Tebriz'in işgali
| Tebriz'in İşgali | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I. Dünya Savaşı | ||||||||
 Osmanlı birlikleri Tebriz civarında, 1917. | ||||||||
| ||||||||
| Taraflar | ||||||||
|
|
| |||||||
| Komutanlar ve liderler | ||||||||
.svg){kind=small} Rıza Şah  Ağa Petros |
 Enver Paşa Simko |
Arşad el-Muk | ||||||
| Kayıplar | ||||||||
| 5.000'den fazla Pers, Süryani ve Hıristiyan sivil Kürt aşiretleri tarafından öldürüldü[2] | ||||||||
Azerbaycan'ın İran bölgesindeki Tebriz şehri, Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya İmparatorluğu güçleri arasındaki Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında birkaç kez el değiştirdi.
Savaşın başlangıcında Tebriz zaten Rus kuvvetlerinin elindeydi ve 1911'deki Rus işgalinden bu yana da bu durumdaydı. 31 Haziran 1914'te, yani savaşın başlamasından üç gün sonra İran hükümeti tarafsızlığını ilan etti. Buna rağmen Ruslar sonbaharda harekâta başladıklarında kuzeybatı İran'a ek kuvvetler göndererek halihazırda orada bulunan 10.000 adama 60.000 asker daha eklediler.
2 Ocak 1915'te Kafkasya'daki Sarıkamış Muharebesi'nde Osmanlı kuvvetleri İran içlerine sefere başladı ve Rus kuvvetlerini Culfa'ya çekilmeye zorladı. Bu sefer sırasında Osmanlı kuvvetleri Tebriz'i işgal etti.
Ruslar yeni kuvvetlerle Culfa'nın güneyinde Osmanlı kuvvetlerini mağlup etti ve Şubat 1915'in başlarında Tebriz'in kontrolünü yeniden ele geçirdi. Ruslar batıya doğru ilerleyerek Urmiye'yi işgal etti ve Van Gölü'ne kadar çıktı. Aynı zamanda Ruslar İran'ın orta kısmına girerek Kazvin, Kerec ve Tahran'ı işgal etti.
1917 Şubat Devrimi'nden sonra ön cephedeki Rus kuvvetleri dağıldı ve İran'dan çekilmeye başladı. Osmanlı kuvvetleri hızla harekete geçerek kuzeybatı İran'ı ve Tebriz'i işgal etti.[3]İngilizlerin onları yerinden etmeye yönelik iki çabasına rağmen 23 Ağustos 1918'e[4] kadar Tebriz'de kaldılar.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ismael 1964, s. 90.
- ^ Maria T. O'Shea, "Trapped Between the Map and Reality: Geography and Perceptions of Kurdistan", Routledge, 2004. p. 100: "Simultaneously, a 1000 Christians were killed in Salmas, in a massacre instigated by Simko."
- ^ Clifford Edmund Bosworth (1 Ocak 2007). Historic Cities of the Islamic World. BRILL. ISBN 978-90-04-15388-2. 29 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024.
- ^ Edward J. Erickson (12 Mart 2007). Ottoman Army Effectiveness in World War I: A Comparative Study. Routledge. ISBN 978-1-135-98456-4.
 | İran tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |