Saperavi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Saperavi
Üzüm (Vitis)
Saperavi üzümleri
RengiSiyah
Tür adıVitis vinifera
Köken Gürcistan
Çiçek cinsiyetiHermofrodit
VIVC kimliği10708

Saperavi (Gürcüceსაფერავი) Gürcistan'a özgü; asidik, teinturier tipi bir üzüm çeşididir ve bölgenin en iyi bilinen şaraplarının çoğunun yapımında kullanılır.[1] Ermenistan, Moldova, Ukrayna, Özbekistan, Azerbaycan, New York Eyaleti ve Kuzeydoğu Ohio ve Türkiye'de Artvin ilinde az miktarlarda yetiştirilmektedir. Yaprakları 3 loblu, iri ve yuvarlaktır. Meyveleri türüne bağlı olarak orta ila büyük, eliptik veya yuvarlak, koyu mavimsi ve ince kabukludur; yaklaşık 5 aylık olgunlaşma süresi vardır.

Şarabı özütlemelidir. Alkol oranı %10,5-12,5 ve titre asitliği %5-7 arasında değişir. 1886'dan beri üretimde olduğu bilinmektedir. Saperavi üzümleri, uzun süre olgunlaşmaya uygun çok koyu kırmızı şaraplar üretir. Genel üretim açısından açık ara en baskın Gürcü kırmızı üzümüdür.[1]

Saperavi, aşırı soğuk havada bile yetişebilmesi ile bilinen dayanıklı bir çeşittir ve yüksek rakımda ve Kaheti gibi iç bölgelerde popüler olarak yetiştirilir. Üzüm posasının yanı sıra kabuğunun içinde kırmızı antosiyanin içeren bir teinturier üzümdür[2] ve tek çeşit şarap yapımında kullanılan bu tür çok az üzümden biri olması alışılmadık bir durumdur.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Saperavi üzümünün kökeni, Doğu Gürcistan'daki Kaheti bölgesindedir ve şimdi Gürcistan'a yayılmıştır (Kaheti, Saingilo, Kartli, Şavşat-Klarceti, İmereti, Guria, Raça ve Leçhumi). Saperavi çeşidi, bölgedeki en eski çeşitlerden biridir ve Gürcistan'ın ticari şarapçılık endüstrisinde sürekli olarak en önemlisi olmuştur.

Saperavi üzümleri ağırlıklı olarak Gürcistan'da kullanılmaktadır, ancak son zamanlarda Doğu Avrupa'nın diğer bölgelerine de yayılmıştır (Purcari, Moldova). Saperavi çeşitleri ayrıca New World şarap bölgelerinde, özellikle de Finger Lakes, New York bölgesindeki üzüm bağlarında yetiştirilmektedir.[3]

Şarap[değiştir | kaynağı değiştir]

Yalnızca Saperavi veya ağırlıklı olarak Saperavi üzümünden yapılan önemli Gürcü şarapları:

  • Ahaşeni (ახაშენი): Gurcaani bölgesinde üretilen Kindzmarauli'ye benzer yarı tatlı bir şarap.
  • Mukuzani (მუკუზანი): Mukuzani bölgesinde üretilen 3 yıllık sek şarap. Yerel şarapların en iyilerinden elde edilir; Gürcü şaraplarının en iyilerinden biri olarak kabul edilir.
  • Napareuli (ნაფარეული): Napareuli bölgesinde ve Telavi bölgesinde üretilen 3 yıllık sek şarap. Yerel şarapların en iyilerinden elde edilir; Gürcü şaraplarının en iyilerinden biri olarak kabul edilir.
  • Alazani (ალაზანი): Alazani bölgesinde üretilen hafif yarı tatlı bir şaraptır. %60 Saperavi ve %40 Rkatsiteli karışımıdır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Miquel Hudin & Daria Kholodolina (2017), Georgia: A guide to the cradle of wine, Vinologue, s. 300, ISBN 978-1941598054, 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ekim 2020 
  2. ^ Jancis Robinson, (Ed.) (2006). "Teinturier". Oxford Companion to Wine (Third bas.). Oxford: Oxford University Press. ss. 688-689. ISBN 978-0-19-860990-2. 
  3. ^ "Saperavi at Finger Lakes". 8 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.