İzmit Körfezi
| İzmit Körfezi | |
|---|---|
 İzmit Körfezi'nin Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan çekilen görüntüsü. | |
  İzmit Körfezi | |
| Havza | |
| Konum | Marmara Bölgesi, Türkiye |
| Koordinatlar | 40°44′K 29°39′D / 40.733°K 29.650°D |
| Yerleşim(ler) (sahil) | Kocaeli |
| Genel bilgiler | |
| Aktığı yer | Marmara Denizi |
| Tür | Körfez |
| Uzunluk | 48 km (30 mi) |
| Genişlik | 10 km (6,2 mi) |
| En derin noktası | 183 m (600 ft) |
| Yüzölçümü | 300 km2 (120 sq mi) |
| Wikimedia Commons | |
 | |
İzmit Körfezi, Türkiye'nin Marmara Bölgesi'nde, Marmara Denizi'nin doğu ucunda yer alan körfezdir. Kuzeyinde, batıdan doğuya doğru; Pendik, Tuzla, Darıca, Gebze, Dilovası, Hereke, Körfez, Derince ve İzmit ile çevrilidir. Güneyi ise Başiskele, Gölcük, Karamürsel ve Yalova'ya kadar uzanır.
İzmit Körfezi'nin uzunluğu 48 km, genişliği 2–10 km, alanı 300 km², en derin yeri 183 m'dir. Kuzeyinde Çatalca-Kocaeli Platosu, güneyinde Samanlı Dağları yer alır.
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Deniz ulaşımına son derece müsait doğal bir liman halinde olan Körfez'de Eskihisar-Topçular arası feribot seferi düzenlenir. Ayrıca Gebze-İzmir Otoyolu dahilinde Dilovası-Hersek Burnu arasına körfez çevresindeki taşıt trafiğinin azaltılması ve geçiş süresinin kısaltılması amacıyla Osmangazi Köprüsü yapılmıştır.
Körfezin çevresinde; D 100, Otoyol 5, Otoyol 4, karayolları ile Ankara-İstanbul yüksek hızlı demiryolu bulunmaktadır.
Kıyılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Körfezin güney kıyılarında Samanlı Dağları'nın kuzey yamaçlarında doğu-batı doğrultulu dar ve dik yapılı bir kıyı oluşmuştur. Eğimin fazla olduğu alanda hızlı akan kısa boylu akarsular araziyi derince aşındırır. Gölcük'ten Armutlu Yarımadası'nın Kalem Burnu'na kadar bu kıyının oluşmasına neden olan etken Kuzey Anadolu Fay Hattı'dır. Dik kıyılar Hersek çevresinde yerini delta ve lagün oluşumuna bırakmaktadır.[1]
İklim ve bitki örtüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Körfez çevresinde yıllık ortalama sıcaklıklar; İzmit 14,5 °C, Yalova 14,6 °C, Gölcük 14,4 °C'dir. Temmuz ayı sıcaklıkları; İzmit 23,5 °C, Yalova 23,0 °C, Gölcük 23,4 °C'dir. Yıllık yağış miktarı; İzmit 752 mm, Gölcük 766 mm, Sapanca 894 mm'dir.[2]
Körfezin kuzeyinde kurak ormanlar, güneyinde nemli ormanlar yer alır. Kuzey ormanlarında meşe türleri (mazı meşesi, macar meşesi) hakimdir. Ormanlar tahrip edilmiş yerini maki türleri kaplamıştır. Güney kıyılarında alçaklarda psödomaki elemanları, yükseklerde kestane ve kayın ormanları bulunur.[2]
Kirlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Körfez çevresindeki yoğun sanayi ve deniz ulaşımı kirliliğin başlıca sebebidir.[3] Atık suların %98'i arıtıldıktan sonra körfeze ulaşmaktadır.[4] Körfezde deniz uçağı ve deniz süpürgesi ile temizleme çalışmaları olumlu sonuçlar vermiştir.[5]
İzmit Körfezi 30 yıl öncesine kadar çevresinin doğal güzelliği, denizinin sakinliği ile sayfiye yeri olarak kullanılıp özellikle İstanbul ve Ankara'dan gelen yazlıkçılara ev sahipliği yaparken, sanayileşmenin başlaması ve hızla ilerlemesiyle bu özelliğini yitirmek üzeredir.
Özellikle kilimleri ile ünlü Hereke'nin aslında 30 yıl öncesinde açıklarında bulunan Kılıç balığı ile ünlendiğini belirtmek, bu denizin zamanında ne kadar temiz olduğunu gösterecek en büyük belge. Çevresinde bulunan yüzlerce yazlık site ve villa bu durumu ayrıca destekleyen bir oluşumdur. Yapılan bir araştırmaya göre İzmit körfezini mesken tutan 121 kuş türü bulunuyor.
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
-
İzmit Körfezi -
İzmit Marina -
İzmit Körfezi ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Otoparkı -
Körfezde bekleyen gemiler
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Editör: Artüz, M. Levent. "Bilimsel Açıdan Marmara Denizi" (PDF). Türkiye Barolar birliği. 23 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2017.
- ^ a b DÖNMEZ, Prof. Dr. Yusuf; GÜNGÖRDÜ, Dr. Mutlu. "İzmit Körfezi Çevresinin İklim ve bitki Örtüsü Özellikleri".
- ^ "İzmit Körfezi'nde kirliliğin etkileri sürüyor". hurriyet.com.tr. 16 Ocak 2017. 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2017.
- ^ "Körfez'e akan atıksuların % 98'i arıtılıyor". kocaeli.bel.tr. 20 Aralık 2012. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2017.
- ^ "İzmit Körfezi eski günlerine kavuştu". Anadolu Ajansı. 2 Ocak 2016. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta İzmit Körfezi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
