Kriz hattı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kriz hattı veya kriz yardım hattı, insanların genellikle eğitimli gönüllüler tarafından hemen acil telefon danışmanlığı almak için arayabilecekleri bir telefon numarasıdır. Bu tür ilk hizmet 1951'de İngiltere'de kuruldu ve bu tür yardım hatları, en azından 1970'lerin ortalarından beri İngilizce konuşulan dünyanın çoğu büyük şehrinde var oldu. Başlangıçta intiharı düşünenlere yardım etmek için kurulmuş olanların çoğu, daha genel olarak duygusal krizlerle başa çıkmak için yetkilerini genişletti. Benzer yardım hatları, tecavüz, zorbalık, kendine zarar verme, kaçak çocuklar, insan kaçakçılığı ve kendilerini LGBT veya interseks olarak tanımlayan kişiler dahil olmak üzere diğer durumlarda insanlara yardım etmek için çalışır. Kriz yardım hatları yaygın olmasına rağmen intiharları azaltmadaki etkinlikleri net değildir.[1][2]

Verimlilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Kriz yardım hatları yaygın olmasına rağmen, etkililik açısından iyi incelenmemiştir.[1][2] Bir çalışma, kriz hattı arandığında insanların intihar düşüncelerinin azaldığını ve aramalarından birkaç hafta sonra azaldığını buldu.[3] Bazı kişiler sık sık kriz yardım hatlarını arar, bu da daha acil krizleri olanların zamanını alabilir.[4]

Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

İntihar önleme girişimi olarak, Golden Gate Köprüsü'ndeki bu tabelalar, 7/24 kriz metin hattının yanı sıra bir kriz yardım hattına bağlanan özel bir telefonu tanıtıyor.
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da bir kriz hattı olan 988 Suicide & Crisis Lifeline (eski adıyla National Suicide Prevention Lifeline ) posteri

Bu tür hizmetler 1953'te bir İngiliz papazı olan Chad Varah'ın kısa süre sonra Birleşik Krallık'ta şubeler kuran Samaritans hizmetini kurmasıyla başladı. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk Samaritans şubesi 1974'te Boston'da kuruldu Boston'a ek olarak, şu anda Falmouth, Massachusetts'te ( Cape Cod ve Adalar bölgesine hizmet veren),[5] Merrimack Valley, ve Fall River/New Bedford bölgesinde Samaritan şubeleri bulunmaktadır.[6] Massachusetts dışında, New York City'de [7] Providence,[8] Hartford, Albany, ve Keene, New Hampshire'da şubeler bulunmaktadır.[9]

Amerika Birleşik Devletleri'nde, Los Angeles İntiharı Önleme Merkezi 1958'de kuruldu ve ülkede 24 saat intihar önleme kriz hattı sağlayan ve yardım hattı hizmeti sağlamak için toplum gönüllülerini kullanan ilk merkez oldu.[10] San Francisco Suicide Prevention [11] 1962'de "Bruce'u Arayın" adlı bir telefon hattı açtı. Benzer bir hizmet olan Lifeline, 1963'te Avustralya'da kuruldu.

Başka bir hizmet, gönüllüler tarafından yürütülen kriz yardım hattı Lifelink Samaritans Tas. Başlangıçta Launceston Lifelink olarak adlandırılan Inc, 1968 yılında Tazmanya, Launceston'ın ilgili vatandaşları tarafından The Samaritans ilkelerine dayalı bir telefon hizmeti oluşturmaya karar vererek kuruldu. Buradaki mantık, insanların duygusal acılarını aileleri ve arkadaşlarıyla konuşamadıkları için genellikle intihara meyilli olmalarıydı.

