Çin'de Hristiyanlık
Çin'de Hristiyanlık, erken Orta Çağ'dan itibaren Çin'de var olmuştur ve erken modern dönemde ülkede önemli bir varlık göstermeye başlamıştır. Doğu Kilisesi, 7. yüzyılda, Tang Hanedanı döneminde Çin'e gelmiştir. Katoliklik, Moğolların yönettiği Yuan Hanedanı döneminde imparatorlar tarafından desteklenen dinlerden biriydi, ancak 16. yüzyılda Cizvitler tarafından yeniden tanıtılana kadar Çin'de kök salmamıştır.[2] 19. yüzyılın başlarından itibaren, Çin'deki Protestan misyonları küçük ama etkili takipçiler kazanmış ve bağımsız Çinli kiliseler de kurulmuştur.
Çinli Hristiyanlar hakkında doğru verilere erişmek zordur.[3] 1949'dan önce yaklaşık 4 milyon Çinli Hristiyan olduğu tahmin edilmektedir (3 milyon Katolik ve 1 milyon Protestan).[4] 1970'lerin sonlarındaki ekonomik reformlarla dini faaliyetlerdeki kısıtlamaların hafiflemesinin ardından, Çin'deki Hristiyan sayısı önemli ölçüde artmıştır.[5] 2018'de Çin hükümeti, ülkede 44 milyonun üzerinde Hristiyan (38 milyon Protestan ve 6 milyon Katolik) olduğunu açıklamıştır.[6] Diğer taraftan, bazı uluslararası Hristiyan kuruluşları, kendilerini bu şekilde tanımlamayan ancak dini kimliklerini gizli tutan onlarca milyon Hristiyan olduğunu tahmin etmektedir. Bu tahminler tartışmalıdır çünkü bu tahminleri yapan kuruluşlar, genellikle bu sayıları kasıtlı olarak şişirmekle suçlanmaktadır.[7]
Çin'in imparatorluk tarihi boyunca, dini pratikler devlet tarafından sıkı bir şekilde denetlenmiştir. Çin Halk Cumhuriyeti de dini yoğun şekilde düzenlemekte olup, 2018'den itibaren Hristiyanlığın Çin'e özgüleştirilmesi (sinicizasyon) politikasını giderek daha fazla uygulamaya koymuştur.[8]18 yaş ve üzeri Çinli vatandaşlar yalnızca üç devlet kontrolündeki kuruluşla kayıtlı Hristiyan gruplarına katılabilir: Çin Katolik Vatansever Derneği, Çin Hristiyan Konseyi veya Protestan Üç Özellikli Vatansever Hareketi. Ancak, birçok Çinli Hristiyan, gayri resmi ağlara ve yeraltı kiliselerine üyedir, bu kiliseler genellikle "ev kiliseleri" olarak bilinir. Bu kiliseler, 1950'lerde birçok Hristiyan'ın devlet kontrolündeki kuruluşları reddetmesiyle yayılmaya başlamıştır. Ev kiliselerinin üyeleri, çeşitli teolojik gelenekleri temsil etmektedir ve Çinli Hristiyanların "sessiz çoğunluğunu" oluşturdukları ifade edilmiştir.[9][10][11]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Çin'de Hristiyanlık ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Hill, Henry, ed (1988). Light from the East: A Symposium on the Oriental Orthodox and Assyrian Churches. Toronto, Kanada. ss. 108–109
- ^ Bays, Daniel H. (9 Haziran 2011). A New History of Christianity in China (İngilizce). John Wiley & Sons. ss. 7-15, 18-21. ISBN 978-1-4443-4284-0.
- ^ Hackett, Conrad; Tong, Yunping (2025). "The Growth of Christianity in China May Have Come to an End". Socius. 11. doi:10.1177/23780231241310469. ISSN 2378-0231. Geçersiz
|doi-access=free(yardım) - ^ Miller, 2006. pp. 185–186
- ^ Hackett, Conrad; Tong, Yunping (2025). "The Growth of Christianity in China May Have Come to an End". Socius. 11. doi:10.1177/23780231241310469. ISSN 2378-0231. Geçersiz
|doi-access=free(yardım) - ^ "《中國保障宗教信仰自由的政策和實踐》白皮書（全文）". 3 Nisan 2018. 8 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024.
- ^ Ferguson, David (6 Ocak 2015). "Merry Christmas, 100 million Chinese!". People's Daily. 16 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Smith, Nicola; Pan, Jenny (5 Ekim 2024). "Xi and Mao replace Jesus and Mary in Chinese churches". The Daily Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 5 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024.
- ^ Johnstone, Patrick (2001). Operation World. Londra: Paternoster. s. 165.
- ^ Goossaert, Vincent and David A. Palmer. The Religious Question in Modern China. Chicago: The University of Chicago Press (2011), pp. 380–387.
- ^ Hunter, Alan and Kim-Kwong Chan. Protestantism in Contemporary China. Cambridge: Cambridge University Press (1993), p. 178.