Kayışdağı Suyu Çeşmesi (Erenköy)
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Durum | İşlevsel |
| Tür | Tek yüzlü meydan çeşmesi |
| Konum | Kadıköy, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 40°58′49″K 29°04′39″D / 40.98028°K 29.07750°D |
| Tamamlanma | 20. yüzyıl |
| Teknik ayrıntılar | |
| Su kaynağı | Kayış Dağı suyu |
Kayışdağı Suyu Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesinde bulunan bir çeşmedir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
20. yüzyılda yapılan çeşmenin 2017'de suyunun aktığı kaydedilmişti.[1][2]
Konumu ve mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]
İstanbul'un Kadıköy ilçesinin Sahrayıcedid Mahallesi'ndeki Şemsettin Günaltay Caddesi'nde, Sahrayıcedid Camii'nin avlusunda konumlanır. Tek yüzlü meydan çeşmesi niteliğinde olup tepesinde bir alemin konulduğu saçaklı bir kubbeyle örtülüdür. Alınlık kısmında, her iki yandaki birer rozet kabartmasının ortasında, kıvrım dal ve bitki motiflerinin tasvir edildiği bir kabartma yer alır.[1] Kabartmanın ortasındaki dairesel madalyonun içinde, celî sülüs üslubuyla Enbiyâ Suresi'nin 30. ayetinden bir bölüm yazılıdır:[1][3]
وجعلنا من الماء كل شيء حي |
|
ve her şeyi sudan canlı kılıp hayat verdik |
Alınlık, alt kısmından bir silmeyle ayrılır. Ön cephesinin her iki yanında, saçağa kadar uzanan ve orta bölümleri oluklu birer silindirik pilaster konumlanır. Pilasterlere oturan cephe ortasındaki yuvarlak kemerin çıkma yapan kilit taşınde bir istiridye motifi kabartması varken kemerle pilasterler arasındaki boşluklarda kıvrım dal, palmet ve rumi motifleri işlenmiştir. Kemerin oluşturduğu nişin içinde, en tepede yer alan elips madalyonun içinde "kayışdağı suyu", altındaki dikdörtgen çerçevede ise tamamı büyük harflerle şu metin yazılıdır:[1]
Allahın lütfü ile
Tamam oldu iş bu eser
Çek Besmeleyi Şerifi
İç abı hayatı deyi ver
Elhamdülillhah
Girsin vücuduna
Eseri hayat.
Ayna taşında bitki motifli kabartmalar bulunur. Musluğu ise yaprak motifli kabartmalarla çevrelenir.[1]
Çeşmenin sağ cephesinin üst kısmındaki bir çerçeve içinde, celî sülüs üslubuyla İnsan Suresi'nin 21. ayetinden bir bölüm yazılıdır:[4]
و سقيهم ربهم شرابا طهورا |
|
Ve Rableri onlara tertemiz bir içecek içirmiştir |
Çeşmenin sol cephesinin üst kısmındaki bir çerçeve içinde ise, celî sülüs üslubuyla şu hadis yazılıdır:[5]
افَضَل الخير سَقى الماءِ |
|
Sadakaların en fazîletlisi su içirmek ve su hayrı yapmaktır |
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Ertuğ, Necdet, (Ed.) (2006). "284 Kayışdağı Suyu Çeşmesi (Sahra-i Cedid Camii)". İstanbul Tarihî Çeşmeler Külliyatı. 2. İstanbul: İSKİ Genel Müdürlüğü. s. 201. ISBN 9789944100335.
- ^ Erkent, Berk (12 Şubat 2017). "Kayışdağı Çeşmesi". 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ "Kayışdağı Suyu Çeşmesi - Ön taraftaki ayet kitabesi". Osmanlı Kitabeleri Projesi. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ "Kayışdağı Suyu Çeşmesi - cephedeki ayet kitabesi (sağ)". Osmanlı Kitabeleri Projesi. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.
- ^ "Kayışdağı Suyu Çeşmesi - cephedeki ayet kitabesi (sol)". Osmanlı Kitabeleri Projesi. 19 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2023.