Madaba Haritası

Madaba Mozaik Haritası

Madaba Haritası (aynı zamanda Madaba Mozaik Haritası olarak da bilinmektedir) Ürdün Madaba'daki erken dönem Bizans mimari örneklerinden olan Aziz George kilisesinin tabanındaki mozaik çalışmasının bir parçasıdır. Madaba haritası Kutsal Topraklar, antik Filistin ve özellikle Kudüs'ün işlendiği elimizde olan en eski özgün harita çalışmasıdır. Üzerinde tasvir edilen Kudüs simgesinde bulunan, Jüstinyen tarafından inşa ettirildiği bilinen Nea kilisesinden dolayı MS 6. yüzyıla tarihlendirilir. Madaba haritası, Necef Çölü'nde bulunan ve başka kaynaklarda geçmeyen yerlerin adları ile ayrıntılı bir Kudüs haritası vermesi nedeniyle büyük önem taşır.

Eski yıkık kiliselerden birinin tabanında bulunan mozaik 1884'te ortaya çıkarılmıştır. 1896'da bilim adamlarının dikkatini çektiğinde büyük bölümü bozulmuş olan haritanın eldeki parçası antik Neapolis'ten (bugün Nablus) Mısır'a uzanan bölgeyi kapsar. Harita 1965-66 yıllarında Herbert Donner başkanlığında Alman arkeologlar tarafından restore edilmiştir.

Kartografik bilgiler

Madaba Mozaik Haritası doğuya doğru düzenlenmiştir. Haritaya bakıldığında bugün kuzey olarak anlaşılan üst kısım doğuyu göstermektedir. Bu durum ziyadesiyle normal kabul edilebilir çünkü mozaik bir kilisede bulunmuş ve bu kiliseler doğuya göre yapılmışlardır. Yani kiliseye giren ve mozaiği gören kişi yerde haritayı incelerken coğrafi olarak da doğru yerde bulunmuş ve haritaya batıdan doğuya bakmış oluyor. Yazılar da buna uygun olacak şekilde doğuya bakan kişi tarafından okunacak bir biçimde düzenlenmişlerdir. Bu nedenden ötürü binaların hemen hemen hepsi batı cepheleriyle birlikte tasvir edilmiştir ki bu durum kiliselerin Apsislerinin görünmemesine sebep olmuştur.

Doğu yönünden batıya akar biçimde tasvir edilen nehir, nil nehridir. Kilisenin ve özellikle haritanın kaynaklarından birini oluşturan Eusebius'un eserlerinde de Nil nehri yanlış bir biçimde doğudan batıya akar biçimde tasvir edilmişlerdir.

Ayrıca bakınız

• Aynun

Bibliyografya

• Herbert Donner: The Mosaic Map of Madaba. Kok Pharos Publishing House, Kampen 1992, ISBN 90-390-0011-5
• Herbert Donner, Heinz Cüppers: Die Mosaikkarte von Madeba. Abhandlungen des Deutschen Palästinavereins 5, Harrassowitz, Wiesbaden 1977 ISBN 3-447-01866-6
• Michael Avi-Yonah: The Madaba mosaic map. Israel Exploration Society, Jerusalem 1954
• Michele Piccirillo: Chiese e mosaici di Madaba. Studium Biblicum Franciscanum, Collectio maior 34, Jerusalem 1989 (Arapçası: Madaba. Kana'is wa fusayfasa', Jerusalem 1993)
• Kenneth Nebenzahl: Maps of the Holy Land, images of Terra Sancta through two millennia. Abbeville Press, New York 1986, ISBN 0-89659-658-3
• Adolf Jacoby: Das geographische Mosaik von Madaba, Die älteste Karte des Heiligen Landes. Dieterich’sche Verlagsbuchhandlung, Leipzig 1905

Dış bağlantılar

• Article on the map and its Göttingen copy (in German)1999 (PDF)
• Aharon Yaffe – The Madaba Map
• The Madaba Map
• The Madaba Mosaic Map at the Franciscan Archaeological Institute
• Madaba Mosaic Map web page at San Francisco State University
• Madaba Map at Bibleplaces.com