Dinsel hezeyan

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Dini bir yanılsama, dini temaları veya konuları içeren herhangi bir yanılsamadır .[1]

Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Dini sanrılar yaşayan bireyler, kültür, eğitim ve bilinen din deneyimleri dahil olmak üzere bireyin geçmişi için beklenen inançlar dahilinde olmayan dini konularla meşgul olurlar.[2] Bu meşguliyetler öznenin ruh hali ile bağdaşmaz. Psikotik depresyonda ortaya çıkan sanrılar da tanımın içine girer; ancak bunlar majör bir depresif dönem içinde ortaya çıkmalı ve ruh hali ile uyumlu olmalıdır.[3][4] Bazı psikologlar, tüm veya neredeyse tüm dinleri sanrı olarak nitelendirdiler.[5]

2000 yılındaki bir araştırmadaki araştırmacılar, dini sanrıların herhangi bir spesifik tanı kriteri seti ile alakasız olduğunu, ancak başta yaş olmak üzere demografik kriterlerle korele olduğunu buldular.[6] 313 hastayı kapsayan karşılaştırmalı bir çalışmada, dini kuruntuları olanların daha yaşlı oldukları ve bir ilaç rejimine tabi tutuldukları veya daha erken bir aşamada bir tedavi programına başladıkları bulundu. Sunum bağlamında, genel işlevlerinin dini sanrıları olmayan başka bir hasta grubuna göre daha kötü olduğu bulundu. Birinci grup aynı zamanda Pozitif Semptomların Değerlendirilmesi Ölçeğinde (SAPS) daha yüksek puan aldı,[7] Kısa Psikiyatrik Derecelendirme Ölçeğinde (BPRS) daha yüksek bir toplam aldı[8] ve hastaneye yatışları sırasında farklı tiplerde daha yüksek ortalama sayıda nöroleptik ilaçla tedavi edildiler.[6]

Dini sanrının 2007'de "temporolimbik aşırı hareketlilik" ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğu bulundu.[9] Bu, beynin limbik sistemindeki düzensizliklerin paranoid şizofreni belirtileri olarak ortaya çıkabileceği bir durumdur.[10]

2010 yılında yapılan bir çalışmada, İsviçreli psikiyatristler, kötü niyetli ruhaniyet -varlıklar tarafından ruhsal zulüm, ruhaniyet-varlıklar tarafından kişi üzerinde uygulanan kontrol, sanrısal günah ve suçluluk deneyimi ya da büyüklük sanrıları temalarıyla dini sanrılar buldular.[11]

Dini sanrıların genellikle diğer sanrı türlerinden daha az stresli olduğu bulunmuştur.[6] Bir araştırma, yeni dini hareketlerin taraftarlarının, Sanrılar Envanteri tarafından derecelendirildiği gibi, psikotik bir gruba benzer sanrısal bilişlere sahip olduğunu buldu, ancak ilki, deneyimlerinden ikincisine göre daha az sıkıntı hissettiklerini bildirdi.[12]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Sıra dışı davranışlar geleneksel olarak şeytani bir ele geçirme olarak görülüyordu.[13] Bu epizodlar, modern psikiyatri tarafından tamamen reddedilmesine rağmen,[14] klinisyenler tarafından yalnızca bir tedavi programının güvenliğine girecek şekilde değerlendirilir.

1983'te dini şamanların kuruntularla motive olduğu ve davranışlarının şizofreni hastalarınınkine benzediği yönündeki önermelerin yanlış olduğu bulundu.[15]

1937 tarihli bir makalesinde Sigmund Freud, tek bir tanrıya inanmayı bir yanılsama olarak gördüğünü belirterek, dinin saplantılı nevrozun göstergesi olduğu yönündeki 1907 yorumunu genişletti.[16][17] "Sanrı"yı tanımlayan düşünceleri, sıradan insanın ( "gerçekliğe yabancı, açıkça çocuksu" olarak olasılıkla din formülasyonları kavramından kristalize edildi (1927 civarı);[18] aynı yıllarda o ayrıca dinin "mutlu bir halüsinasyon karmaşası durumunda amentia'dan (delilik) başka hiçbir yerde izole bir biçimde bulamadığımız gibi, gerçekliğin inkarıyla birlikte bir hüsnükuruntular sistemi içerdiğini" belirtti.[19]

Yaygınlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Litvanya'daki 295 denekli bir araştırmadan alınan örnekler, en yaygın dini kuruntuların (kadınlarda) aziz olmak ve (erkeklerde) Tanrı olmak olduğunu gösterdi.[20]

Daha önce hastaneye kaldırılan ve ardından şizofreni teşhisi konan 193 kişiyle yapılan bir çalışmada, %24'ünün dini sanrıları olduğu bulundu.[21]

1999'da yapılan bir araştırma, bir psikiyatri birimine adli psikiatri ile başvuran kişilerde dini sanrıların sıklıkla bulunduğunu veya ifade edildiğini tespit etti.[22][23]

Tarihi figürler[değiştir | kaynağı değiştir]

Araştırmacılar, tarihi şahsiyetlerin dini yanılsamalara sahip olup olmadığını tartıştılar.

İncil[değiştir | kaynağı değiştir]

Pek çok araştırmacı dinin sağlıkta oynadığı olumlu bir role dair kanıtlar sunsa da, diğerleri dini uygulamaların ve deneyimlerin çeşitli türlerdeki akıl hastalıklarıyla (duygudurum bozuklukları, kişilik bozuklukları, psikiyatrik bozukluklar ) bağlantılı olabileceğini göstermiştir. 2011 yılında, Harvard Tıp Okulu'ndan bir psikiyatrist, davranışsal psikolog, nörolog ve nöropsikiyatrist ekibi, dini kuruntu ve aşırı dindarlıkla ilgili yeni bir psikiyatrik bozukluk tanı kategorisinin geliştirilmesini öneren bir araştırma yayınladı.[24]

İncil'deki en önemli şahsiyetlerin (İbrahim, Musa, İsa ve Pavlus )[25] düşünce ve davranışlarını, farklı hastalık kümeleri ve tanı kriterleri kullanarak psikotik spektrumla ilgili zihinsel bozukluklardan etkilenen hastalarla karşılaştırdılar (DSM-IV ). -TR ), [[25][25] ve bu İncil figürlerinin açıklamalarına ilham veren şizofreni, şizoaffektif bozukluk, manik depresyon, sanrılı bozukluk, büyüklük sanrıları, işitsel - görsel halüsinasyonlar, paranoya, Geschwind sendromu (özellikle Paul) ve temporal lob epilepsisi (TLE) ile ilişkili anormal deneyimler gibi psikotik belirtilere sahip olabileceği" sonucuna varmıştır.[25]

1998–2000'de Poznan'dan Pole Leszek Nowak (1962 doğumlu),[26] kendi dini misyon yanılgıları ve aşırı değer verilen fikirler tarihine ve İncillerde iletilen bilgilere dayanarak, İsa'nın apokaliptik peygamber olarak görülmesiyle[27] İsa'nın ruhunu yeniden inşa etme girişiminde bulunduğu bir çalışma yazdı.[28] Bunu, sırayla, "insanlığın kurtarıcısı"nın karakter özelliklerinin bir analizini, İsa'nın kamusal faaliyeti dönemindeki olayların olası seyrinin bir tanımını, mucizelerin doğalcı bir açıklamasını içeren bölümlerde yapar.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Göksel veya ilahi varlıklardan gelen dini bir iletişim deneyimi, bir inanç testi olarak yorumlanabilir. Bunun bir örneği, Fransız kuvvetlerini Yüz Yıl Savaşı'nın sonlarında toplayan Joan of Arc, La Pucelle d'Orléans[29] 'dir.

