Andranik Ozanyan: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
Telif ihlali - bayağı ısrarlı |
||
| 77. satır: | 77. satır: | ||
[[sq:Andranik Ozanian]] |
[[sq:Andranik Ozanian]] |
||
[[uk:Андранік Озанян]] |
[[uk:Андранік Озанян]] |
||
{{telifihlal|adres=http://maviboncuk.blogspot.com/2004_06_01_archive.html}} |
|||
{{telifihlal|adres=http://www.ulkum.com/belgeler/ihanet/ermeni/s/28.htm}} |
|||
{{telifihlal|adres=http://www.satemer.sakarya.edu.tr/pdf/Antranik.pdf}} |
|||
Sayfanın 07.39, 12 Haziran 2009 tarihindeki hâli
 | Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Andranik Ozanyan (Ermenice: Անդրանիկ Օզանյան, Անդրանիկ Թորոսի Օզանյան / Andranik Toros Ozanyan, Զորավար Անդրանիկ / Zoravar Andranik olarak da bilinir; d. 25 Şubat 1865, Şebinkarahisar, Osmanlı Devleti – ö. 31 Ağustos 1927, Fresno, ABD). Ermeni gerilla lideri, Rus Ordusunda Ermeni gönüllülerinden oluşan birliklerden birinin komutanı.
Yaşamı
1865'te Şebinkarahisar'da doğdu. 1890’ların sonunda babası ile tartışan bir Türk’ü öldürmüş ve İstanbul'a kaçtı.[1] İstanbul’da Hınçaklarla tanıştı ve bir Türk polis şefinin öldürülmesi işini üzerine aldı, bu cinayeti işledikten sonra Batum’a kaçtı.[kaynak belirtilmeli]
Devrimci örgüte katıldı. Sason'da bir ayaklanma başlatarak Batı ülkelerinin dikkatini Ermeni sorununa çekmeyi planlayan örgütün isteği doğrultusunda Sason'a gitti. Kısa sürede cesareti ve kişilik gücüyle isyanın önderliğine yükseldi. 1901'de Muş'un Arakelots Manastırında 30 adamıyla bir ordu birliğine karşı 3 hafta direnip kurtulmayı başarınca ünü efsane boyutlarına ulaştı.[kaynak belirtilmeli] Hakkında türküler, marşlar yazıldı.
1906 yılında Bulgaristan’a gitti. Antranik’in Bulgaristan’daki görevi, buradaki Ermenileri teşkilatlandırmak ve Taşnaksütyun’un burada kuracağı askeri talim okulunun alt yapısını oluşturmaktı. 1906 yılında okul kuruldu fakat 1907 yılında kapatıldı.
Antranik Taşnaksütyun’un 22 Şubat – 4 Mayıs 1907 tarihleri arasında Viyana’da toplanan Dördüncü Dünya Kongresi’ne katıldı. Bu kongre sonunda Çete Temsilcisi (Demonstrative – Terrorist Body) seçildi.[2]
1912 yılında, Ermeniler, Balkanlarda Osmanlı Devleti’nin mağlubiyetini kendi çıkarlarına uygun gördüklerinden, Antranik de başına topladığı 300 kişilik intikam çetesiyle Edirne, Keşan, Malkara ve Tekirdağ’da aciz İslâm kadın ve çocuklarını boğazlamakta, ihtiyarları ve çocukları camilere doldurup diri diri yakmakta idi. [3] Savaşın sonunda Antranik Bulgar Hükümeti tarafından madalya ile ödüllendirildi. [4]
1914'te Erzurum'da toplanan 8. parti kurultayı, yaklaşan Dünya Savaşında Osmanlı Devletine sadık kalma kararı alınca parti yönetimine baş kaldırarak Rusya İmparatorluğu'na geçti. Rus ordusuna bağlı Ermeni gönüllü alaylarını örgütledi.[kaynak belirtilmeli]
Ermeni gönüllü alayları
Mart 1915'te Van'da başlatılan isyanı destekledi. 18 Nisan 1915'te Dilman'da Halil Paşa yönetimindeki Osmanlı kuvvetlerini yenilgiye uğrattı.
Ocak 1916'da Rus ordusuyla birlikte Bitlis'e girdi. Önceki yazın Van olayları'na misilleme olarak kenti yaktı ve sivil halktan çok sayıda kişiyi öldürttü.