Bu hizmet Tazmanya'daki insanlara günün 24 saati duygusal destek sağlar ve herhangi bir dini bağları yoktur. Organizasyon, Befrienders Worldwide'ın bir üyesidir ve İngiltere'deki Northampton Samaritans ile "eşleştirme" ilişkisine sahiptir. Lifelink Samaritans, Tazmanya'daki en eski ve Avustralya'daki en eski dördüncü telefon arkadaşlığı hizmetidir ve yılda en az 5.000 çağrı almaktadır. Aralık 2018'de Lifelink Samaritans, 50 yıllık hizmeti kutladı.[12]

Telefon danışmanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

İsveç'teki Mind Självmordslinjen (intihar önleme yardım hattı) operatörü iş başında iken

Telefonla duygusal destek ve kriz yardım hatları benzer bir telefon destek hizmeti sağlar ve her ikisi de genellikle kriz ve kriz dışı aramaları kabul eder. Amerika Birleşik Devletleri'nde birçok üniversite kampüsü, gönüllüler tarafından hizmet verilen telefon danışma hatları kurmuştur. Bu yardım hatları, kriz halindeki arayanlara hizmet eder, ancak aynı zamanda "sadece konuşması gereken" insanlar için bir dinleme kulağı sağlar. Tipik olarak, yardım hatları eğitimli profesyoneller tarafından çalıştırılır ve profesyonel, uzun vadeli danışmanlık hizmetlerinin yerini alması amaçlanmamıştır. Daha ziyade arayanları acil bir durumdan geçirmeyi amaçlarlar. Bu tür yardım hatları şu konumlarda mevcuttur: Maryland Üniversitesi,[13] Minnesota Üniversitesi,[14] Tufts Üniversitesi,[15] Columbia Üniversitesi,[16] Cornell Üniversitesi,[17] Drexel Üniversitesi,[18] Caldwell Üniversitesi,[19] ve Teksas A&M Üniversitesi .[20]

Bazen "duygusal destek yardım hattı" terimi kullanılır - bu kriz veya danışmanlık anlamına gelmez ve e-posta ve metin mesajlarını içerebilir. Bu tür hizmetler, ruh sağlığı krizleriyle karşı karşıya kalan insanlar için kaynakların daha geniş bir şekilde dağıtılmasına olanak sağlamıştır.

Cep telefonundaki gelişmelerle birlikte, metin veya SMS (kısa mesaj hizmeti) kullanımı danışmanlık hizmetleri tarafından kullanılmaya başlandı. Yeni Zelanda'da gençlere yönelik bir kriz yardım hattı olan Youthline, 2004 yılında kısa mesajla danışmanlık destek hattı sağlamaya başladı [21]

İletişim detayları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke Organizasyon/Amaç/Odak Yardım Hattı/Kaynak
Avustralya Lifeline, telefonla 7/24 kriz desteği ve intihar önleme hizmetleri sunmaktadır. Kuruluşun ayrıca bir çevrimiçi sohbet hizmeti vardır [22] 13 11 14
Avustralya İntihar Geri Arama Hizmeti, intihardan etkilenen kişilere 7/24 profesyonel telefon ve çevrimiçi danışmanlık sağlayan ülke çapında bir hizmettir. Ayrıca kuruluş, çevrimiçi sohbet ve görüntülü sohbet hizmetleri de vermektedir [23] 1300 659 467
Avustralya Beyond Blue, kaygı, depresyon ve intiharla ilgili ülke çapında bilgi ve destek sağlar. Yardım hattı 7 gün 24 saat hizmetinizdedir. Ayrıca kuruluş, çevrimiçi sohbet de sağlar.[24] 1300 22 46 36
Avustralya Çocuk Yardım Hattı, 5-25 yaş arası Avustralyalılar için kriz desteği, intiharı önleme ve danışmanlık hizmetlerine erişim sağlayan, ülke çapında 24 saat hizmet veren bir hizmettir. Ayrıca Çocuk Yardım Hattı, çevrimiçi sohbet hizmetleri de sağlar.[25] 1800 55 1800
Brezilya Centro de Valorização da Vida (CVV) [26] 188
Meksika Consejo Psicológico e Intervención en Crisis por Telefono (SAPTEL) yılın 365 günü, günde 24 saat hizmetinizdedir. 0155 5259-8121
Yeni Zelanda Depresyondan muzdarip genç Yeni Zelandalıları hedefleyen bir Yeni Zelanda projesi <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Lowdown 22 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." rel="mw:ExtLink" title="The Lowdown" class="cx-link" data-linkid="493">The Lowdown</a>
Birleşik Krallık ve İrlanda Samaritans, Birleşik Krallık ve İrlanda'da duygusal destek sağlayan bir yardım hattı sağlar. 116 123
Kanada Kanada İntiharı Önleme Servisi,[27] Kanada'daki arayanlar için 7/24 açık bir yardım hattı 1-833-456-4566



