Emir Dağı

Başlığın diğer anlamları için Emirdağ (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Emir dağları
En yüksek noktası
Yükseklik	Emirdede Tepesi - 2.064 m (6.772 ft) Başyurt Tepesi - 2.281 m (7.484 ft) Hodulbaba Tepesi - 1.547 m (5.075 ft)
Koordinatlar	38°51′36″K 31°9′0″D
Coğrafya
Konum	Emirdağ, Afyonkarahisar, Türkiye
Jeoloji
Kayaç yaşı	Kambriyen dönem, Karbonifer
Dağ türü	Sıradağlar

Emir dağları, Afyonkarahisar İl sınırlarının doğu-kuzeydoğusunda ve Emirdağ ilçesi ile Eber Gölü arasında konumlanır. Emir Dağları’nın yükseltisi genelde kuzeyden güneye gittikçe artar. Kuzeyde Hodulbaba Tepesi 1547 metre, Emirdede Tepesi 2064 metredir ve daha güneyde Başyurt Tepesi 2281 metre yükseltisi ile dağın en yüksek zirvesini oluşturur.

İsim kökeni

1116 yılında Bizanslılarla Selçuklu Hanedanı arasında cereyan eden Bolybotum (Bolvadin) Savaşı'nda, Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Müizzeddin Melikşah ordusunu güneydeki dağın yamacına, Emir Mengücek ise ordusunu kuzeydeki dağın yamacına yerleştirmiş, işte bu durum üzerine sultanın çekildiği dağa Sultan dağı, Emir Mengücek'in çekildiği dağa da Emir dağı adı verilmiştir. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud bu mücadelelerden sonra zamanını bu yerlerin iskânına ayırmıştır (1147-1157).

Coğrafya

Emir Dağları, kaynağını kendisinden alan ve kuzeye doğru akarak Sakarya Nehri’ne birleşen dereler tarafından derince yarılmıştır. Üzerinde çok sayıda geçici derelerin oluşturduğu "V" biçimli çentik vadiler vardır. Emir Dağları’nın doğusunda basık görünümleri ile dikkati çeken ve il sınırlarının üzerinden geçtiği Kızılçal Dağı 1601 metre ve bu dağın güneyinde yer alan Kasım Dağı 1587 metredir. Kasım Dağı, Akşehir Gölü’nün kuzeyinde ve kabaca uzantısı kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu olup, kuzeybatıda iki önemli tepesi bulunmaktadır. Bunlar Karabay Tepesi (1473 m.) ve Köhnebaba Tepesi (1425 m.) dir. Yörenin en belirgin Emir dağları, eteklerindeki Emirdağ ilçesinin, Bolvadin ve Sultandağı arasındaki sınırı belirler.

İklim

Bölge, kışın son derece soğuk yarı kurak Akdeniz iklim kuşağındadır ve yıllık ortalama sıcaklığı 11,4 °C'dir. Ayrıca bu bölge, ikinci Doğu Akdeniz yağış kuşağındadır, yıllık yağış ortalaması 394 mm'dir.

Bitki örtüsü

Emirdağ dağları bitki coğrafyası daha çok Sultan Dağları Doğanhisar bölgesine benzer, bu bölgeler birbirine çok yakın konumlanır, çünkü her ikisi de İran-Turan ve Akdeniz bitey coğrafyası (nebat coğrafyası) bölgeleri arasındaki geçiş bölgesinde bulunmaktadır.

Emirdağ dağları, ormanı Quercus vulcanica [Boiss. & Heldr. ex] Kotschy gibi yaprak döken ve Cedrus libani gibi yaprak dökmeyen ağaçlardan oluşmaktadır, bölgede endemik olan ve Quercus infectoria Olivier subsp. boissieri (Reut.) O.Schwarz ve Quercus cerris L. var. cerris, Prunus domestica L., Rosa canina L., Crataegus monogyna Jacq. subsp. monogyna, Crataegus orientalis Pall. ex M.Bieb. var. orientalis, Juglans regia L. ve Berberis crataegina DC. gibi türler çalı (funda) ve ağaç biçiminde serpilidir. Chamaecytisus hirsutus (L.) Link, Verbascum stachydifolium Boiss. & Heldr., Verbascum lasianthum Boiss. ex Benth., Astragalus prusianus Boiss. ve Astragalus angustifolius Lam. bozkırları oluşturan bitkilerdir.

Emirdağ dağlarının kuzeyi ve Sultan Dağları Doğanhisar bölgesinde, Asteraceae, Fabaceae, Lamiaceae, Poaceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Liliaceae, Apiaceae ve Scrophulariaceae gibi on büyük bitki ailesi yaygındır. Avrupa-Sibirya bitki örtüsü bu alanda nispeten daha az yaygındır. Dandin, Kuzkuyu ve Kayısısalığı dereleri alanında, Salix alba L. bitki kümeleri doğal olarak görülür.

Ayrıca bakınız

• Türkiye'deki dağlar listesi
• Türkiye'deki yanardağlar

Kaynakça

• Afyonkarahisar İli Coğrafyası
• Afyonkarahisar İli Emirdag Coğrafyası 25 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

• Karbonifer Dönem (Türkçe)
• Kambriyen Dönem (Türkçe)
• Emir Dağı için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft