Borçalı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Takabeg (mesaj | katkılar)
Takabeg (mesaj | katkılar)
42. satır: 42. satır:


==Dış bağlantılar==
==Dış bağlantılar==
* [http://www.borchali.net www.borchali.net]
* [http://www.borchali.net Ulu türk yurdu Borçalı] <small>'''(Azerice)'''</small>


[[Kategori:Borçalı|*]]
[[Kategori:Borçalı|*]]

Sayfanın 19.56, 19 Mart 2009 tarihindeki hâli

Borçalı
Merkezi Marneuli (Sarvan)[kaynak belirtilmeli]
Yüzölçümü 6.900 km² (1905)[1]

Borçalı (Rusça: Борчалы, Борчало, Борчалу, Борчали; Azerice: Borçalı, Gürcüce: ბორჩალო), Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesinde yer alan tarihsel bir yerin adıdır.[kaynak belirtilmeli]

Borçalı bölgesinin esas kısmı bugün Rustavi merkezli Kvemo Kartli bölgesine, kalan toprakları da Kaheti bölgesine bağlıdır.[kaynak belirtilmeli]

Tarih

Borçalı adı Timur zamanında 1380'de Gürcüce kaynakta ilk defa kullanılmıştır.[2]

18. yüzyılda Safevilerin yerini alıp Afşar Hanedanını kuran Nadir Şah'ın öldürülmesinden sonra Afşarlar hanlıklara bölünmüştür. Bu sırada Gence Beylerbeyliğinin yerine Gence Hanlığı kurulmuştur. Borçalı'da da Gence Hanlığı'na bağımlı Borçalı Sultanlığı[kaynak belirtilmeli] kurulmuştur. Borçalı Sultanlığı, sık sık Kartli Krallığı'na baş kaldırmış ve İran’ın bölgeye seferleri yapmasına yol açıyordu. 1750'li yıllarda Kartli kralı II. Teimuraz, Borçalı Sultanlığı’nı kendi yönetimine bağlamıştır. Kartli ve Kaheti krallıklarını birleştirerek Gürcistan’ın doğusunu bütünleştiren II. Erekle (1746-1798), 1765'te hanlığa son vermiştir.[kaynak belirtilmeli]

1801'de Rusya İmparatorluğu'nun Kartli-Kakheti Krallığı'nı ilhak ettikten sonra 1840'ta Borçalı bölgesi Gürcü Guberniyasına (Грузинская губерния) bağlanmıştır. 1880’de de Tiflis Guberniyası (Тифлисская губерния) içinde "Borçalı Uyezd" (Борчалинский уезд) kurulmuştur. "Borçalı Uyezd" sınırları içinde yönetim merkezi Büyük Şulaveri[kaynak belirtilmeli]’nin yanı sıra bugünkü Tsalka, Manglisi, Tetritskaro, Dmanisi (Başkeçid), Bolnisi (Garatepe) ve Marneuli (Sarvan) ilçelerini, ayrıca Azerbaycan ve Ermenistan sınırları içindeki bazı toprakları kapsıyordu.[kaynak belirtilmeli]

Sovyetler Birliği döneminde Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir bölgesi olmuştur. Borçalı Uyezd'da Türkler, Almanlar, Urumlar, Ruslar ve Gürcüler yaşıyordu. Borçalı uyezd 1929’da kaldırılmıştır. Gürcüstan bağımsız olunca yine Gürcüstan sınırları içinde kalmıştır.

Ekonomi

Borçalının ekonomisi genellikle tarıma ve hayvancılığa bağlı nerdeyse Gürcistan'ın sebze meyve ve et ve süt ihtiyaçlarının büyük bir çoğunluğunu karşılıyor.[kaynak belirtilmeli] Kaheti bolgesinde ise hayvancılık yaygın (Borçalı'ya Kvemo Kartili ve Kaheti bölgeleri dahil[kaynak belirtilmeli]). Bölge halkı yoksulluk içindedir. Bazı köylerde elektrik hastane yok su ihtiyaçlarını insanların kendisi karşılıyor. Bunu sebebi ise bu bölgede yaşayanların asimle ve izole edildiğidir.[kaynak belirtilmeli] Bölge sürekli göç veriyor.

Not

Dış bağlantılar