Viktor Vasnetsov

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Viktor Vasnetsov
Otoportre, 1868
Genel bilgiler
Doğum adıViktor Mikhayloviç Vasnetsov
Doğum15 Mayıs 1848(1848-05-15)
Ölüm23 Temmuz 1926 (78 yaşında)
Moskova
UyrukRus
AlanıResim
Sanat eğitimiİmparatorluk Sanatlar Akademisi
Katıldığı akımlarSembolizm; Tarih ressamlığı
Ünlü yapıtlarıKavşakta bir Şövalye, Bogatirler
İmzası

Viktor Mihayloviç Vasnetsov (RusçaВи́ктор Миха́йлович Васнецо́в; 15 Mayıs 1848, Vyatka Guberniyası - 23 Temmuz 1926, Moskova), mitolojik ve tarihî konular üzerine uzmanlaşmış bir Rus ressamdı. Rus resim sanatında folklorist - romantik modernizmin kurucularından[1] ve Rus sanatında yeniden canlanma akımınındaki başlıca kişilerden biri olarak tarif edilir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Çocukluğu (1848-1858)[değiştir | kaynağı değiştir]

Yol Kavşağında Bir Şövalye

Viktor Vasnetsovö 1848'de Vyatka guberniyasının ücra bir köyü olan Lopyal'da, altı kardeşin ikincisi olarak doğdu.[2] Bir köy rahibi olan babası Mihail Vasilyeviç Vasnetsov eğitimliydi; doğal bilimlere, astronomiye ve resim yapmaya ilgi duyan 'felsefi eğilimli' bir kişiydi. Büyük babası bir ikona ressamıydı. Mikhail Vasnetsov'un üç oğlunda ikisi, Viktor ve Apollinaryi kayda değer ressamlar oldular, üçüncüsü ise okul öğretmeni oldu. Viktor, Lopyal'da, başlıca manzara ve köy hayatı resimleri ile resim hayatına başladı. Vasnetsov, Vladimir Stasov'a bir mektubunda çocukluk anılarını aktarırken, köylü çocuklarla yaşamış olduğunu ve onları narodnik değil, birer arkadaş olarak sevdiğini belirtmiştir.[2]

Vyatka (1858-1867)[değiştir | kaynağı değiştir]

Viktor, on yaşından itibaren, Vyatka'daki bir din okulunda (seminer) okumaya başladı. Her yaz ailesiyle beraber zengin bir ticaret köyü olan Ryabovo'ya taşınırdı. İlahiyat okulu yılları sırasında yerel bir ikono satıcısının yanında çalışırdı. Ayrıca, Polonyalı sürgün bir sanatçı olan Michał Elwiro Andriolli'ye yardım etmekteydi, Vyatka'daki Aleksandr Nevski katedrali için freskler yapmak için.

İlahiyat okulundan mezun olduktan sonra Viktor, sanat eğitimi için Sankt-Peterburg'a taşınmaya karar verdi. Rusya'nın başkentine seyahatini finanse edebilmek için 1867'de yapmış olduğu iki tablosunu, Kadın Hasatçılar ve Sutçü Kadın'ı açık artırmada sattı.

Ev taşıması, 1876

Sankt Petersburg (1867-1876)[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos 1867'de Viktor İmparatorluk Sanatlar Akademisi'ne girdi. Üç yıl sonra, gerçekçi sanatçıların Peredvijniki (Gezginler) akımı, akademiciliğe karşı başkaldırdı.

Vasnetsov, Gezginler akımının lideri İvan Kramskoy ile arkadaş oldu, onu hocası olarak saydı. Ayrıca, öğrencilerden İlya Yefimoviç Repin ile çok yakın bir ilişki geliştirdi.

Tarihî ve mitolojik resimlerle adı eşleşmiş olan Vasnetsov, başlangıçta bu konulardan mümkün olduğunca uzak durdu. İsa ve Pontius Pilate Halkın Önünde eserinin grafik kompozisyonu için Akademi onu gümüş madalya ile ödüllendirdi.