Daniel Paul Schreber, gelişmiş bir psikoz durumunda meydana geldiği ileri sürülen bir dini kuruntu örneğidir.[30] Schreber, Tanrı'nın kendisini bir kadına dönüştürdüğüne inanmaya başladığı orta yaşa kadar başarılı ve saygın bir Alman yargıçtı. Üç hastalığından ikisi (1884–1885 ve 1893–1902), psikiyatri ve psikanaliz tarihinde etkili bir kitap haline gelen Sinir Hastalığımın Anıları (orijinal Almanca adı Denkwürdigkeiten eines Nervenkranken[31] adlı Sigmund Freud tarafından yorumlanan[32] kitabında anlatılmıştır.

Harvard Tıp Okulu araştırması ayrıca, yeni dini hareketleri ve Branch Davidians'ın lideri David Koresh[25][25] Heaven's Gate kültünün kurucusu Marshall Applewhite gibi karizmatik kült liderlerini analiz ederek, psikopatolojinin sosyal modellerine de odaklandı.[25] Araştırmacılar, "David Koresh ve Marshall Applewhite'ın psikotik spektrumlu inançlara sahip oldukları kabul edilirse, o zaman psikoz tanısının katı bir şekilde bir sosyal grubu sürdürememe durumuna dayanması gerektiği önermesi savunulamaz hale gelir. Psikotik semptomları olan bir grup birey, son derece çarpık bir gerçeklik görüşüne sahip olmalarına rağmen, yoğun sosyal bağlar ve topluluklar oluşturabiliyor gibi görünmektedir. Psikotik tip semptomları olan bireylerin sosyal olarak daha iyi işleyen bir alt kümesinin varlığı, hem tuhaf hem de tuhaf olmayan sanrı benzeri inançlar dahil olmak üzere psikotik benzeri deneyimlerin genel popülasyonda sıklıkla bulunduğunu gösteren araştırmalarla desteklenmektedir. Bu, psikotik semptomların muhtemelen bir süreklilik üzerinde yattığı fikrini desteklemektedir."[25]

İşitsel halüsinasyon ve suç[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir kişi, semavi veya ilahi varlıklardan gelen ve kişiyi şiddet eylemleri yapmaya zorlayan iletişimi duyabilir. Bazıları, Tanrı tarafından oğlu İshak'ı kurban etmesi emri verilen İbrani ata İbrahim[33] örneğini bu bağlamda zikreder. Bununla birlikte, İbrahim buna göre hareket etmeye hazır olduğunda, Tanrı ona bunun sadece bir inanç testi olduğunu ve herhangi bir insan kurbanını yasakladığını bildirdi.

Çağdaş zamanlarda işitsel halüsinasyon deneyimlediğine karar verilen kişiler arasında, kendilerini şiddet içeren eylemlerde bulunmaya yönlendiren veya motive eden sesleri işitenler bulunur. Bu işitsel deneyimler psikiyatri tarafından komut halüsinasyonu olarak sınıflandırılır.[34] Cinayet işlemek üzere hareket eden kişilerin, Tanrı,[35][36][37][38][39][40][41][42] melekler,[43] veya Şeytan gibi dinsel varlıkların sesini işittikleri bildirilmektedir.[44]

