Maryam Şahinyan
Maryam Şahinyan | |
|---|---|
 | |
| Kendi dilinde adı | Մարիամ Շահինեան |
| Doğum | 1911 Sivas, Sivas Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1996 Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Şişli Ermeni Mezarlığı |
| Milliyet | Ermeni |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Meslek | Fotoğrafçı |
| Organizasyon | Foto Galatasaray |
| Akraba(lar) | Agop Şahinyan Paşa (dedesi) |
Maryam Şahinyan (Ermenice: Մարիամ Շահինեան; 1911, Sivas - 1996, İstanbul),[1] Ermeni fotoğrafçı[2] ve Türkiye'nin ilk kadın stüdyo fotoğrafçısı.[3]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Maryam Şahinyan, 1911 yılında Sivas'ın en görkemli sivil yapılarından Şahinyan Konağı'nda (Camlı Köşk) doğdu. Dedesi Agop Şahinyan Paşa, 1877’de kurulan ilk Osmanlı Parlamentosu Meclis-i Mebûsan'da Sivas Vilayeti'ni temsil ediyordu. Milletvekili torunu olmanın sınıfsal ayrıcalıklarıyla dünyaya gelen Şahinyan'ın yaşamı, henüz küçük bir çocukken tanıklık ettiği 1915 Ermeni Kırımı akabinde aniden değişti. Sivas'ın en köklü ve güçlü ailelerinden Şahinyanlar, bölgede sahip oldukları 30'a yakın köy, beş büyük un fabrikası, sayısız gayrimenkul ve kent merkezindeki Şahinyan Konağı'nı geride bırakarak Samsun üzerinden İstanbul'a sığındılar. Harbiye'de mütevazı bir apartman dairesine taşınan Şahinyanlar için, Cumhuriyet döneminin getirdiği yeni koşullar altında bambaşka bir süreç başladı. İlkokulu Esayan Ermeni Okulu'nda tamamladı. Orta öğrenimine devam ettiği Sainte-Pulchérie Fransız Lisesinden maddi imkansızlıklar nedeniyle ayrılmak zorunda kaldı.[4]
Okulu bıraktıktan sonra fotoğrafçı olan babasının yanında çalışmaya başladı. 1937 itibarıyla tüm ailenin ekonomik yükünü omuzlayarak stüdyoyu tek başına işletmeye karar verdi. Maryam Şahinyan, 1986'da Foto Galatasaray'ı içindeki tüm arşiviyle devretme kararı alır ancak yeni sahipler iki yıl sonra Foto Galatasaray'ı kapatmaya karar verirler ve tüm arşiv imha edilmek üzere kolilenir. Yetvart Tomasyan tarafından kurtarılan bu arşiv, Tayfun Serttaş'ın çalışması ve Aras Yayıncılık'ın katkılarıyla bir kitap çalışması olarak günümüze ulaşmıştır.[5]
1996 yılında Şişli Hanımefendi Sokak'taki evinde 85 yaşında hayatını kaybetti. Cenazesi Şişli Ermeni Mezarlığı'na defnedildi.[4]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Maryam Şahinyan". istanbulkadinmuzesi.org. 16 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.
- ^ Serttas, Tayfun. "Who was Maryam Sahinyan?". SALT. 3 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2012.
- ^ Altan, Sanem (12 Aralık 2011). "İlk kadın stüdyo fotoğrafçılardan Maryam Şahinyan (First Woman Studio Photographer: Maryam Sahinyan)". Vatan. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2012.
- ^ a b "Maryam Şahinyan'ın arşivi tekrar görücüye çıkıyor". Agos. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ "Foto Galatasaray - Aras Yayıncılık". Foto Galatasaray - Aras Yayıncılık. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
