Polis aracılığıyla intihar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kolluk kuvvetlerinin yardım ettiği intihar olarak da bilinen polis aracılığıyla intihar,[1] intihara meyilli bir bireyin kendi hayatına son vermek için bir kamu güvenliği ya da kolluk kuvvetinin ölümcül müdahalesini kışkırtmak amacıyla kasıtlı olarak tehdit edici bir şekilde davrandığı bir intihar yöntemidir.[2]

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

İki geniş "polis intiharı" kategorisi vardır. Birincisi, bir suç işleyen ve polis tarafından takip edilen bir kişinin tutuklanmaktansa intihar ederek ölmeyi tercih ettiği durumdur. Bu kişiler başka türlü intihara meyilli olmayabilir ancak hapsedilirlerse hayatın yaşamaya değmeyeceğine karar verebilir ve böylece polisi kendilerini öldürmesi için kışkırtabilirler. İkinci seçenek ise zaten intiharı düşünen ve kolluk kuvvetlerini kendilerini öldürmeleri için kışkırtmaya karar veren kişilerdir. Bu kişiler, özellikle kolluk kuvvetlerinin müdahalesini kışkırtmak amacıyla suç işleyebilirler. Bu şekilde intihar ederek ölme fikri, kolluk kuvvetlerinin eğitimli prosedürlerine, özellikle de ölümcül güç kullanma politikasına dayanmaktadır. Yetkililerin, genellikle ateşli silahlarla donatılmış olmaları nedeniyle, ölümcül güç kullanmaya hazır oldukları yargı bölgelerinde, genellikle kendilerine veya başkalarına yönelik bir tehdide karşı ölümcül güç kullanacakları tahmin edilebilecek belirli koşullar vardır. Bu intihar biçimi, bu eğitimli tepkiyi istismar ederek işlev görür. En yaygın senaryo, bir polis memuruna ya da masum bir kişiye ateşli silah doğrultmaktır ki bunun bir polis memurunu ateş etmeye tahrik etmesi beklenir. Bunun pek çok çeşidi mevcuttur: örneğin bıçak ya da başka bir el silahıyla saldırmak, bir memuru ya da başka bir kişiyi arabayla ezmeye çalışmak ya da gerçek ya da varsayılan bir patlayıcı cihazı tetiklemeye çalışmak. Bu kavram, kişinin ruh haline ve kendi hayatına son verme arzusuna bağlıdır[3] ve ölümden sonra bunu belirlemek zor olabilir. Oyuncak tabanca, havalı tabanca, airsoft tabanca veya başlangıç tabancası gibi boş veya çalışmayan bir silahın memurlara doğrultulması veya bir intihar notunun bulunması gibi bazı durumlar açıktır. Bazı şüpheliler eyleme geçmeden önce ölme niyetlerini yüzsüzce açıklarlar; ancak, ölme arzusu olan bazı şüpheliler gerçek mühimmatla ateş ettiklerinden ve hatta kendileri öldürülmeden önce insanları öldürdüklerinden, birçok vakayı belirlemek daha zor olabilir. Birçok kolluk kuvveti eğitim programı, memurların şüphelinin kendilerini ölümcül güç kullanmaya yönlendirmeye çalıştığından şüphelenmeleri halinde bu durumların ele alınmasını özel olarak ele alan bölümler eklemiştir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu olgunun resmi olarak tanınmasından önceki birçok modern vaka, tarihçiler tarafından şu anda polis tarafından intihar olarak bilinen modelle eşleştiği tespit edilmiş veya speküle edilmiştir. Yazarlar Mark Lindsay ve David Lester'a göre, "Texas Tower Sniper" Charles Whitman'ı vurarak öldüren iki Austin Polis Departmanı memurundan biri olan Houston McCoy, Whitman'ın kendisini ve diğer memur Ramiro Martinez'i vurabileceğine inanıyordu, ancak "onları bekliyordu ve vurulmak istiyordu." Beatles'ın yol menajeri, asistanı ve arkadaşı olan Mal Evans'ın 1976'da polise havalı silah doğrultması ve silahı bırakmayı reddetmesi üzerine ölmesi de bu olgunun olası bir örneği olarak teorize edilmiştir. Bazı tarihçiler, dönemin seçilmiş Başkanı Franklin D. Roosevelt'e olası bir suikast girişiminde bulunarak Chicago Belediye Başkanı Anton Cermak'ı öldüren Giuseppe Zangara'nın polis tarafından intihara teşebbüs edilmiş olabileceğine inanmaktadır. 2018 yılında Toronto'daki minibüs saldırısının faili Alek Minassian, saldırının ardından polis tarafından yakalandığında polis tarafından intihara teşebbüs ettiğini iddia etmiş, öldürülmeyi talep etmiş ve silahlı olduğunu ileri sürmüştür.[4][5][6]