1918 başlarında Rus ordusunun dağılması üzerine Düzenli Rus birlikleri çekilirken geride sadece silahlı Ermeni birlikleri bırakmışlardı. Bunun üzre Ocak ayında Kafkasya cephesi komutanı tuğgeneral Lebedenski Antranik'i tuğgeneral ilan etdi ve o Erzurum'u Osmanlı kuvvetlerinden savunmak ile görevlendirildi. [5]
Antranik 2 Mart 1918’de Erzurum Merkez Komutanlığını üzerine aldı. Türk birlikleri Erzurum’a yaklaştıkça Ermeniler katliamlara başlarlar. Antranik ve Ermeni subaylar şehrin boşaltılmasına karar verdiken arkalarında yanan, harap olmuş bir şehir, kadın, çocuk, ihtiyar çok sayda ölü bırakarmışlar. [6]
İlerleyen Türk orduları karşısında ingilis orduları ile birleşmek için İran Azerbaycanı'na çekildi, fakat Hoy şehiri yakınlarında Türk orduları karşısında hezimete uğrayarak [7] Nahcivan’a çekildi.
28 Mayıs 1918'de kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti Türkiye ile anlaşma yoluna gidince Cumhuriyet yönetimiyle bağlarını kopardı. Ermenistan Cumhuriyeti’nin bu şartlar altında varlığını ve kuvvetlerini dağıtmayı reddeden Antranik, Culfa[8] ve Nahcivan [9] bölgesinde sivil halktan çok sayıda kişiyi öldürttü.
Türk orduları Nahcivan’a ilerlemesi üzre Zengezur Dağlarına çekilerek gerilla hareketi başlattı. Zengezur bölgesinde toplam 10.068 kişi öldürülmüş, 115 köy yerle bir edilmişti. [10]
İngilizlerin müdahalesi üzerine Ermeni hükûmetiyle barışmaya razı oldu. Ancak Nisan 1919'da yeniden isyan edip ordusuyla Erivan üzerine yürüdü. İkna edilerek yurt dışına çıkarıldı. Amerika'ya giderek Fresno'ya yerleşti.
Antranik, müttefiklere savaş boyunca yaptığı yardımlardan dolayı Fransız Cumhurbaşkanı Poincare tarafından Legion de Honour madalyasıyla ödüllendirildi.[11]
1927'de öldü. Naaşı Paris'e getirilerek Père Lachaise Mezarlığına gömüldü.
ASALA terörist örgütünün gruplarından biri Andronikin adını almıştır.
1990'da Ermenistan'ın bağımsızlığından sonra yeniden ulusal kahraman ilan edildi. Naaşı Erivan'a getiridi. Erivan'ın ana meydanına Andranik heykeli dikildi.
Kaynakça
- ^ Tuğgeneral üniformalı Ermeni cani
- ^ Dasnabedian, History of the ARF, s. 86.
- ^ Ermeni Komitelerinin Âmâl ve Harekât-ı İhtilâliyesi, s. 80-81
- ^ Chalabian, Andranik, s.203-204.
- ^ (Rusca) http://www.fedayi.ru/andranik.php
- ^ Turks, Armenians and Erzurum, 1916-1918
- ^ Birinci Dünya Harbi Türk Harbi Kafkas Cephesi, 3. Ordu Harekatı, C. II, 2. Kitap, Genelkurmay Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1993, s. 537.
- ^ Birinci Dünya Harbi Kafkas Cephesi, 3. Ordu Harekatı, C. II, Birinci Kitap, Genel Kurmay Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1993, s. 533-537.
- ^ Cafer Guli Mirzayev, “Nahcivan Kendlerinde Andranik’in Türeddiği Vahşilikler ve Ona Karşı Mübarezenin Teşkili”, a.g.e., s. 128.
- ^ Azerbaycan Xalq Cümhuriyyeti dövründe Yuxarı Qarabağda siyasi veziyyet. Bakı–2006
- ^ H. Pasdermadjian, Histoire de L’ Armenie, Paris, 1949, s. 465.; Lang, The Armenians, s. 114
| Bu madde sayfasının içeriği, aşağıdaki kaynağın telif haklarını ihlal ediyor gibi görünmektedir: |  |
- Sayfanın telif ihlal durumunu kontrol etmek isterseniz, Copyvios dış aracı yararlı olacaktır.
- Herhangi bir fikir ve sanat ürününün telif hakları sahibinden izin alınmaksızın Vikipedi'de kullanımı yasalara ve Vikipedi politikalarına aykırıdır. Israrla söz konusu sorunu taşıyan içerik kullananların Vikipedi'de değişiklik yapmaları engellenebilir.
