Kraniyal sinir: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
DrSorrowMD (mesaj | katkılar) kDeğişiklik özeti yok |
k Yazım hatası düzeltildi |
||
8. satır: | 8. satır: | ||
== Bölümleri == |
== Bölümleri == |
||
[[File:Cranial nerves TR.png|thumb|Kranial |
[[File:Cranial nerves TR.png|thumb|Kranial sinirlerin şematik gösterimi|alt=|250x250px]] |
||
{{Kraniyal sinirler}} |
{{Kraniyal sinirler}} |
||
*[[Olfaktör sinir| |
*[[Olfaktör sinir|Nervus olfactorius]]: Koku sinirleri |
||
* |
* Nervus opticus: Görme siniri |
||
* [[Okülomotor sinir| |
* [[Okülomotor sinir|Nervus oculomotorius]]: Gözün hareketlerini yapan (somatik efferent ve otonom) sinirleri. |
||
* [[Troklear sinir| |
* [[Troklear sinir|Nervus trochlearis]]: [[Orbita]] daki M. obliquus superior'u innerve eder. |
||
* [[ |
* [[Nervus trigeminus]]: (üçüz sinir): 1. [[yutak kavsi]]nin siniri olup çiğneme kasları, [[diş]]ler, alt [[göz]] kapağı, [[burun]] [[mukoza]]sı, yanaklar, [[ağız]] tabanı, [[çene]] ucu, [[yüz]]ün bir kısmı, [[dudak]]lar, alt ve üst [[çene]] mukozası gibi geniş bir alanı innerve eder. |
||
*[[Abdusens siniri| |
*[[Abdusens siniri|Nervus abducens]]: Orbita'da M. rectus lateralis'i innerve eder. |
||
* [[Fasiyal sinir| |
* [[Fasiyal sinir|Nervus facialis]]: (''N. intermedio facialis'') 2. [[yutak kavsi]]nin siniri olup [[mimik]] kasları (yüz ifadelerini veren [[kas]]lar) innerve eder. |
||
* |
* Nervus vestibulocochlearis: [[Kulak]], [[duyma]] ve [[denge]] siniri. |
||
* |
* Nervus glossopharyngeus: 3. [[yutak kavsi]]nin siniri. Tonsillalar, dilin 1/3 arka kısmı (tat duyusu). |
||
* [[Vagus siniri| |
* [[Vagus siniri|Nervus vagus]]: 4. ve 5. [[yutak kavsi]] siniri. [[Duyu]], [[motor]] ve [[parasempatik]] karakterli mikst bir sinir. [[Torax|Thorax]] ve [[abdomen]]deki visseral yapıların innervasyonunu sağlar. |
||
* |
* Nervus accessorius: Efferent bir sinirdir. Cranial ve spinal iki kökten oluşur. Başlıca M. trapezius, M. sternocleidomastoideus'un motor innervasyonu. |
||
* |
* Nervus hypoglossus: Dilin efferent siniri. [[Dil (organ)|Dil]] hareketlerini yaptırır, [[dil kasları]]′nı innerve eder. |
||
== Mnemonik cihazlar== |
== Mnemonik cihazlar== |
Sayfanın 07.52, 22 Nisan 2020 tarihindeki hâli
Kraniyal sinirler, kafa çiftleri veya kafatası sinirleri (Latince: nervi craniales), merkezî sinir sisteminden çıkarak çevreye dağılan, çevresel sinir sisteminin beyinden çıkan (encephalic) bölümüdür.
İnsandaki kraniyal sinirleri toplam 12 bölümden oluşur. Tümü beyin tabanından çıkarak kafatasındaki deliklerden geçerler. Birinci ve ikinci çiftler serebrumdan yayılır. Geri kalan on çift beyinsapından yayılır.
İnsan olmayan omurgalılarda kraniyal sinirler
İnsandaki kraniyal sinirleri, diğer tüm omurgalılardakine benzer. Amniyotlara kadarki diğer türlerde bulunan XI. ve XII. kraniyal sinirler değişiktir. Mahmuzlu camgöz köpek balığı (Squalus acanthias) gibi bazı ilkel kıkırdaklı balıklarda sıfır olarak numaralandırılan son bir sinir bulunur. Bu sinir, ilk kraniyal sinirden daha önce gelir. Bunlar beyinsapından çıkar, omurgaya girer.
Bölümleri
Kraniyal sinirler |
---|
|
- Nervus olfactorius: Koku sinirleri
- Nervus opticus: Görme siniri
- Nervus oculomotorius: Gözün hareketlerini yapan (somatik efferent ve otonom) sinirleri.
- Nervus trochlearis: Orbita daki M. obliquus superior'u innerve eder.
- Nervus trigeminus: (üçüz sinir): 1. yutak kavsinin siniri olup çiğneme kasları, dişler, alt göz kapağı, burun mukozası, yanaklar, ağız tabanı, çene ucu, yüzün bir kısmı, dudaklar, alt ve üst çene mukozası gibi geniş bir alanı innerve eder.
- Nervus abducens: Orbita'da M. rectus lateralis'i innerve eder.
- Nervus facialis: (N. intermedio facialis) 2. yutak kavsinin siniri olup mimik kasları (yüz ifadelerini veren kaslar) innerve eder.
- Nervus vestibulocochlearis: Kulak, duyma ve denge siniri.
- Nervus glossopharyngeus: 3. yutak kavsinin siniri. Tonsillalar, dilin 1/3 arka kısmı (tat duyusu).
- Nervus vagus: 4. ve 5. yutak kavsi siniri. Duyu, motor ve parasempatik karakterli mikst bir sinir. Thorax ve abdomendeki visseral yapıların innervasyonunu sağlar.
- Nervus accessorius: Efferent bir sinirdir. Cranial ve spinal iki kökten oluşur. Başlıca M. trapezius, M. sternocleidomastoideus'un motor innervasyonu.
- Nervus hypoglossus: Dilin efferent siniri. Dil hareketlerini yaptırır, dil kasları′nı innerve eder.
Mnemonik cihazlar
Dolaşımda kraniyal sinirlerin adlarını ve sırasını hatırlamaya yardımcı birçok mnemonik cihaz vardır. Çünkü zihin kafiyeli ifadeleri iyi çağırır. En iyi yöntem kafiye düzenini kullanmaktır. Tıp öğrencileri oküp tkare afv'ye giremedim vah şeklinde sırayı ve baş harfleri ezberlerler.