Tanı ve araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu fenomen 1981 yılından itibaren haberlerde ve 1985 yılından itibaren de bilimsel dergilerde tanımlanmıştır. Bu ifade en azından 1987'den beri haber başlıklarında yer almaktadır. Ancak 2000'li yılların başına kadar yaygınlaşmamıştır. İfade Amerika Birleşik Devletleri'nde ortaya çıkmış gibi görünmektedir, ancak bir jürinin ilk kez 2003 yılında bir kişinin polis tarafından intihar edilerek öldüğünü belirlediği İngiltere'de de ortaya çıkmıştır.[7]

Polis intiharı ile ilgili ilk araştırmalardan bazıları Delta Polis Departmanından Çavuş Rick Parent tarafından tamamlanmıştır. Parent'in 843 polis vurma olayı üzerinde yaptığı araştırma, yaklaşık %50'sinin kurbana yönelik cinayet olduğunu belirlemiştir. Polis, kurbana yönelik cinayeti "kendini yok etmeye kararlı bir bireyin, kolluk kuvvetlerini kendisini öldürmeye zorlamak için yaşamı tehdit edici ve suç teşkil eden davranışlarda bulunduğu bir olay" olarak tanımlamıştır.[8]

İngiliz hukuk tarihinde resmi olarak "Polis Aracılığıyla İntihar" olarak adlandırılan ilk dava, 1993-2007 yılları arasında Londra'da adli tabip olarak görev yapan Rahip Dr. William Dolman tarafından 9 Mayıs 2003 tarihinde verilen karardır. Bu karar yasal bir emsal teşkil etmiş ve o tarihten bu yana ölüm nedeni olarak İngiliz hukukunun bir parçası olmuştur.

Amerika Birleşik Devletleri'nde polis aracılığıyla intihar ederek ölen 268 kişinin profillerine ilişkin 2009 yılında yapılan bir araştırma şöyledir:[9]

  • %95'i erkek ve %5'i kadındı
  • erkekler için ortalama yaş 35 idi
  • Erkeklerin %41'i beyaz, %26'sı İspanyol ve %16'sı Afrika kökenli Amerikalıydı.
  • Erkeklerin %37'si bekardı
  • Erkeklerin yüzde 29'u çocuk sahibi oldu
  • Erkeklerin %54'ü işsizdi
  • Erkeklerin %29'unun konutu yoktu
  • Erkeklerin %62'sinin doğrulanmış veya olası akıl sağlığı sorunları geçmişi vardı.
  • Erkeklerin %80'i silahlıydı - bunların %60'ı ateşli silahlara (%86'sı dolu) ve %26'sı bıçaklara sahipti
  • %19 sahte veya simüle silah bulundurma
  • Bireylerin %87'si olaydan önce ve/veya olay sırasında intihara meyilli iletişimlerde bulundu
  • %36'sı alkolün etkisi altındaydı.

Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Yeni Zelanda'da 13 Kasım 1990'da meydana gelen Aramoana katliamında polis, bir evden çıkıp kalçasından ateş eden ve "Beni öldürün!" diye bağıran şüpheliyi vurarak öldürdü.[10]
  • 5 Mayıs 2005 tarihinde banka soyguncusu Peggy Jo Tallas, oyuncak tabancasıyla silahlı çatışmaya girmiştir.[11]
  • Aralık 2008'de 15 yaşındaki Tyler Cassidy, iki büyük bıçakla tehdit edip kendisini vurmalarını emrettikten sonra üç Victoria Polis memuru tarafından vurularak öldürüldü.[12]
  • Soğuk Savaş dönemi MKUltra ve COINTELPRO gizli ABD hükûmet programları doğrultusunda hükûmetin gizli elektronik tacizinin kurbanı olduğuna inanan 31 yaşındaki Myron May, niyetini teybe kaydettikten sonra 20 Kasım 2014 tarihinde polis tarafından intihar edilerek öldürüldü.[13]
  • 4 Ocak 2015 tarihinde, 32 yaşındaki San Francisco'lu Matthew Hoffman, bir SFPD istasyonunun otoparkında polisle çatışmaya girdi. Silahını doğrulttuğunda, iki polis memuru ona toplam üç el ateş etti. Memurlara cep telefonundan bir mesaj bıraktı ve şöyle dedi: "Yanlış bir şey yapmadınız. Bunu kendi başına yapamayacak kadar korkak olan bir adamın hayatına son verdiniz... Sizi ben kışkırttım. Hem sizin hayatınızı hem de çevremdekilerin hayatını tehdit ettim."[14]
  • Haziran 2015'te, silah ihlalleri geçmişi olan 21 yaşındaki Trepierre Hummons, hakkında bir cinsel suç ihbarı yapıldığı gün Facebook'ta polis tarafından intihar ederek ölme niyetini paylaştı. 9-1-1'i aramış ve elinde silahla dengesiz davranan bir adam gördüğünü bildirmiştir. Daha sonra olay yerine gelen polis memuruna defalarca ateş ederek onu ölümcül şekilde yaraladı. Olay yerine gelen bir sonraki memur da Hummons'ı vurmuştur. Hem Hummons hem de yaralı polis memuru daha sonra hastanede öldü.[15]
  • Ekim 2015'te İsveç'teki Trollhättan okul saldırısının faili Anton Lundin Pettersson, saldırıdan bir saat önce internetteki bir arkadaşına yazdığı mesajda bir ya da iki saat içinde ölmeyi beklediğini, kendisinden nefret ettiğini ve "o lanet polislerin doğru nişan almasını umduğunu, çünkü bu kargaşadan sağ çıkmayı gerçekten istemiyorum" diyor. Pettersson'un akıl hastalığı geçmişi vardı ve saldırıyla ilgili olarak çevresindeki pek çok kişiyle yapılan röportajların yer aldığı bir kitapta "saldırıdan önceki dönemde profesyonel yardım almak, kendini 'normal bir şekilde' öldürmek ya da öldürülmek için çevresindeki insanlara saldırmak gibi çeşitli seçenekler arasında bocaladığı" belirtiliyor.[16]
  • 28 Mayıs 2017 tarihinde Mississippi'de yedi aile üyesini ve bir polis memurunu öldürdüğünden şüphelenilen bir adam bir gazeteciye polise ateş ederek "Niyetim polis tarafından intihar etmekti. Yaşamak için uygun değilim. Yaptıklarımdan sonra olmaz."[17]
  • 15 Eylül 2017 tarihinde Ruben Urbina isimli 15 yaşındaki Virginia'lı bir çocuk polisi aramış ve bir memuru levye ile tehdit ettikten sonra iki kez vurulmuştur. 911'i aradıktan sonra, hiçbiri gerçek olmayan bomba, rehine, bıçak ve silah tehditlerinde bulunmuştur. "Polisi aradım," "böylece beni öldürebilirler."[18]

