Franklin J. Schaffner

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Franklin J. Schaffner
DoğumFranklin James Schaffner
30 Mayıs 1920(1920-05-30)
Tokyo, Japonya
Ölüm2 Temmuz 1989 (69 yaşında)
Santa Monica, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri
MeslekFilm yönetmeni, film yapımcısı
Etkin yıllar1948-1989
EvlilikHelen Jean Gilchrist (e. 1948-1989)
Çocuk(lar)2

Franklin James Schaffner (d. 30 Mayıs 1920 - ö. 2 Temmuz 1989) Özellikle Planet of the Apes, (1968) Patton, (1970) Papillon (1973) ve The Boys from Brazil (1978) gibi filmleriyle tanınan Amerikalı yönetmen. Patton ile 43. Akademi Ödülleri'nde En İyi Yönetmen ödülünü kazanmıştır. Aynı zamanda Maymunlar Cehennemi (1968) filminin yönetmen koltuğuna oturmuştur.

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Schaffner 1920'de Protestan Alman misyonerler Paul Franklin ve Sarah çiftinin çocukları olarak Tokyo'da doğdu.[1] Babasının 1926'da ani ölümünün ardından annesi ve iki kız kardeşi ile birlikte Lancaster, Pennsylvania’ya taşındı.[1][2] Bu şehirdeki Franklin & Marshall College’den mezun oldu.[1] Columbia Üniversitesi'nde hukuk eğitimi alırken ABD'nin II. Dünya Savaşı’na dahil olmasıyla birlikte orduya katıldı.[2] Savaş boyunca ilk olarak Birleşik Devletler Donanması’nın Avrupa ve Kuzey Afrika'daki amfibik harekâtlarında teğmen olarak yer aldı.[1] Daha sonra Uzak Doğu'ya gönderildi ve Stratejik Hizmetler Dairesi’nde görev yaptı.[1][2]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Franklin J. Schaffner Franklin & Marshall College tarafından kendisine verilen onursal unvan aldıktan sonra Stanley O'Toole ve Gregory Peck ile (1977)

Franklin J. Schaffner savaşın bitmesiyle birlikte ülkesine döndü ve "The March of Time" adlı programda yardımcı yönetmenlik yapmaya başladı.[1][2] Ardından CBS’e geçerek, haber ve kamu işleri departmanında yönetmenlik yaptı.[1] Schaffner haber programlarında yönetmenlik yaptıktan bir süre sonra CBS’te televizyon dizileri yönetmeye odaklandı. Studio One adlı antoloji dizisinin "Twelve Angry Men" bölümüyle 1955'teki Primetime Emmy Ödülleri’nde en iyi yönetmenlik ödülünü kazandı. Ertesi yıl bu kez Ford Star Jubilee dizisinin "The Cain Mutiny Court Marshall" bölümüyle iki Emmy ödülünün daha sahibi oldu. Son Emmy ödülünü ise 1962'de The Defenders ile elde etti.

Schaffner ilk sinema filmi olan The Stripper’ı 1963'te çekti. Bu filmleri sırasıyla The Best Man, The War Lord ve The Double Man takip etti. Schaffner 1968'de kendisine eleştirel ve ticari olarak büyük ün getiren bilimkurgu filmi Planet of the Apes’i yönetti. İki yıl sonra ise Amerikalı general George S. Patton’ın II. Dünya Savaşı dönemini anlatan Patton filmini çekti. Film, 10 dalda Oscar'a aday gösterilirken, En İyi Film ve En İyi Yönetmen ödülleri de dahil olmak üzere 7 dalda Oscar kazandı. Patton'dan sonra Nicholas and Alexandra, Papillon, The Boys from Brazil gibi başarılı filmler yöneten Schaffner, 80'lerden sonra kariyerinde düşüş yaşadı ve gişede başarısız olan filmler yönetti. Son filmi Welcome Home ölümünden üç ay sonra vizyona girdi, ancak bu filmi de 80'lerde yönettiği diğer filmleri gibi gişede başarısız oldu.

Franklin J. Schaffner, 2 Temmuz 1989'da Santa Monica'daki evinde akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetti.[2] Cenazesi Los Angeles'taki Westwood Village Memorial Park Cemetery’e defnedildi. Schaffner, yönetmen John Cassavetes ve oyuncu Eva Gabor ile yan yana yatmaktadır.

Kişisel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Schaffner 1948'de Helen Jean Gilchrist ile evlendi ve bu evlilikten Jenny ve Kate adında iki kızı oldu.[2]

1961-1963 yılları arasında başkan John F. Kennedy'nin televizyon danışmanı olan Schaffner, yönettiği yedi filmde besteci Jerry Goldsmith ile birlikte çalıştı. Bu filmlerden dördü En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü adaylığı elde etti.

Yönettiği filmler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g "Franklin J. Schaffner Collection" (PDF). Franklin and Marshall College. 15 Kasım 2013. 15 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  2. ^ a b c d e f Morgan, Thomas (3 Temmuz 1989). "Franklin J. Schaffner Dies at 69; An Oscar-Winning Film Director". nytimes.com. 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]