish Air Force. Başara, Levent. Hobbytime, Ankara, 2011. (Türkçe) (İngilizce)
Kaynakça
- ^ Loftin, LK, Jr. Quest for Performance: The Evolution of Modern Aircraft: NASA History: SP-468 Access date: 22 April 2006.
Wikimedia Commons'ta North American F-100 Super Sabre ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.