Edebi kurguda[değiştir | kaynağı değiştir]

Bülbülü Öldürmek'te, işlemediği bir tecavüz yüzünden hapse atılan umutsuz zenci Tom Robinson, gardiyanların gözü önünde hapishaneden kaçmaya çalışırken 17 kurşunla öldürülür.[19]

The Outsiders'da, genç bir suçlu olan Dallas Winston, onu vurmak amacıyla polis memurlarına boş bir tabanca nişan alır ve vurularak öldürülür.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Hutson (12 Aralık 1998). "Suicide by cop". Annals of Emergency Medicine. 32 (6): 665-669. doi:10.1016/s0196-0644(98)70064-2. PMID 9832661. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023 – PubMed vasıtasıyla. 
  2. ^ Stincelli, Rebecca A. (2004). Suicide by police: victims from both sides of the badge. Folsom, Calif: Interviews & Interrogations Institute. ISBN 0-9749987-0-2. 
  3. ^ Pinizzotto, Anthony J.; Davis, Edward F.; Miller III, Charles E. (February 2005). "Suicide by Cop." FBI Law Enforcement Bulletin. 74 (2):8–20
  4. ^ Suicide by Cop: Committing Suicide by Provoking Police to Shoot You. Baywood Publishing Company. 2004. ISBN 978-0-89503-290-4. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2010. 
  5. ^ "Giuseppe Zangara". Executedtoday.com. 22 Mart 1933. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2010. 
  6. ^ "Toronto police officer hailed as hero for arresting suspect without firing shot". the Guardian (İngilizce). 24 Nisan 2018. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022. 
  7. ^ "UK's first 'suicide by cop' ruling". The Guardian. 10 Mayıs 2003. 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ Parent, Richard 2004. "Aspects of Police Use of Deadly Force In North America – The Phenomenon of Victim-Precipitated Homicide," Ph.D. thesis, Simon Fraser University.
  9. ^ Mohandie (March 2009). "Suicide by Cop Among Officer-Involved Shooting Cases". Journal of Forensic Sciences (İngilizce). 54 (2): 456-462. doi:10.1111/j.1556-4029.2008.00981.x. PMID 19220654. 30 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2020. 
  10. ^ "World Notes New Zealand". Time. 24 Haziran 2001. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2015. 
  11. ^ Skip Hollandsworth (November 2005), "The Last Ride of Cowboy Bob", Texas Monthly, 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 18 Ağustos 2023 
  12. ^ "Tyler Cassidy's death 'suicide by cop', coroner told". CourierMail. 30 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2016. 
  13. ^ "United States of Paranoia: They See Gangs of Stalkers". The New York Times. 10 Haziran 2016. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2017.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  14. ^ "The Untold Motives behind Suicide-by-Cop". Officer.com (İngilizce). 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2017. 
  15. ^ "Police: Cincinnati man calls 911 on self, kills responding officer". CNN. 21 Haziran 2015. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ "Mördarens sista meddelande: 'Jag fucking hatar mig själv'". Dagens Nyheter (İsveççe). 27 Eylül 2017. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2018.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  17. ^ "Exclusive: Suspect confesses to C-L reporter; 8 dead, including deputy". The Clarion Ledger. 30 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2019. 
  18. ^ "The teen couldn't bear life anymore. So he called police with a chilling threat. - Washington Post". The Washington Post. 30 Mart 2023. 30 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2023. 
  19. ^ "What's Old Is New Again: William Blackstone's Theory of Happiness Comes to America". The Eighteenth Century: Theory and Interpretation. 55 (1): 129-134. Bahar 2014. doi:10.1353/ecy.2014.0006. ISSN 1935-0201. 17 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2022. Tom Robinson, the black man falsely charged with rape, commits what some call 'suicide by cop,' attempting to escape from prison under circumstances that assure his death. p. 131  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İleri okumalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]