Roșia Montană: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
Sonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
"Roșia Montană" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiketler: İçerik Çevirmeni İçerik Çevirmeni 2
 
Değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
{{Dünya Mirasları bilgi kutusu
⚫
'''Rosia Montană''' ( Romanian pronunciation: [ˈroʃi.a monˈtanə], "Dağların Rosia'sı"; Latin ; Hungarian , [ˈvɛrɛʃpɒtɒk] ; German ) batı [[Erdel]], [[Romanya|Romanya'nın]] Apuseni Dağları'ndaki [[Alba ili|Alba ilinin]] bir komünüdür. Küçük nehir Roșia Montană'nın aktığı Valea Roșiei'de yer almaktadır. Komün on altı köyden oluşmaktadır: Bălmoșești, Blidești, Bunta, Cărpiniș (''Abrudkerpenyes''), Coasta Henții, Corna (''Szarvaspatak''), Curături, Dăroaia, Gârda-Bărbulești, Gura Roșiei (''Verespataktorka''), Iacobești, Ignățești, Roșia Montană, Șoal, Țarina, and Vârtop (''Vartop'').
| isim = Roșia Montană
| resmi_adı = Roșia Montană Madencilik Peyzajı
| resim = Rosia Montana.jpg
| resim_boyutu = 275px
| altyazı =
| konum =
| kriter = ii, iii, iv
| ID = 1552
| koordinatlar =
| yıl = 2020
| uzatma =
| tehlike =
| bölge = [[Avrupa'daki Dünya Mirasları|Avrupa ve Kuzey Amerika]]
| tampon_bölge =
| website =
| iç = <!-- isteğe bağlı; Bu bilgi kutusunu başka bir bilgi kutusu içine yerleştirmek için bu kısma "yes" yazın-->
}}
⚫
'''Rosia Montană''' ({{IPA|ro|ˈroʃi.a monˈtanə}}, "Dağların Rosia'sı"; {{dil|la|Alburnus Maior}}; {{dil|hu|Verespatak}}, {{IPA|hu|ˈvɛrɛʃpɒtɒk|}}; {{dil|de|Goldbach, Rotseifen}}) batı [[Erdel]], [[Romanya|Romanya'nın]] Apuseni Dağları'ndaki [[Alba ili|Alba ilinin]] bir komünüdür. Küçük nehir Roșia Montană'nın aktığı Valea Roșiei'de yer almaktadır. Komün on altı köyden oluşmaktadır: Bălmoșești, Blidești, Bunta, Cărpiniș (''Abrudkerpenyes''), Coasta Henții, Corna (''Szarvaspatak''), Curături, Dăroaia, Gârda-Bărbulești, Gura Roșiei (''Verespataktorka''), Iacobești, Ignățești, Roșia Montană, Șoal, Țarina, and Vârtop (''Vartop'').


Bölgenin zengin maden kaynakları [[Roma İmparatorluğu|Roma]] döneminde ve daha önceki tarihlerde de kullanılmıştır. Devlet tarafından işletilen altın madeni, Romanya'nın Avrupa Birliği'ne katılımı öncesinde 2006 yılının sonlarında kapandı. Kanadalı Gabriel Resources bölgede yeni bir maden açmayı planladı. Bu, bir yanda Roma madenciliğinin kalıntılarının ne ölçüde korunacağı ve Baia Mare'deki siyanür kirliliğinin tekrarlanacağı korkusu ve diğer yanda madenciliğin ülkenin bu yoksul ve az gelişmiş kesime getireceği faydalar konusunda tartışmalara neden oldu.
Bölgenin zengin maden kaynakları [[Roma İmparatorluğu|Roma]] döneminde ve daha önceki tarihlerde de kullanılmıştır. Devlet tarafından işletilen altın madeni, Romanya'nın Avrupa Birliği'ne katılımı öncesinde 2006 yılının sonlarında kapandı. Kanadalı Gabriel Resources bölgede yeni bir maden açmayı planladı. Bu, bir yanda Roma madenciliğinin kalıntılarının ne ölçüde korunacağı ve Baia Mare'deki siyanür kirliliğinin tekrarlanacağı korkusu ve diğer yanda madenciliğin ülkenin bu yoksul ve az gelişmiş kesime getireceği faydalar konusunda tartışmalara neden oldu.