</br> 45645 (Metin, yalnızca 16:00 - gece yarısı ET); 988 hizmet bildirimi [28]
Amerika Birleşik Devletleri 988 Suicide &amp; Crisis Lifeline,[29] Amerika Birleşik Devletleri'ndeki arayanlar için 7/24 açık bir yardım hattı 988 [30]
Amerika Birleşik Devletleri Ulusal İntiharı Önleme Yaşam Hattında TDD/TTY hizmetleri 711 veya tercih edilen bir aktarma hizmeti ardından 988
Amerika Birleşik Devletleri National Runaway Safeline, kaçak, evsiz ve risk altındaki gençler için yardım hattı ve canlı sohbet 1-800-KAÇAK



</br> (1-800-786-2929)
Amerika Birleşik Devletleri ABD Gazileri Kriz Yardım Hattı [31] 988



</br> Ardından istendiğinde 1'e basın
Amerika Birleşik Devletleri The Trevor Project [32] tarafından yönetilen, esas olarak LGBT gençleri hedefleyen bir Amerikan yardım hattı 866-48-TREVOR



</br> (866-488-7386)
Amerika Birleşik Devletleri The Center to Prevention Youth Violence [33] tarafından oluşturulan Amerikan anonim gençlik şiddeti ihbar hattı 1-866-SÖYLEYİN



</br> (1-866-773-2587)
Amerika Birleşik Devletleri Boys Town Ulusal Yardım Hattı yılın 365 günü, günde 24 saat açıktır ve özel olarak eğitilmiş Boys Town danışmanları tarafından görevlendirilir. 1-800-448-3000
Amerika Birleşik Devletleri veteranscrisisline 18 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ABD Gazileri Çevrimiçi sohbet ve bilgi
Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Birleşik Krallık Kriz Metin Hattı tarafından sağlanan, krizde olanlara duygusal destek sağlayan 7/24 ücretsiz SMS Hattı. Kanada'da hizmet, Kids Help Phone ortaklığıyla da sağlanmaktadır. Birleşik Krallık'ta, Royal Foundation tarafından kurulan yardım hattının bir üyesi olan Shout, Birleşik Krallık'ta faaliyet göstermektedir. 741-741 (Amerika Birleşik Devletleri)



</br> 686-868 (Kanada)



</br> 85258 (Birleşik Krallık)

Gönüllü Duygusal Destek Yardım Hatları (VESH) 61 ülkede 1200 üye merkezi temsil etmektedir. Şunlar tarafından oluşturulmuştur:

  • Befrienders Worldwide [34] ( Samaritans UK tarafından sürdürülür)
  • IFOTES – Uluslararası Acil Telefon Hizmetleri Federasyonu
  • Lifeline International [35]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Acil telefon numarası
  • Uyumlaştırılmış sosyal değer hizmeti
  • Yardım hattı
  • Danışmanlık konularının listesi
  • Telefon danışmanlığı
  • Harry Marsh Warren#Hayat Kurtar Ligi
  • Aşırı doz izleme hizmeti
  • Çıkma çizgisi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "The current evidence base for the clinical care of suicidal patients: strengths and weaknesses". Canadian Journal of Psychiatry. 52 (6 Suppl 1): 7S-20S. June 2007. PMID 17824349. Other suicide prevention strategies that have been considered are crisis centres and hotlines, method control, and media education... There is minimal research on these strategies. Even though crisis centres and hotlines are used by suicidal youth, information about their impact on suicidal behaviour is lacking. 
  2. ^ a b "Suicide prevention strategies revisited: 10-year systematic review". The Lancet. Psychiatry. 3 (7): 646-59. July 2016. doi:10.1016/S2215-0366(16)30030-X. PMID 27289303. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. Other approaches that need further investigation include gatekeeper training, education of physicians, and internet and helpline support. 
  3. ^ Preventing Suicide: A Technical Package of Policy, Programs, and Practices (PDF). CDC. 2017. s. 7. 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2019. 
  4. ^ Middleton (11 Şubat 2014). "Systematic review of research into frequent callers to crisis helplines". Journal of Telemedicine and Telecare. 20 (2): 89-98. doi:10.1177/1357633X14524156. PMID 24518928. 
  5. ^ "Capesamaritans.org". Capesamaritans.org. 24 Eylül 2011. 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  6. ^ "Samaritans-fallriver.org". Samaritans-fallriver.org. 26 Ağustos 2011. 5 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  7. ^ "Samaritansnyc.org". Samaritansnyc.org. 19 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  8. ^ "Samaritansri.org". Samaritansri.org. 3 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  9. ^ "Volunteersolutions.org". Volunteersolutions.org. 20 Ocak 2011. 4 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  10. ^ Brief History of Suicide Prevention in the United States. National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine. September 2012. 8 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015. 
  11. ^ "The SFSP Website". Sfsuicide.org. 25 Ekim 2011. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2015. 
  12. ^ "Capesamaritans.org". The Examiner. 8 Eylül 2018. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ "University of Maryland - Counseling Center at University of Maryland". www.counseling.umd.edu. 23 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  14. ^ "Crisis Connection". www.umn.edu. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2016. 
  15. ^ "Tufts Ears for Peers | "Promise me you will always remember: you are braver than you believe, stronger than you seem, and smarter than you think." –A.A. Milne". sites.tufts.edu. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  16. ^ "Nightline: Barnard-Columbia Peer Listening". www.columbia.edu. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  17. ^ "EARS - Empathy, Assistance & Referral Service". ears.dos.cornell.edu. 28 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  18. ^ "Peer Counseling - Counseling and Health Services". Counseling and Health Services. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  19. ^ "The Counseling Center- Hotlines - Caldwell University, New Jersey". Caldwell University, New Jersey (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  20. ^ "HelpLine | Student Counseling Service". scs.tamu.edu (İngilizce). 9 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2018. 
  21. ^ Haxell, A. (2014). Textual activity at Youthline (NZ). New Zealand Journal of Counselling, 34(2), 18-31.
  22. ^ "Lifeline Australia - 13 11 14 - Crisis Support and Suicide Prevention". www.lifeline.org.au (İngilizce). 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019. 
  23. ^ "Suicide Call Back Service". Suicide Call Back Service. 30 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020. 
  24. ^ "beyondblue". beyondblue.org.au (İngilizce). 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019. 
  25. ^ "Kids Helpline". Kids Helpline (İngilizce). 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019. 
  26. ^ "CVV". cvv.org.br. 21 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  27. ^ "The Canada Suicide Prevention Service". CrisisServicesCanada.ca. 12 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2020. 
  28. ^ "3-digit suicide prevention hotline gets green light from House of Commons". CBC.ca (İngilizce). 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2020. 
  29. ^ "Suicidepreventionlifeline.org". Suicidepreventionlifeline.org. 18 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  30. ^ "New Law Creates 988 Hotline For Mental Health Emergencies". NPR.org (İngilizce). 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2020. 
  31. ^ "Veterans Crisis Hotline - Hotline & Online Chat". 28 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2011. 
  32. ^ "Lifeline & Trevor Chat". 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2011. 
  33. ^ "SPEAK UP Hotline Info". 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2011. 
  34. ^ "Befrienders.org". Befrienders.org. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011. 
  35. ^ "LifeLine International - Looking for Help". 18 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2008.