Selma Soysal

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fatma Selma Soysal
Doğum1924
Zonguldak
Ölüm9 Ekim 2011
İstanbul
MilliyetTürk
Kariyeri
DalıMatematik
EtkilendikleriCahit Arf, Ratip Berker, Kerim Erim

Selma Soysal (1924 - 10 Ekim 2011), Türkiye'nin ilk kadın matematikçilerinden.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Soysal, Zonguldak'ta 1924 yılında doğmuştur. Babası Osman Muhtar Bey, Zonguldak Liman komutanı, annesi ise aydın bir kadın olan Samiye Hanım’dır. Soysal'ın çocukluğu Fransız mühendislerinin, Rumların bulunduğu Zonguldak'ta geçti ve bu ortamda Fransızca ile Rumca öğrendi. İlk öğrenimini Zonguldak'ta, orta öğrenimini Çapa Kız Öğretmen Okulu’nda parasız yatılı olarak sürdürdü. Soysal, Kandilli Kız Lisesi'ni bitirdikten sonra 1941 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik-Astronomi Bölümü’ne girdi ve 1945 yılında mezun oldu. Dünyaca ünlü matematikçi Cahit Arf'ın öğrencisi olan Soysal, hazırladığı Sonsuz Boyutlu Hilbert Uzayı başlıklı doktora tezi dünya çapında ünlendi. Türkiye’nin ilk kadın Matematik Profesörüdür. 1951 yılında bir süre Henri Poincare Enstitüsünde dünyanın en önde gelen matematikçileri ile çalıştı. Paris, Londra, Boston üniversiteleriyle Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MİT)’nün uzmanlık programlarına katıldı.[1] 1952 yılında İTÜ de Matematik hocası olarak göreve başladı. Görevi emekli olduğu 1991 yılına kadar devam etti. Soysal, İstanbul Teknik Üniversitesi'nde 47 yıl boyunca bilim insanları yetiştirdi. Soysal, Hukukçu Prof. Dr. Mümtaz Soysal'ın ablasıdır. Matematik konularında çeşitli anı yazıları bulunmaktadır.[2]

10 Ekim 2011'de İstanbul'da öldü, Zincirlikuyu'da defnedildi.[3]

Yazıları ve Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Selma Soysal’ın Türk matematik tarihi konusunda yayınlanan yazıları:

  • Sevgili Hocalarım Ratip Berker - Cahit Arf, İTÜ Vakfı Dergisi, 1998/26.
  • Tarihte Büyük Kadın Matematikçiler, Bilim ve Ütopya Dergisi Haziran 2000, Sayı: 72.
  • Her şey en iyisi için (Matematiğin önemi üzerine), İTÜ Vakfı Dergisi.
  • Türk Matematiğinin Hanımefendisi Suzan (Kahramaner) Hoca’nın Ardından, Bilim ve Gelecek 28, Haziran 2006, ss. 92-93.
  • Türkiye’nin İlk Kadın Profesörünün Özerk Üniversite Anıları, Bilim ve Gelecek 28, Mart 2006, ss. 64-70

Selma Sosyal’ın Matematik konulu indeksli dergilerde Fonksiyonel Analiz ve Operatör teorisi konularında 1949-1967 yılları arasında yazılmış 4 tane makalesi bulunmaktadır. 1967 yılında yayınlanan ve yüksek matematik derslerinin notları niteliğindeki kitabı Reel Sayılar Sistemi üzerine bir de kitabı bulunmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Türkiye Yazarlar Birliği, (2012), Türkiye Kültür Sanat Yıllığı, s. 422, Kitap 30 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Gümüşoğlu, Firdevs, (2001), "Cumhuriyette İz bırakanlar", ss. 229-234, 9789753433365
  3. ^ https://www.dha.com.tr/istanbul/selma-soysal-son-yolculuguna-ugurlandi/haber-219282[ölü/kırık bağlantı]