Roșia Montană'daki madenciliğe karşı kampanya, Romanya'da son 20 yılda siyasi olmayan bir amaç için yapılan en büyük kampanyalardan biriydi. [[Greenpeace|Greenpeace'den]] [[Romanya Akademisi|Romanya Akademisi'ne]] kadar çok sayıda kuruluş projeye karşı çıktı. 2013 sonbaharında ülke çapında bir dizi protestodan sonra, [[Temsilciler Meclisi (Romanya)|Temsilciler Meclisi]] sonunda 3 Haziran 2014'te projeyi reddetti.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hotnews.ro/stiri-esential-17413106-deputatii-respins-proiectul-lege-privind-rosia-montana.htm|başlık=Deputații au respins proiectul de lege privind Roșia Montană|tarih=3 June 2014|dil=ro|yayıncı=[[HotNews]]}}</ref> Ayrıca Roșia Montană, Kültür Bakanlığı'nın 30 Aralık 2015 tarihli emriyle ulusal öneme sahip tarihi bir alan olarak sınıflandırıldı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.gandul.info/stiri/rosia-montana-a-fost-declarata-sit-istoric-de-importanta-nationala-14961434|başlık=Roșia Montană a fost declarată sit istoric de importanță națională|tarih=11 January 2016|çalışma=[[Gândul]]}}</ref> Bunun sonucunda bölgedeki tüm sanayi faaliyetleri yasaklandı.
Roșia Montană'daki madenciliğe karşı kampanya, Romanya'da son 20 yılda siyasi olmayan bir amaç için yapılan en büyük kampanyalardan biriydi. [[Greenpeace|Greenpeace'den]] [[Romanya Akademisi|Romanya Akademisi'ne]] kadar çok sayıda kuruluş projeye karşı çıktı. 2013 sonbaharında ülke çapında bir dizi protestodan sonra, [[Temsilciler Meclisi (Romanya)|Temsilciler Meclisi]] sonunda 3 Haziran 2014'te projeyi reddetti.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.hotnews.ro/stiri-esential-17413106-deputatii-respins-proiectul-lege-privind-rosia-montana.htm|başlık=Deputații au respins proiectul de lege privind Roșia Montană|tarih=3 June 2014|dil=ro|yayıncı=[[HotNews]]}}</ref> Ayrıca Roșia Montană, Kültür Bakanlığı'nın 30 Aralık 2015 tarihli emriyle ulusal öneme sahip tarihi bir alan olarak sınıflandırıldı.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.gandul.info/stiri/rosia-montana-a-fost-declarata-sit-istoric-de-importanta-nationala-14961434|başlık=Roșia Montană a fost declarată sit istoric de importanță națională|tarih=11 January 2016|çalışma=[[Gândul]]}}</ref> Bunun sonucunda bölgedeki tüm sanayi faaliyetleri yasaklandı.

2021 yılında [[UNESCO]] tarafından '''Roșia Montană Madencilik Peyzajı''' adı ile [[Dünya Mirası]] Alanı olarak ilan edildi.<ref>{{web kaynağı |soyadı1=Centre |ad1=UNESCO World Heritage |başlık=Roșia Montană Mining Landscape |url=https://whc.unesco.org/en/list/1552 |website=UNESCO World Heritage Centre |dil=en}}</ref>