1870'lerin başlarında güncel hayatla ilgili pek çok gravür yaptı. Bunlardan ikisi (Taşra kitapçısı (1870) ve Votka Şişesi İle Bir Oğlan (1872) ile 1874 Londra Dünya Fuarı'nda bir bronz madalya kazandı. Bu dönemde yağlı boya ile tür resimler yapmaya başladı. Köylü Şarkıcılar (1873) ve Ev Taşıması (1876) gibi eserler, Rus toplumundaki demokratik çevreler tarafından sıcak karşılandı.

Paris banliyösünde akrobatlar, 1877

Paris (1876-1877)[değiştir | kaynağı değiştir]

1876'da Repin Vasnetsov'u Paris'teki Peredvijniki topluluğuna katılmaya davet etti. Viktor Fransa'da yaşarken, akademist veya empresyonist ayrımı yapmadan klasik ve çağdaş tabloları çalıştı. Bu dönemde Akrobatlar'ı yaptı (1877), çeşitli gravürler üretti ve bazı çalışmalarını Salon'da sergiledi. Paris'te peri masalı konularına büyük bir ilgi geliştirdi, İvan Tsareviç Gri bir Kurda Biniyor ve Ateş Kuşu üzerinde çalışmaya başladı. Vasnetsov, Repin'in meşhur tablosu Sadko Sualtı Krallığında için Sadko olarak modellik yaptı. 1877'de Moskova'ya geri döndü.

Alyonuşka

Moskova (1877-1884)[değiştir | kaynağı değiştir]

1870'lerin sonlarında Vasnetsov Rus peri hikâyeleri ve bylina resmetmeye odaklandı. En iyi bilinen resimlerinden bir kısmı bu döneme aittir: Yol Kavşağındaki Şövalye (1878), Prens İgor'un Savaş Meydanı (1878), Yeraltı Dünyasının Üç Çarevnası (1879–1881), Sihirli Halı (1880), ve Alionuşka (1881).

Bu eserler ilk üretildikleri zamanda fazla takdir görmediler. Çoğu radikal eleştirmen, bu resimlerin Peredvijniki'nin gerçekçi ilkeleri ile ters düştüğünü ifade etti. Pavel Mihailoviç Tretyakov gibi önde gelen sanatseverler dahi onları satın almayı reddetti. Vasnetsov'un tablolarına olan rağbet 1880'lerde yaygınlaştı, kendisi dinî konulara yönlenip, velinimeti Savva Mamontov'nun Abramtsevo malikânesi için bir seri ikono yaptıktan sonra.

The Virgin and Child. 1887

Kiev 1884-1889[değiştir | kaynağı değiştir]

1884-1889'da Vasnetsov'dan Kiev'deki St Vladimir's Katedrali için freskler sipariş edildi. Hem Rus hem de Batı dini tablo geleneğine terş düşen, zorlu bir çalışmaydı bu. Saygın sanat eleştirmeni Vladimir Stasov, bu eserleri Rus halkının dinî duyguları ile oynayan bir saygısızlık olarak tanımladı. Başka bir popüler eleştirmen, Dmitry Filosofov, bu fresklerden "Rus toplumundaki sınıfları birbirinden ayıran 200 yıllık uçurum üzerindeki ilk köprü" olarak değindi.

Vasnetsov Kiev'de yaşarken, Katedralin dekorasyonu üzerinde çalışmakta olan Mikhail Vrubel ile arkadaş oldu Beraber çalışırken, Vasnetsoz genç sanatçıya pek çok şey öğretti. Kiev'de Vasnetsov nihayet İvan Tsareviç Gri bir Kurda Biniyor 'u bitidi ve Bogatirler eserine başladı.

1885'te sanatçı İtalya'ya gitti. Aynı yıl Nikolai Rimsky-Korsakov'ın operası Kar Tanesi 'nin sahne tasarımı ve kostümleri üzerinde çalıştı.

