İsmail Gaspıralı Kırım Tatar Kütüphanesi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
İsmail Gaspıralı Kırım Tatar Kütüphanesi - Simferopol'de yer alan kütüphane.
Tarihsel arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Akmescit'te yetişkinler için Merkezi Kütüphane Sisteminin bir şubesi olarak 24 Eylül 1990'da kurulmuştur. Aralık 1995'te I. Cumhuriyet Kırım Tatar Kütüphanesi adını almış ve takiben Gaspıralı'nı adı verilmiştir.
.jpg)
1994 yılında, Haarlem'de ( Hollanda ) yaşayan Mehmet Tütüncü “Kırım Tatar Kütüphanesinin Canlandırılması” projesini geliştirmiştir. Proje, Hollanda Krallığı Hükümeti ve Uluslararası Rönesans Vakfı (Eylül 1998'den beri) tarafından desteklenmiştir. Mayıs 1999'da kütüphane binasının restorasyonu tamamlanmıştır.[1]
Rusya kontrolündeki Kırım yönetimi tarafından bir dönem kapatılması da gündeme gelmiştir.[2]
Bağışlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yapının temelinde, bilim adamı-dilbilimci Basir Gafarov'un kişisel kütüphanesi ve arşivi yer almaktadır. Kırım Tatar dilindeki kütüphane fonu, Kırım'da ve yurtdışında Kırım Tatarlarından bağışlanan kitaplar sayesinde geliştirilmektedir.
Kütüphane içeriği, Kırım Tatar dilinde 9 bin kopya olmak üzere toplam 32 binden fazla cildi içermektedir. Nadir ve değerli kitaplar arasında İsmail Gasprinsky, Cafer Seydahmet, Ahmet Özenbaşlı, Osman Akçoraklı, Bekir Çobanzade, Şevki Bektöre, Eşref Şemizade ve Kırım Tatar kültürünün diğer figürlerinin eserleri vardır.
Kütüphanenin en değerli kısmı ise aşağıdaki gibi belgeleri de içermektedir: 1613'ten 1780'e kadar Kırım Hanlığı'ndaki uygulama protokollerini içeren 61 cilt Kadıasker defteri kopyası; Rusya Devlet Kütüphanesi'nden Kırım Tatar dilinde savaş öncesi baskıdan 1800 kitap ; Romanya ve Türkiye'deki Kırım Tatar diasporası tarafından yayınlanan "Emel " (1930-1998) dergisi, " Kırım " (1918), (1957-61) dergilerinin tam koleksiyonları, " Lenin Bayragı " (1957-90) gazetesi ve "Yıldız" dergisi (1976 - bugüne kadar).
Alfabetik okuyucu kataloğu Kırım Tatarcası, Rusça ve yabancı dillerde sunulmaktadır.[1]
Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kütüphane binası, 16.-19. yüzyıllara tarihlenen mimari bir yapıdır. Güney tarafındaki en eski kısmı 16. yüzyılda, ana binası ise 19. yüzyılda inşa edilmiştir. 1910'da bu bina Rüşdiye Mektebine ev sahipliği yapmıştır. Rüştiye Mektebi’nin kurucusu ünlü Kırım Tatar asilzade, hayırsever İsmail Mufti Zade idi.[1]
Bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Satın alma, işleme ve kataloglama departmanı
- Bilimsel ve metodolojik bölüm
- Servis bölümü
- Arşiv ve El Yazısı Malzemeler Sektörü
- Bilgi ve bibliyografik departmanı
- Otomasyon sektörü
Kütüphanede "İlham" ("İlham") adlı edebiyat kulübü vardır. Kuulüp genç ve yeni yazarlar ve şairler için yaratıcı atölye faaliyetleri yürütmektedir.
Yayıncılık faaliyetleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kütüphane her yıl “Kırım Tatar halkının önemli ve unutulmaz tarihleri takvimini” yayınlamaktadır.
Gaspıralı Kütüphanesi kurduğu "Bilgi çorağı" ("Bilgi kaynağı") yayın dizisinde aralarında "Kırım Tatar kültürünün önemli isimleri" de dahil olmak üzere (1921-1944") olmak üzere 16 kitap yayınlanmıştır:
- Biyobibliyografik Sözlük;
- Gül Bahçesi Düşleri (Orta Çağ Kırım Tatar klasik şiirinden antoloji);
- FAKAT. N. Samoilovich Kırım Üzerine Seçilmiş Eserler ;
- V. Gankevich "Hakikat ve eğitim hizmetinde" (Ismail Gaspıralı hakkında kısa bir biyografik taslak) ve diğerleri.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kırım cumhuriyetinin adını taşıyan çocuklar için kütüphane. N. Orlova
- Kırım Cumhuriyet Gençlik Kütüphanesi
- Kırım Cumhuriyeti Evrensel Bilim Kütüphanesi I. Franco
Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Resmi site 28 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "İsmail Gaspıralı Kırım Tatar Kütüphanesi 30 yaşında". 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ "Gaspıralı İsmail Kütüphanesi kapatılıyor". 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.