==Kaynakça==
{{kaynakça}}


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
13. satır: 36. satır:
* [http://www.facebook.com/rosia.montana.in.unesco UNESCO Dünya Mirası listesindeki Rosia Montana (#rosia.montana.in.unesco)] (Facebook Sayfası - buluşma yeri)
* [http://www.facebook.com/rosia.montana.in.unesco UNESCO Dünya Mirası listesindeki Rosia Montana (#rosia.montana.in.unesco)] (Facebook Sayfası - buluşma yeri)
* [http://fr.calameo.com/books/0014096877c5dae0c2eb8 Rosian lehçesinin sözlüğü (rosian-romence-fransızca-ingilizce)]
* [http://fr.calameo.com/books/0014096877c5dae0c2eb8 Rosian lehçesinin sözlüğü (rosian-romence-fransızca-ingilizce)]

{{Romanya'daki Dünya Mirası Alanları}}

[[Kategori:Romanya'daki Romalı arkeolojik sitler]]
[[Kategori:Romanya'daki Romalı arkeolojik sitler]]
[[Kategori:KB1 Rumence kaynakları (ro)]]
[[Kategori:KB1 Rumence kaynakları (ro)]]

Sayfanın 13.49, 6 Ağustos 2021 tarihindeki hâli

Roșia Montană
UNESCO Dünya Mirası
Resmî adıRoșia Montană Madencilik Peyzajı
Kriterii, iii, iv
Referans1552
Tescil2020 (44. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Rosia Montană (Rumence telaffuz: [ˈroʃi.a monˈtanə], "Dağların Rosia'sı"; Latince: Alburnus Maior; Macarca: Verespatak, Macarca telaffuz: [ˈvɛrɛʃpɒtɒk]; Almanca: Goldbach, Rotseifen) batı Erdel, Romanya'nın Apuseni Dağları'ndaki Alba ilinin bir komünüdür. Küçük nehir Roșia Montană'nın aktığı Valea Roșiei'de yer almaktadır. Komün on altı köyden oluşmaktadır: Bălmoșești, Blidești, Bunta, Cărpiniș (Abrudkerpenyes), Coasta Henții, Corna (Szarvaspatak), Curături, Dăroaia, Gârda-Bărbulești, Gura Roșiei (Verespataktorka), Iacobești, Ignățești, Roșia Montană, Șoal, Țarina, and Vârtop (Vartop).

Bölgenin zengin maden kaynakları Roma döneminde ve daha önceki tarihlerde de kullanılmıştır. Devlet tarafından işletilen altın madeni, Romanya'nın Avrupa Birliği'ne katılımı öncesinde 2006 yılının sonlarında kapandı. Kanadalı Gabriel Resources bölgede yeni bir maden açmayı planladı. Bu, bir yanda Roma madenciliğinin kalıntılarının ne ölçüde korunacağı ve Baia Mare'deki siyanür kirliliğinin tekrarlanacağı korkusu ve diğer yanda madenciliğin ülkenin bu yoksul ve az gelişmiş kesime getireceği faydalar konusunda tartışmalara neden oldu.

Roșia Montană'daki madenciliğe karşı kampanya, Romanya'da son 20 yılda siyasi olmayan bir amaç için yapılan en büyük kampanyalardan biriydi. Greenpeace'den Romanya Akademisi'ne kadar çok sayıda kuruluş projeye karşı çıktı. 2013 sonbaharında ülke çapında bir dizi protestodan sonra, Temsilciler Meclisi sonunda 3 Haziran 2014'te projeyi reddetti.[1] Ayrıca Roșia Montană, Kültür Bakanlığı'nın 30 Aralık 2015 tarihli emriyle ulusal öneme sahip tarihi bir alan olarak sınıflandırıldı.[2] Bunun sonucunda bölgedeki tüm sanayi faaliyetleri yasaklandı.

2021 yılında UNESCO tarafından Roșia Montană Madencilik Peyzajı adı ile Dünya Mirası Alanı olarak ilan edildi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Deputații au respins proiectul de lege privind Roșia Montană" (Rumence). HotNews. 3 June 2014. 
  2. ^ "Roșia Montană a fost declarată sit istoric de importanță națională". Gândul. 11 January 2016. 
  3. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Roșia Montană Mining Landscape". UNESCO World Heritage Centre (İngilizce). 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Roșia_Montană&oldid=25958264" sayfasından alınmıştır