İleri yılları (1890-1926)[değiştir | kaynağı değiştir]

İzleyen yirmi yıl Vasnetsov için üretken geçti ama son dönem tabloları genelde daha az önemli sayılmıştır. Bu dönemde yeni medyalara dönmüştür. 1897'de kardeşi Apollinary ile birlikte Rimsky-Korsakov'un bir diğer prömiyeri olan Sadko'nun sahne tasarımı üzerinde çalıştı.

Asrın başında Vasnetsov kendisini tanımlayan, Rus yeniden yapılanmacı mimarisinin "peri masalı" tarzını geliştirdi. İlk övgü gören tasarımı, Vasily Polenov ile birlikte gerçekleştirilen, Abramtsevo'da bir kilise içindi (1882). 18984'te Moskova'daki kendi malikanesini tasarladı. Bunu, Paris'teki 1898 Dünya Fuarı'nın Rusya Pavyonu izledi. Nihayet, 1904'te, Vasnetso peri masalı binalarının en bilineni olan Tretyakov Galerisi'ni tasarladı.

1906 ve 1911 arasında Vasnetsov VArşova'daki Aleksandr Nevski Katedrali'nin mozaik tasarımı üzerinde çalıştı; ayrıca Mozkova'daki Aleksandr Nevski Katedrali'nin tasarımı ile de ilgilenmekteydi.

Rusya Fiskal pulu, 1914
Viktor Vasnetsov'un ölümünün 25. yıldönümünde onun anısına çıkarılan Sovyet posta pulu (1951).

1912'de Çar II. Nikolay, Vasnetsov'a bir soyluluk unvanı verdi. 1914'te, I. Dünya Savaşı kurbanlarına bağış toplama amacıyla satılacak bir pulun tasarımını yaptı.

Daha Rus Devrimi başlamadan, Vasnetsov Tretyakov Galerisi'nin bir yöneticisi olarak etkin oldu. Kişisel gelirinin önemli bir bölümünü Devlet Tarih Müzesi'ne tahsis etti, öyle ki müze koleksiyonunun büyük bir bölümü Vasnetsov'un parasıyla temin edildi. Ekim Devrimi'nden sonra, kiliselerde bulunan bazı dinî tabloların (özellikle Aleksandr İvanov'unkilerin) Tretyakov Galerisine aktarılmasını savundu.

1918'de Vasnetsov yeni kurulan Kızıl Ordu'nun üniformalarının tasarımına katıldı. Budenovka adlı (önceleri bogatirka olarak adlandırılırdı), bir askerî şapkanın modeli Vasnetsov'a atfedilir, bu şapka, eski Rusların huni şekilli miğferleri tarzındaydı.

Etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sovyet astronomu Lyudmila Zhuravlyova tarafından 1978'de keşfedilen bir küçük planet, 3586 Vasnetsov, Viktor Vasnetsov ve Apollinary Vasnetsov anısına adlandırılmıştır.[3]

Elizabeth: Altın Çağ (Özgün adıyla Elizabeth: The Golden Age) adlı filmde, Vasnetsov'un Korkunç İvan tablosu (bakz. aşağıdaki galeri), sanki Çar'ın hayatı sırasında varmış gibi hatalı bir zamanlama ile gösterilmektedir ve filmde İvan, Kraliçe I. Elizabeth'le evlenme teklif ettiğinde, tabloyu İngiltere'ye gönderir.

Eserlerinden seçmeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Васнецов, Виктор Михайлович". www.krugosvet.ru. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011. 
  2. ^ a b "Богатырь русской живописи". www.centre.smr.ru. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011. 
  3. ^ Schmadel, Lutz D. Dictionary of Minor Planet Names (5.5 yıl = 2003 bas.). New York: Springer Verlag. s. 301. ISBN 3540002383. 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2011. 

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]