Ohannes Çamiç Efendi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ohannes Çamiç Efendi
Ticaret ve Ziraat nâzırı
Görev süresi
1877-1877
Yerine geldiği Mehmed Halet Paşa
Yerine gelen Mehmed Tahir Münif Paşa
Görev süresi
1878-1878
Yerine geldiği Mehmed Tahir Münif Paşa
Yerine gelen Ahmed Cevdet Paşa
Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisi
Görev süresi
5 Şubat 1877 - 29 Ekim 1884
Yerine geldiği Rıza Mehmed Bey
Yerine gelen Hacı Halil Akif Paşa
Kişisel bilgiler
Ölüm 29 Ekim 1884

Ohannes Çamiç Efendi (?-1884), Ermeni asıllı Osmanlı devlet adamı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermeni Katolik Kilisesi'ne mensuptur. Kaynaklarda ailesi ve doğum tarihi ile ilgili herhangi bir kayıt yer almamaktadır. Doğu dillerini bilen, özellikle de Türkçe yazı yazmakta yetkin olan Ohannes Çamiç Efendi, iyi derecede Fransızca ve İngilizce de öğrenmiştir. Memuriyet hayatına Seraskerlik'te tercüman olarak başlayan Ohannes Çamiç Efendi'nin daha memuriyetinin ilk dönemlerinde önemli görevler üstlendiği anlaşılmaktadır. Özellikle Avrupa ile artan iktisadi ilişkilerde meydana gelen tıkanıklıkların aşılmasında bir ticaret kanununa ihtiyaç duyulmuş ve 1850'de Kanunname-i Ticaret-i Berriye yürürlüğe konulmuştur. Bu kanun Ohannes Çamiç Efendi tarafından 1808 tarihli Fransız Ticaret Kanunu'nun 1. ve 2. bölümlerinden tercüme edilmiştir. Yine, İstanbul'da gerçek anlamda bir belediye teşkilatı kurmak üzere, Mayıs 1855'te oluşturulan İntizam-ı Şehir Komisyonu'na üye tayin edilmiştir. Zamanın diplomasi dili Fransızca olmakla birlikte devletin ilişkilerine bağlı olarak diğer Batı dillerini, özellikle de İngilizceyi bilenlere ihtiyaç duyulduğu oluyordu. Ohannes Çamiç Efendi İngilizce bildiği için Hariciye Nezâreti'ne gelen İngilizce evrakı tercüme etmek üzere 1857'de Tercüme Odası'nda görevlendirilmiştir. Bu dönemde, memuriyet vazifelerine ilave olarak ilmi çalışmaya da vakit ayırdığı anlaşılan Hariciye Nezâreti, Miftâhü'l-Fünûn adını verdiği mantık eserini tercüme etmiştir. Ohannes Çamiç Efendi'nin Doğu ve Batı dillerini bilmesine ilave olarak hesap işlerinden de anlaması bu alanda önemli görevlere atanmasını sağlamıştır. 1864 yılında Osmanlı Bankası'nda tercüman iken Maliye Nezâreti muavinliğine, 1865 yılında ise Maliye Nezâreti'ndeki görevine ilaveten Maârif-i Umûmiye Nezâreti'ne bağlı olarak kurulan Tercüme Cemiyeti'ne üye olarak tayin edilmiştir. Bir yıl sonra Osmanlı Bankası muhasebeciliğine getirilen Ohannes Çamiç Efendi, 1868'de ulâ sınıf-ı evveli rütbesi verilerek yeni oluşturulan Muhasebat Müfettişliği görevine atanmıştır. 1869'da Esham ı Umumiyye eminliğine, 1871'de Şûrâ-yı Devlet üyeliğine kısa süre sonra da Altıncı Daire'nin başkanlığına tayin olunmuştur. Aynı yıl bir süre açığa alınmış ise de 1872'de önce Esham-ı Cedide'ye müdür, ardından Ticaret Nazırlığı'na müsteşar olarak atanmıştır. 1875 yılında Esham-ı Umumiyye emini iken yeni oluşturulan İcraat Meclisi'ne 1876'da da Şûrâ-yı Devlet'e üye tayin edilmiştir.[1]

1876 yılında çeşitli iç ve dış sebeplerin tesiriyle bir anayasa (Kânûn-ı Esâsî) hazırlanmasına ihtiyaç duyulmuş ve anayasayı hazırlamak üzere bir komisyon oluşturulmuştur. Zamanın üst düzey devlet görevlilerinden oluşturulan komisyona Ohannes Çamiç Efendi de üye olarak görevlendirilmiştir. Anayasa komisyonundaki çalışmalarını tamamladıktan kısa süre sonra Ocak 1877'de Ohannes Çamiç Efendi'ye bâlâ rütbesi verilerek Ticaret ve Ziraat Nazırlığı'na atanmıştır. Şubat 1877'de Divan-ı Ali-i Muhâsebât Başkanlığı, aynı yılın Ağustos ayı da Ticaret Nazırlığına ilave olarak vekaleten Nafia Nazırlığı görevi verilmiştir. Kasım 1877'de birinci dereceden Osmaniye Nişanı ile taltif edilerek; Ocak 1878'de Ticaret Nazırlığına ve Kasım ayında ilaveten Nafia Nazırlığına tayin edilmiştir. Kasım 1879'da ikinci kez Divan-ı Ali-i Muhâsebât başkanlığına atanan Ohannes Çamiç Efendi, 29 Ekim 1884'te ölünceye kadar bu göreve devam etmiştir.[1] Ohannes Çamiç Efendi’nin naaşı ertesi gün Beyoğlu’ndaki Ermeni Katolik Kilisesine götürülmüş ve ardından Feriköy’deki aile mezarlığına defnedilmiştir.[2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Ülger, Mustafa (2017). "Miftâhü'l-Fünun'un Müterciminin Kimliği Hakkında Bir İnceleme" (PDF). İlahiyat Fakültesi Dergisi. 22 (2). Elazığ: Fırat Üniversitesi. ss. 130-131. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2023. 
  2. ^ "Divan-ı Ali-i Muhâsebât Reisleri" (PDF). sayistay.gov.tr. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2023.