Profesör Thomas Szasz, dini işitsel halüsinasyon kavramını eleştirir: Tanrı'nın sesini onlarla konuşurken duyanlar şizofreni yaşarken, Tanrı ile konuşup yanıt duymayanlar sadece dua ediyor.[45]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Spitzer (1990). "On defining delusions". Comprehensive Psychiatry. 31 (5): 377-97. doi:10.1016/0010-440X(90)90023-L. PMID 2225797. 
  2. ^ Saavedra (2 Ocak 2014). "Function and meaning in religious delusions: a theoretical discussion from a case study". Mental Health, Religion & Culture (İngilizce). 17 (1): 39-51. doi:10.1080/13674676.2012.745493. ISSN 1367-4676. 
  3. ^ The American Psychiatric Publishing Textbook of Schizophrenia. American Psychiatric Publishing. 2006. s. 199. ISBN 9781585626465. 
  4. ^ Iyassu (2014). "Psychological characteristics of religious delusions". Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology. 49 (7): 1051-1061. doi:10.1007/s00127-013-0811-y. ISSN 0933-7954. PMC 4173112 $2. PMID 24379014. 
  5. ^ McKay (2004). "Hallucinating God? The Cognitive Neuropsychiatry of Religious Belief and Experience". Evolution and Cognition. 10 (1): 114-25. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  6. ^ a b c Raja (2000). "Religious delusion: An observational study of religious delusion in a population of 313 acute psychiatric inpatients" (PDF). Schweizer Archiv für Neurologie und Psychiatrie. 151 (1): 22-9. doi:10.4414/sanp.2000.01136. 22 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  7. ^ Andreasen (2007). "SCALE FOR THE ASSESSMENT OF POSITIVE SYMPTOMS" (PDF). Psychiatric University Hospital Zurich. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2012. 
  8. ^ "Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS)" (PDF). Iowa Coalition on Mental Health and Aging. The University of Iowa. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2012. 
  9. ^ Ng (2007). "The Interface Between Religion and Psychosis". Australasian Psychiatry. 15 (1): 62-66. doi:10.1080/10398560601083118. PMID 17464638. 
  10. ^ Casanova (1997). "The Temporolimbic System Theory of Paranoid Schizophrenia". Schizophrenia Bulletin. 23 (3): 513-515. doi:10.1093/schbul/23.3.513. PMID 9327514. 
  11. ^ Mohr (2010). "Delusions with Religious Content in Patients with Psychosis: How They Interact with Spiritual Coping". Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes. 73 (2): 158-172. doi:10.1521/psyc.2010.73.2.158. PMID 20557227. 
  12. ^ Peters (1999). "Delusional ideation in religious and psychotic populations". British Journal of Clinical Psychology. 38 (1): 83-96. doi:10.1348/014466599162683. PMID 10212739. 
  13. ^ "Real possession by devil not that common, exorcists say during lesson". Catholic News Service. 2005. 22 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2012. 
  14. ^ Glimpses of the Devil: a psychiatrist's personal accounts of possession, exorcism, and redemption. Simon and Schuster. 4 Ocak 2005. ISBN 978-0-7432-5467-0. 
  15. ^ Noll (1983). "Shamanism and schizophrenia: A state-specific approach to the 'schizophrenia metaphor' of shamanic states". American Ethnologist. 10 (3): 443-459. doi:10.1525/ae.1983.10.3.02a00030. 
  16. ^ "Religion as obsessional neurosis". Freud Museum. 1907. 14 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ Dein (2004). "Working with patients with religious beliefs". Advances in Psychiatric Treatment. 10 (4): 287-294. doi:10.1192/apt.10.4.287. 
  18. ^ "Religion as a mass delusion". Freud Museum. 1931. 14 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ The Future of an Illusion. 1927. ISBN 978-0-393-00831-9. OCLC 20479722.  cited in: Koenig (2007). "Religion, spirituality and psychotic disorders". Revista de Psiquiatria Clínica. 34: 95-104. doi:10.1590/S0101-60832007000700013. 
  20. ^ Rudaleviciene (2008). "Are religious delusions related to religiosity in schizophrenia?". Medicina. 44 (7): 529-35. doi:10.3390/medicina44070068. PMID 18695349. 
  21. ^ Siddle (2002). "Religious delusions in patients admitted to hospital with schizophrenia". Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology. 37 (3): 130-8. doi:10.1007/s001270200005. PMID 11990010. 
  22. ^ Kunst (1999). "Understanding the religious ideation of forensically committed patients". Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training. 36 (3): 287-297. doi:10.1037/h0087835. 
