Sarsing
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2022) |
Sarsing (Kürtçe: سەرسەنگ, Süryanice: ܣܪܣܢܓ), Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Duhok Valiliği'ne bağlı bir kasaba ve bucaktır. Amadiya Bölgesi'ndeki Sapna vadisinde yer almaktadır.[1]
Kasabada bir Mar Mattai kilisesi var. Daha önce Mar Giwargis'in bir tapınağı vardı.
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Sarsing yüzyıllar boyu Asur köyü olsa da asıl canlanması, 1922'de Hakkari'den Tyari klanından Asurlu mültecilerin bölgeye göç etmesiyle gerçekleşti. Yeniden yerleşimin ardından nüfus, Türkiye'den gelen Doğu Kilisesi'ne bağlı 40 hanede 100 Süryani aileden oluşuyordu.[2] Nüfus, 1 Ağustos 1933'te Irak Krallığı silahlı kuvvetleri desteğindeki Kürt ve Arap aşiretlerinin gerçekleştirdiği Simele Katliamının ortasında 1933'te yaklaşık 150 kişiye düştü, ancak 1938'de 55 ailede 301 kişiye yükseldi.[3]
Sarsing'de, Irak Kralı II. Faysal'ın naibi Veliaht Prens Abdül İlah tarafından bir kraliyet sarayı inşa edildi ve yaz aylarında hem naip hem de kral tarafından sık sık ziyaret edildi. Kral II. Faysal, 1950'lerin başında harap bir Mar Giwargis manastırının yerine Mar Giwargis'in bir türbesini inşa ettirdi ve 1955'te Mar Mattai manastırının kalıntıları üzerine bir Mar Mattai kilisesi inşa ettirdi.[4]
1961'de Birinci Irak-Kürt Savaşı'nın başlangıcında, nüfus hızla yükseldi.[5] 1960'ların başında, Sarsing önemli bir turistik cazibe merkezi haline geldi ve bölgede bir otel, sinema ve restoranlar kuruldu.[6] Ancak savaştan sonra, Süryanilerin çoğunluk oluşturduğu Sarsing'in kuzey ve batısındaki topraklarının çoğunun demografisi, 1972-1973 yıllarında Kürt askeri lideri Mustafa Barzani'nin talimatıyla Araden İslam ve Kani Janarki köylerinden getirtilen Kürtler nedeniyle bozulmaya başladı.[7]
Mar Giwargis'in türbesi 1977'de yıkılmış ve yerine 1980'lerin ortalarında yanan bir otel yapıldı.[8] 1993 yılında Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri Mesud Barzani, El-Enfal Operasyonu sırasında yerinden edilmiş Kürtleri Irak'ta uçuşa yasak bölgelerin kurulmasını da fırsat bilerek Sarsing'in doğusundaki topraklara yerleştirdi. 1960'lı yıllara kadar Süryani sahipleri bu toprakları tarım ve mera için kullanıyorlardı, ancak Kürt isyanı nedeniyle kullanmayı bırakmışlardı.[9] Kürt hükûmeti, yerinden edilen Kürt ailelerin güvenlik koşulları düzelir düzelmez yerlerinin değiştirileceğine söz vermişti. Ancak bu geçici konut bugün büyük bir Kürt şehri olan Azadi'ye dönüştü.
22 Temmuz 1998'de Sarsing'deki Süryani evlerinin Kürtler tarafından saldırıya uğradığı ve aralarında on dört yaşında bir çocuğun da bulunduğu bazılarının açılan ateş sonucu yaralandığı bildirildi. 2002'den beri Sarsing'deki Süryanilere ait mahsullere ve bağlara verilen zararlar ve mahsullerin çalındığına dair raporlar da belgelenmiştir. 2009 yılının başlarında, Sarsing'de ikamet eden 35 aileye sahip 113 yerinden edilmiş Süryani ve hepsi Süryani Kilisesi'ne bağlı 1000 Süryani Doğu'nun, 2012 yılında kasabada ikamet ettiği tahmin edilmektedir.[9] Böylece Kürtlerin tehdit ve saldırıları nedeniyle Asuri nüfusu 2014'te 300'den fazla haneden 2016'da 118 haneye ve ardından 2019'da 92 haneye düşmüştür. Kürt nüfusu 2000 haneyi aşmıştı. 2021 itibarıyla Sarsing'de 93 aileden 325 Süryani yaşıyor. 2021 itibarıyla Sarsing'de 93 aileden 325 Süryani yaşıyor.[10]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Sarsing'e giriş -
Mar Mattai Kilisesi
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ https://www.refworld.org/docid/3ae6ac0244.html [yalın URL]
- ^ https://web.archive.org/web/20201124160429/ [yalın URL]
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2022.