Çakırhüyük, Besni: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
40. satır: 40. satır:
=== Tarihçe ===
=== Tarihçe ===


beldede sheyxan ashireti,hewedan ashireti ,reshwan ashiretleri ve diger kurd asiretleri bulunmaktadir,bu beldede koken olarak yani asillari cogu sulale kurddur,ve belde ozunde ermeni olan koye sonradan kurdler ve bir kisim turkler yerlesmistir,beldeye bagli koyler ise hepsi sheyxan kurdlerinden olusur,boybeyi,ebumistik,levzin sheyxan kurd leridir,kiranolar{granow}{sheyxan asireti}-,hamolar {hewedi hewidan asireti},ve illolar,da koken olarak kurd durler ,dedeleri hepsi kurdce konusurlardi,.beldemizde koken olarak ermeni aileleri de mevcuttur.,beldenin asli % 75 i kurd kokenliler,,,%20 tirk kokenliler,..% 5 ini ermeni{musluman} kokenliler olusturur,
gercekler acidir,,belde nin kurdleride turkleri de hepsi aslen baska koylerden goc edip burayi mesken etmislerdir.mesela belde turklerinden colaklar oyratli kokenlilerdir,hamolar kidis hewedi bolgesinden gelen kurdlerdir.buraya bu beldenin turk oldugunu yazmak asimilasyon ve fasistlikten baska bir sey degildir,aslinizin nerden geldigini ogrenmek icin dede ve ninelerinize sorun o zaman kokeniniz hangi koye dayanir gorursunuz.aslimizi inkar etmeyelim kurd kurd olarak turk turk olarak kalsin ,


Tarih ilmi her ne kadar mâziyle ilgilense de asıl maksadı geleceğe ışık tutmaya ve yön vermeye çalışmasıdır.Bir insanı ayakta tutan hafızası, bir milleti ayakta tutan da tarihidir. Tarih de bir milletin hafızası değil midir? O sebeple, geçmişi iyi okuyup, bugüne ışık tutmamız, geleceğe emin adımlarla ilerlememizi sağlar.
belde ozunde tirk veya kurd beldesi degildir ozunde. sonradan gelipte burasi tirk beldesidir demek tarihi inkardir,zaten etraftaki tarihi eserler hepsi ermeni lere aittir,

Hepimiz okul çağlarında bir şekilde Tarih eğitimi aldık. Sizlerin nasıl bir Tarih öğretmenine sahip olduğunuzu bilemiyorum, ama benim gerek ortaokulda, gerekse lisede derslerine katıldığım pek çok Tarih öğretmeni beni gerçekten sıkmıştı. Masasına kurulup açtıkları bir kitap ya da ders notundan saatlerce masal okumuş ve not tutturmuş olan bu öğretmenlerimin bana Tarihi sevdiremediklerini açıkça söyleyebilirim. Tarihi okumak, hem de doğru okumak bize ve ülkemize yön verecek yegâne vasıtadır. Geçmişte yapılanları anlatıp onu bir övünme aracı olarak kullanmak yerine, ondan dersler çıkarmalı, örnekler kopya etmeliyiz. Bu, Tarih bilincinin doğru verilmesi adına çok önemli bir konudur. Köşemde ben bu bilinç ışığında belli aralıklarla yöremizin tarihi ile ilgili sizleri aydınlatacağım.Kimbilir belki ilerde bu notlarımı biraz daha zenginleştirip belki kitap haline bile getirebilirim, Kimbilir...
*** *** ***
Cumhuriyetten sonra çakırhüyük adını alan Keysun yerleşim yeri Adıyaman'ın Besni ilçesine bağlı beldesidir.Bu beldeninde içinde bulunduğu Ovada keysun ovasıdır. Adıyaman'a 84 km uzaklıkta Besni'ye ise 30 km'dir. Belde halkı genellikle tarımla uğraşmaktadır.Keysun ovasında ağırlıklı olarak Pamuk ve mısır tarımı yapılmaktadır.Beldemizde Lise, İlköğretim okulu, sağlık ocağı,tarım kredi kooparatifi,okuma salonu,keysun sulama birliği, birkaç çırçır fabrikası bulunmaktadır..
Bucak merkezinin yerleştiği yerde yaklaşık 20m. Yükseklikte bir höyük vardır. Tarihi Keysun kalesi bu höyüğün üzerindeymiş. Tarihte etkin roller oynayan bu kalenin adı BEYSUN ve GEYSUN kelimelerinin değişimi sonucu oluşmuştur. Besni İlçesinin güneyindeki geniş bir ovanın ortasında bulunan Keysun kalesinin, ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Sık sık savaşlara sahne olan kale, çok defa yıkılmış ve tekrar yapılmıştır. Kalenin höyüğü ve su kaynakları meşhurdur.Keysun Kalesinin son yapı Evrelesi Ortaçağ'a tarihlenmektedir.. Ancak kaleye ait kalıntıları günümüzde görmek mümkün değildir. (Kaynak:Turgut H. Zeyrek Besni ( Adıyaman) yüzey araştırması-2006 Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Dergisi Mayıs 2007 Sayı 24)

Çakırhüyük ismi Keysun isminin sonradan cumhuriyet döneminde değiştirilen şeklidir. Ama tarih boyunca bu yer "Kişum","Kaysum", "Cesum", "Kaeasun", "Kesun", "Keasun" olarak adlandırılmıştır . Süryani Mihael ve Mateos'da "Keysun" , "Kaysun" Grigor'un Urfalı Mateos'un zeylinde ise "Gison" olarak geçer ve "Güzel" manasında olduğu açıklanmaktadır. Keysun ismi tarihçiler tarafından genellikle Maraş-Göksun ile karıştırılmaktadır. Süryanice "Kayşum", Arapça "Kaysum", Rumca "Kaesoun", veya "Kessounion"'dur. Burası Adıyaman ile Besni arasındadır.

Arkeolojik kazılardan elde edilen bilgiler Kummuh krallığı'nın (MÖ.1000 ) Keysun (Şimdiki Çakırhöyük Beldesi) ile güneyinde yer alan çakırhüyük'ün mahallesi olan Boybey-pınarı'nda hüküm sürdüğü burada elde edilen Kummuh krallığı'ndan kalma Luvi Hiyeroglif (resimli yazı) yazısıyla yazılmış taş bloklardan anlaşılmaktadır. Çakırhüyük'e bağlı Boybeyi köyünde halen Boybeyi diye adlandırılan bir saray harabesi vardır. Bu sarayın Toktamış a ait olduğu söylenir. Yine burada Boybeypınarı denilen yere Hitit Hiyeroglifleri bulunarak Ankara müzesine götürüldüğü belirtilmektedir.


Yörenin yazılı tarihi Anadolu'nun genel yazılı tarihinin başladığı MÖ. 1800 yıllarında Hititlerle başlar.
Milattan Önceki dönemde yöreye bir süre Babil Devleti Hâkim olur. Daha sonra sırasıyla Akatların, Hurrilerin, Mitanilerin ve doğudan gelen kavimlerin hâkimiyetine girer. Arkeolojik kazılardan elde edilen bilgiler Kummuh Krallığı'nın (MÖ.1000) Köseceli'nin Güney Doğusu'nda yer alan Keysun (Şimdiki Çakırhüyük Beldesi) ile güneyinde yer alan Boybeypınarı'nda hüküm sürdüğü burada elde edilen Kummuh Krallığı'ndan kalma Luvi Hiyeroglif (resimli yazı) yazısıyla yazılmış taş bloklardan anlaşılmaktadır.


=== Kültür ===
=== Kültür ===

Sayfanın 10.06, 1 Temmuz 2014 tarihindeki hâli

Çakırhüyük
Belde
Adıyaman'ın konumu
Adıyaman ilçeler
Adıyaman ilçeler
Ülke Türkiye
İlAdıyaman ili
İlçeBesni
Nüfus
 (2010)
 • Toplam2,482
Zaman dilimiUTC+2 (DAZD)
Posta kodu
02300
Alan kodu0416
Resmî site
[1]

Çakırhüyük Beldesi

Genel Bilgiler

Çakırhüyük (esk.Keysun), Adıyaman'ın Besni ilçesine bağlı bir beldedir. Belediye kuruluş tarihi (1972). Belediye başkanı Mithat ÇETİN(CHP).

Tarihçe

Tarih ilmi her ne kadar mâziyle ilgilense de asıl maksadı geleceğe ışık tutmaya ve yön vermeye çalışmasıdır.Bir insanı ayakta tutan hafızası, bir milleti ayakta tutan da tarihidir. Tarih de bir milletin hafızası değil midir? O sebeple, geçmişi iyi okuyup, bugüne ışık tutmamız, geleceğe emin adımlarla ilerlememizi sağlar.

Hepimiz okul çağlarında bir şekilde Tarih eğitimi aldık. Sizlerin nasıl bir Tarih öğretmenine sahip olduğunuzu bilemiyorum, ama benim gerek ortaokulda, gerekse lisede derslerine katıldığım pek çok Tarih öğretmeni beni gerçekten sıkmıştı. Masasına kurulup açtıkları bir kitap ya da ders notundan saatlerce masal okumuş ve not tutturmuş olan bu öğretmenlerimin bana Tarihi sevdiremediklerini açıkça söyleyebilirim. Tarihi okumak, hem de doğru okumak bize ve ülkemize yön verecek yegâne vasıtadır. Geçmişte yapılanları anlatıp onu bir övünme aracı olarak kullanmak yerine, ondan dersler çıkarmalı, örnekler kopya etmeliyiz. Bu, Tarih bilincinin doğru verilmesi adına çok önemli bir konudur. Köşemde ben bu bilinç ışığında belli aralıklarla yöremizin tarihi ile ilgili sizleri aydınlatacağım.Kimbilir belki ilerde bu notlarımı biraz daha zenginleştirip belki kitap haline bile getirebilirim, Kimbilir...

                                                                                        ***   ***   ***

           Cumhuriyetten sonra çakırhüyük adını alan Keysun yerleşim yeri Adıyaman'ın Besni ilçesine bağlı beldesidir.Bu beldeninde içinde bulunduğu Ovada keysun ovasıdır.  Adıyaman'a 84 km uzaklıkta Besni'ye ise 30 km'dir. Belde halkı genellikle tarımla uğraşmaktadır.Keysun ovasında ağırlıklı olarak Pamuk ve mısır tarımı yapılmaktadır.Beldemizde Lise, İlköğretim okulu, sağlık ocağı,tarım kredi kooparatifi,okuma salonu,keysun sulama birliği, birkaç çırçır fabrikası bulunmaktadır..

          Bucak merkezinin yerleştiği yerde yaklaşık 20m. Yükseklikte bir höyük vardır. Tarihi Keysun kalesi bu höyüğün üzerindeymiş. Tarihte etkin roller oynayan bu kalenin adı BEYSUN ve GEYSUN kelimelerinin değişimi sonucu oluşmuştur.  Besni İlçesinin güneyindeki geniş bir ovanın ortasında bulunan Keysun kalesinin, ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Sık sık savaşlara sahne olan kale, çok defa yıkılmış ve tekrar yapılmıştır. Kalenin höyüğü ve su kaynakları meşhurdur.Keysun Kalesinin son yapı Evrelesi Ortaçağ'a tarihlenmektedir.. Ancak kaleye ait kalıntıları günümüzde görmek mümkün değildir. (Kaynak:Turgut H. Zeyrek Besni ( Adıyaman) yüzey araştırması-2006 Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Dergisi Mayıs 2007 Sayı 24)

          Çakırhüyük ismi Keysun isminin sonradan cumhuriyet döneminde değiştirilen şeklidir. Ama tarih boyunca bu yer "Kişum","Kaysum", "Cesum", "Kaeasun", "Kesun", "Keasun" olarak adlandırılmıştır . Süryani Mihael ve Mateos'da "Keysun" , "Kaysun" Grigor'un Urfalı Mateos'un zeylinde ise "Gison" olarak geçer ve "Güzel" manasında olduğu açıklanmaktadır. Keysun ismi tarihçiler tarafından genellikle Maraş-Göksun ile karıştırılmaktadır. Süryanice "Kayşum", Arapça "Kaysum", Rumca "Kaesoun", veya "Kessounion"'dur. Burası Adıyaman ile Besni arasındadır.

          Arkeolojik kazılardan elde edilen bilgiler Kummuh krallığı'nın (MÖ.1000 )  Keysun (Şimdiki Çakırhöyük Beldesi) ile güneyinde yer alan çakırhüyük'ün mahallesi olan Boybey-pınarı'nda hüküm sürdüğü burada elde edilen Kummuh krallığı'ndan kalma Luvi Hiyeroglif (resimli yazı) yazısıyla yazılmış taş bloklardan anlaşılmaktadır. Çakırhüyük'e bağlı Boybeyi köyünde halen Boybeyi diye adlandırılan bir saray harabesi vardır. Bu sarayın Toktamış a ait olduğu söylenir. Yine burada Boybeypınarı denilen yere Hitit Hiyeroglifleri bulunarak Ankara müzesine götürüldüğü belirtilmektedir. 


           Yörenin yazılı tarihi Anadolu'nun genel yazılı tarihinin başladığı MÖ. 1800 yıllarında Hititlerle başlar.
Milattan Önceki dönemde yöreye bir süre Babil Devleti Hâkim olur. Daha sonra sırasıyla Akatların, Hurrilerin, Mitanilerin ve doğudan gelen kavimlerin hâkimiyetine girer. Arkeolojik kazılardan elde edilen bilgiler Kummuh Krallığı'nın (MÖ.1000) Köseceli'nin Güney Doğusu'nda yer alan Keysun (Şimdiki Çakırhüyük Beldesi) ile güneyinde yer alan Boybeypınarı'nda hüküm sürdüğü burada elde edilen Kummuh Krallığı'ndan kalma Luvi Hiyeroglif (resimli yazı) yazısıyla yazılmış taş bloklardan anlaşılmaktadır.

Kültür

mezopotamya kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.


Köyde iki cami vardir. Tarima cok elverisli ovasi ,suyu boldur Beldenin kültür özellikleri Gaziantep-Besni Kültür özelliklerini yansıtmaktadır.Düğünleri eğlenceli misafirperver bir beldedir. beldede orta asya kulturuyle alakali hic bir kulturel aktivite yoktur,daha cok halaylar{ gowend} cekilir,kokende cogunlugu kurdlerden olusan bir beldedr,beldemizde misket,kasik oyunu,efe oyunu,ve diger batidaki sozde tirk kulteruyle hic bir bagi veya benzerligi yoktur.bolgede daha cok diyarbakir,urfa,batman,bingol,mush,bitlis,hakkari,sirnak gibi halaylar oynanir,zaten halay sadece kurdlere ve arablara ozgu bir oyundur,{gercekler acidir}={acilar gercektir}

Coğrafya

Adıyaman'a 84 km uzaklıkta Besni'ye ise 30 km'dir.

İklim

Ekonomi

Belde halkı genellikle tarımla uğraşmaktadır.Keysun ovasında ağırlıklı olarak Pamuk ve mısır tarımı yapılmaktadır.

Altyapı bilgileri

Beldede 1 Lise (Çakırhüyük Lisesi), 4 İlköğretim okulu (Çakırhüyük, Abımıstık, Levzin ve Boybeypınarı İlköğretim Okulu), Sağlık Ocağı, Tarım kredi kooparatifi, okuma salonu, Keysun sulama birliği, birkaç çırçır fabrikası bulunmaktadır.

Mahalleler

  • Abımıstık Mah.
  • Boybeypınarı Mah.
  • Köprübaşı Mah.
  • Levzin Mah.
  • Yeşilova Mah.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2011 2.482 <rename="TUIK2010">{{Web kaynağı| url = http://report.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2=&ENVID=adnksdb2Env&report=idari_yapi_09sonrasi.RDF&p_il1=2&p_yil=2010&p_dil=1&desformat=html | başlık = İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 2010 | erişimtarihi = 16 Nisan 2011 | yayımcı = TÜİK.gov.tr | dil = Türkçe>
2009 2.593 [1]
2008 2.655 [2]
2007 2.549 [3]
2000 6.037 [4]
1990 3.074 [5]
1985 2.780 [6]

Çakırhüyük Bucağı

Türkiye üzerinde Çakırhüyük
Çakırhüyük
Çakırhüyük
Adıyaman

Çakırhüyük, Adıyaman ilinin Besni ilçesine bağlı bucak'dır.

Tarihçe

Bucağın tarihi hakkında bilgi yoktur.

Kültür

Bucağın kültürü hakkında bilgi yoktur.

Coğrafya

Bucağın coğrafyası hakkında bilgi yoktur.

İklim

Bucağın iklimi hakkında bilgi yoktur.

Nüfus

Yıllara göre nüfus verileri
2010 15.572
2009 15.866
2008 16.255
2007 16.239
2000 18.748
1990 17.128

Bağlı Köy ve Beldeler

Bağlı beldeler,köyler ve nüfusları (2010) [7]
Belde, Köy Nüfusu Belde, Köy Nüfusu Belde, Köy Nüfusu
Çakırhüyük Beldesi 2.482 Alıçlı 152 Kutluca 1.351
Kesmetepe Beldesi 2.120 Çamuşçu 631 Yazıbeydilli 486
Köseceli Beldesi 2.223 Çomak 1.292 Yoldüzü 672
Akdurak 815 Güzelyurt 851 Yukarısöğütlü 363
Akkuyu 277 Hasanlı 432
Aktepe 303 Kargalı 307

Ekonomi

Bucağın ekonomisi hakkında bilgi yoktur.

Altyapı bilgileri

Bucağın altyapısı hakkında bilgi yoktur.

Kaynakça

Dipnotlar

  1. ^ "İllere göre şehir, belde ve köy nüfusları - 2009". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 
  2. ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 2008". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 
  3. ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 2007". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 
  4. ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 2000". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 
  5. ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 1990". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 
  6. ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 1985". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011. 
  7. ^ "İllere göre ilçe, bucak, belde ve köy nüfusları - 2010". TÜİK.gov.tr. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011. 

Dış bağlantılar

Şablon:Portal

Şablon:Bucak-taslak