  23. ^ Mohr (June 2010). "Delusions with Religious Content in Patients with Psychosis: How They Interact with Spiritual Coping". Psychiatry: Interpersonal and Biological Processes (İngilizce). 73 (2): 158-172. doi:10.1521/psyc.2010.73.2.158. ISSN 0033-2747. PMID 20557227. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  24. ^ Murray (September 2011). "The Role of Psychotic Disorders in Religious History Considered". Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences. 24 (4): 410-426. doi:10.1176/appi.neuropsych.11090214. ISSN 1545-7222. PMID 23224447. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  25. ^ a b c d e f g h Murray (September 2011). "The Role of Psychotic Disorders in Religious History Considered". Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences. 24 (4): 410-426. doi:10.1176/appi.neuropsych.11090214. ISSN 1545-7222. PMID 23224447. 5 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. Murray, Evan D.; Cunningham, Miles G.; Price, Bruce H. (September 2011). "The Role of Psychotic Disorders in Religious History Considered" 5 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences. 24 (4): 410–426. doi:10.1176/appi.neuropsych.11090214. ISSN 1545-7222. PMID 23224447. S2CID 207654711.
  26. ^ Not to be confused with Polish philosopher and lawyer Leszek Nowak (1943–2009) also from Poznań.
  27. ^ Analysis of fragments of the New Testament books for Jesus as apocalyptic prophet: Leszek Nowak, ″A great mistake and disappointment of early Christianity″ at Internet Archive (Polish)
  28. ^ Leszek Nowak, Prywatna Witryna Internetowa Leszka Nowaka at Internet Archive (Polish)
  29. ^ A Still, Small Voice: A Practical Guide on Reporting Revelations. Ignatius Press. 1993. ss. 52-53. ISBN 9780898704365. 
  30. ^ Belzen, J. A., (Ed.) (2009). "Religious Delusion in Psychosis and Hysteria". Changing the Scientific Study of Religion: Beyond Freud?. Springer. ISBN 9789048125401. 
  31. ^ Memoirs of My Nervous Illness. New York: New York Review of Books, 2000. 1903. ISBN 978-0-940322-20-2. 
  32. ^ The Schreber Case. New York: Penguin Classics Psychology, 2003. 1911. ISBN 978-0-14-243742-1. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  33. ^ Katz (2001). "The Voice of God and the Face of the Other: Levinas, Kierkegaard, and Abraham". The Journal of Textual Reasoning. 10. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ Shawyer (2008). "Acting on harmful command hallucinations in psychotic disorders: An integrative approach". The Journal of Nervous and Mental Disease. 196 (5): 390-8. doi:10.1097/NMD.0b013e318171093b. PMID 18477881. 
  35. ^ Gaines (9 Mart 1987). "Mark Chapman Part III: the Killer Takes His Fall". The People. 27 (10). 13 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  36. ^ "Dad: God told me to kill my son". United Press International. 12 Şubat 2009. 20 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  37. ^ "Man says he killed his son because God told him to". Current. 15 Mart 2009. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  38. ^ ""Allah" Told Him to Kill His Family". NBC Chicago. 14 Nisan 2010. 22 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  39. ^ Gamiz, Jr. (30 Kasım 2010). "Allentown slashing suspect says God commanded him to kill". The Morning Call. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  40. ^ Puxley (4 Mart 2009). "'God' told man to kill bus passenger". Toronto Star. The Canadian Press. 25 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2012. 
  41. ^ Coryell (28 Şubat 2011). "New trial ordered for Morrisville man who says God told him to kill". New Jersey Times. 13 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  42. ^ "Man Who Says God Told Him to Kill Girlfriend Gets New Trial". Ethics Daily. 3 Mart 2011. 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  43. ^ Petrie (22 Temmuz 2010). "Schizophrenic stabbed grandmother to death 'after hearing voice of angel'". The Age. 13 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2012. 
  44. ^ "Horrific: Mother kills, eats baby in Texas". The Inquisitr News. 28 Temmuz 2009. 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2012. 
  45. ^ "Professor Thomas Szasz on Schizophrenia as a Disease". Citizens Commission on Human Rights International. 28 Temmuz 2010. 5 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2012. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dinsel_hezeyan&oldid=31793246" sayfasından alınmıştır