İstikrar ve Ortaklık Anlaşması
AB, Avrupa Birliği'ne katılma isteğini ifade eden ülkelerle yaptığı görüşmelerde, genellikle o ülkedeki siyasi, ekonomik, ticari veya insan hakları reformlarına yönelik taahhütler karşılığında Ortaklık Anlaşmaları yapar. Buna karşılık, ülkeye AB pazarlarının bazılarına veya tümüne (endüstriyel ürünler, tarım ürünleri, vb.) Tarifesiz erişim ve mali veya teknik yardım sunulabilir.
Genel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir]İstikrar ve Ortaklık anlaşmaları, AB İstikrar ve Ortaklık Sürecinin (SAP) ve Avrupa Komşuluk Politikasının (ENP) bir parçasıdır. Günümüzde, Batı Balkan ülkeleri SAP'nin odak noktasıdır. Spesifik İstikrar ve Ortaklık Anlaşmaları (SAA), dahil olan ülkenin gelecekteki AB üyeliğine ilişkin hükümleri açıkça içeren çeşitli Balkan ülkeleriyle uygulanmıştır. SAA'lar prensip olarak Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri ile 1990'larda imzalanan Avrupa Anlaşmalarına ve Türkiye ile Ortaklık Anlaşmasına benzemektedir.
SAA'lar çoğunlukla AB müktesebatına dayanmaktadır ve işbirliği yapan devletlerin mevzuatında ilan edilmesine dayanmaktadır. SAA tarafından beklenen politika uyumlaştırmasının derinliği AB üye devletlerinden daha azdır; Müktesebattaki bazı politika alanları belirli bir SAA kapsamında olmayabilir.
AB'nin Batı Balkan ülkeleriyle ilişkileri 2005 yılında "Dış İlişkiler" alanından "Genişleme" politika segmentine taşınmıştır. 2015 yılı itibarıyla Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan resmi olarak üyelik adayı olarak tanınmaktadır. Bosna Hersek ve Kosova, aday ülke olarak değil, potansiyel aday olarak kabul edilmektedir.[1]
Nisan 2016 itibarıyla Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Kuzey Makedonya, Karadağ ve Sırbistan'da SAA'lar yürürlüktedir. Hırvatistan'ın eskiden SAA'sı vardı, ancak 2013'te AB'ye üye olduklarında sona erdi.
Kosova ile yapılan anlaşma, AB'ye tüzel kişilik kazandıran Lizbon Antlaşmasının yürürlüğe girmesinden sonra imzalanan ilk anlaşma oldu.[2][3] Sonuç olarak, Kosova'daki bir AB temsilcisi, "bölgedeki diğer ülkelerle SAA'nın aksine, bu anlaşma yalnızca AB anlaşması olacak. AB bunu tüzel kişilik olarak birlikte imzalayacaktır" dedi.[4] Anlaşmanın, bazıları Kosova'nın bağımsızlığını tanımayan her üye devlet tarafından ayrı ayrı onaylanması gerekmiyordu.[5] Temsilci, "Kosova beş üye ülke tarafından tanınmadığı için, anlaşmanın imzalanmasının AB'nin veya herhangi bir ülkenin Kosova'yı bir devlet olarak tanıdığı anlamına gelmeyeceğini söyleyen bir direktif yayınlamak zorunda kaldık" dedi.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi
- Avrupa Komşuluk Politikası
- Avrupa Birliği Ortaklık Anlaşması
- Güney Doğu Avrupa İstikrar Paktı (Güneydoğu Avrupa için SP)
- Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması
- SAp ülke istatistikleri
- Güneydoğu Avrupa Taşımacılık Topluluğu
- Menşe Kuralları
- Pazar erişimi
- Serbest ticaret bölgesi
- Gümrük vergisi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Enlargement: Pre Acceding Countries & Candidate countries: Potential Candidate Countries". European Union. 23 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Stabilisation and Association Agreement negotiations successfully completed". European External Action Service. 2 Mayıs 2014. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2014.
- ^ "EU starts the Stabilisation and Association Agreement negotiations with Kosovo". European Commission. 28 Ekim 2013. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2013.
- ^ a b "Kosovo to negotiate on Stabilisation and Association Agreement". 27 Ekim 2013. 22 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2013.
- ^ "Kosovo Launches Crucial SAA Talks With EU". Balkan Insight. 28 Ekim 2013. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2013.