- Maddenin silinmesini istemiyorsanız, lütfen kopyaladığınız metindeki bilgileri kendi sözcüklerinizle yeniden yazın.
Merhaba,
Şu anda yalnızca hizmetlilerin görebildiği bir metin okuyorsunuz. Khutuck ile birlikte yeni oluşturulan maddelerde telif ihlali kontrolünü bot destekli yapmak için bazı çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda bot eşleşmeleri ve eşleşme yüzdesini otomatik rapor ediyor. Bu şablon da sayfa boyutu 1000 baytın altındaysa yüzdeye bakmadan hızlı silinmesi için topu bize atıyor. Eğer 1000 baytın üzerindeyse yüzdeye bakıyor. %90'ın üzerindeyse yine bize gönderiyor. Altındaysa incelenmesi için etiketlemekle yetiniyor ve KAT:HS'ye göndermiyor.
İşleyişte bir sorun görürseniz lütfen bana veya Khutuck'e mesaj atın.
Vito Genovese 20.39, 7 Eylül 2020 (UTC)
| Bu madde sayfasının içeriği, aşağıdaki kaynağın telif haklarını ihlal ediyor gibi görünmektedir: | |
- Sayfanın telif ihlal durumunu kontrol etmek isterseniz, Copyvios dış aracı yararlı olacaktır.
- Herhangi bir fikir ve sanat ürününün telif hakları sahibinden izin alınmaksızın Vikipedi'de kullanımı yasalara ve Vikipedi politikalarına aykırıdır. Israrla söz konusu sorunu taşıyan içerik kullananların Vikipedi'de değişiklik yapmaları engellenebilir.
- Maddenin silinmesini istemiyorsanız, lütfen kopyaladığınız metindeki bilgileri kendi sözcüklerinizle yeniden yazın.
Merhaba,
Şu anda yalnızca hizmetlilerin görebildiği bir metin okuyorsunuz. Khutuck ile birlikte yeni oluşturulan maddelerde telif ihlali kontrolünü bot destekli yapmak için bazı çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda bot eşleşmeleri ve eşleşme yüzdesini otomatik rapor ediyor. Bu şablon da sayfa boyutu 1000 baytın altındaysa yüzdeye bakmadan hızlı silinmesi için topu bize atıyor. Eğer 1000 baytın üzerindeyse yüzdeye bakıyor. %90'ın üzerindeyse yine bize gönderiyor. Altındaysa incelenmesi için etiketlemekle yetiniyor ve KAT:HS'ye göndermiyor.
İşleyişte bir sorun görürseniz lütfen bana veya Khutuck'e mesaj atın.
Vito Genovese 20.39, 7 Eylül 2020 (UTC)
| Bu madde sayfasının içeriği, aşağıdaki kaynağın telif haklarını ihlal ediyor gibi görünmektedir: | |
- Sayfanın telif ihlal durumunu kontrol etmek isterseniz, Copyvios dış aracı yararlı olacaktır.
- Herhangi bir fikir ve sanat ürününün telif hakları sahibinden izin alınmaksızın Vikipedi'de kullanımı yasalara ve Vikipedi politikalarına aykırıdır. Israrla söz konusu sorunu taşıyan içerik kullananların Vikipedi'de değişiklik yapmaları engellenebilir.
- Maddenin silinmesini istemiyorsanız, lütfen kopyaladığınız metindeki bilgileri kendi sözcüklerinizle yeniden yazın.
Merhaba,
Şu anda yalnızca hizmetlilerin görebildiği bir metin okuyorsunuz. Khutuck ile birlikte yeni oluşturulan maddelerde telif ihlali kontrolünü bot destekli yapmak için bazı çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda bot eşleşmeleri ve eşleşme yüzdesini otomatik rapor ediyor. Bu şablon da sayfa boyutu 1000 baytın altındaysa yüzdeye bakmadan hızlı silinmesi için topu bize atıyor. Eğer 1000 baytın üzerindeyse yüzdeye bakıyor. %90'ın üzerindeyse yine bize gönderiyor. Altındaysa incelenmesi için etiketlemekle yetiniyor ve KAT:HS'ye göndermiyor.
İşleyişte bir sorun görürseniz lütfen bana veya Khutuck'e mesaj atın.
Vito Genovese 20.39, 7 Eylül 2020 (UTC)