Mustafa Merter

Nesip Mustafa Merter (d. 6 Haziran 1947, İstanbul), Türk psikiyatri hekimi ve psikoterapist, Nefs Psikolojisi Ekolü'nün kurucusu, yazar. Kadîm İslâm tasavvuf geleneğinden kaynak alan yeni bir psikoloji yaklaşımı geliştirip Psikoloji bilimine yeni bir boyut katmıştır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1947'de İstanbul'da dünyaya geldi. İlkokulu Cihangir’de, Ortaokulu ise Avusturya Lisesi’nde okudu. Daha sonra tahsiline devam etmesi için ailesi tarafından İsviçre’ye gönderildi. St. Moritz’de Montalya Lisesi’nden Lozan Lemania Lisesi’ne geçti ve 1969 yılında İsviçre Federal Lise Diploması alarak buradan mezun oldu. 1975’te Lozan Tıp Fakültesi’nde Tıp tahsilini tamamladıktan hemen sonra Ankara’da 18 aylık askerî vazifesini gerçekleştirdi. 1977 yılında Teresa Spescha ile evlendi ve bu evlilikten iki evladı oldu.

Almanya'da bir süre Dahiliye asistanı olarak çalıştıktan sonra branş değişikliği yapmaya karar verdi ve İsviçre’de Psikiyatri uzmanlık eğitimine başladı. Uzmanlığını Zürih Üniversitesi Hastanesi’ne bağlı Burghölzli Psikiyatri Hastanesi’nde tamamladı. Ardından, “Flufenazin Dekanoat” nöroleptik çalışması ile doktora tahsilini de tamamlamış oldu. 1987 yılında Türkiye’ye yerleşti ve Turgutreis’te serbest psikiyatr olarak mesleğini icra etti.

2005 yılında İstanbul'da Türkiye Benötesi Psikolojisi Derneği'ni kurdu; daha sonra bu kurumla ilişiğini kesme kararı aldı. Bu süreçte, Öğrenim Analizi adını verdiği maarif metodu ile pek çok psikoterapist yetiştirdi. İki kitap yayımladı. Yurt dışında ve yurt içinde onlarca konferans verdi ve TV/radyo programlarına katıldı. Şu sıralar, altı yılı aşkın bir zaman önce başlamış olduğu Kur’ân-ı Kerîm’in Psikolojik Açıdan Tefsîri çalışmasını sürdürmekte.

Katkıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Psikoloji'yi tasavvufî açıdan anlamaya ve Batı Psikoloji'si ile bir mukâyese yapmaya gayret etti. İlk kez 2007'de, "psike" yerine "nefs" kavramının çalışılması ve benimsenmesi gerektiği görüşünü ortaya koyduğu "Dokuz Yüz Katlı İnsan" kitabını; ardından 2014'te "nefs" kavramının çalışılmasının önemini, Modern Psikoloji'nin çelişkilerini, bilinçdışı mefhumunu, rüyaların ve psikoloji terminolojisinde ilk kez yer bulacak olan “hâller"in patolojiler üzerindeki olumlu tesirlerini etraflıca açıkladığı yedi yüz sayfalık "Nefs Psikolojisi ve Rüyaların Dili" kitabını yayımladı.

Çalışmalarının neticesinde “Nefs Psikolojisi” adını verdiği yeni bir yaklaşım (ekol) meydana geldi. Nefs Psikolojisi araştırmaları, Batı Psikoloji'sinde mevcut olan yapısal ve işlevsel kuramlara yeni boyutlar kattı: Çok Mertebeli ve Dinamik Nefs Yapısı (Multi-Level and Dynamic Existential Psychic Structure); Bilinçdışı kategorileri (Lower and Higher Unconscious Categories); Hâl Psikolojisi (Psychology of Human Subtile States) bunlardan bazıları. Ayrıca Matrix Sendromu (Matrix Syndrome) adını verdiği, yaygın adıyla "ekran bağımlılığı" yeni çağ küresel sendromunun tehlikelerini ve risklerini psikolojik açıdan tetkik ederek toplumsal bir farkındalık kazandırmaya katkı sağladı.^[1]^[2]

Kırmızı Kitap (The Red Book, C. G. Jung), Onarım Terapisi (Reparative Therapy, J. Nicolosi), i-Nesli (iGen, J. Twenge), Narsisizm İlleti (The Narcissim Epidemic, J. Twenge) gibi dikkate değer kitapların hem Türkçeye kazandırılmasına hem de pek çoğuna önsöz yazarak bu kitapların hakettiği değeri bulmasına destek oldu.