Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi (İngilizce: The Columbus Globe for State and Industry Leaders) (aynı zamanda Hitler'in Küresi veya Führer Küresi olarak da bilinir) Adolf Hitler ve Nazi Partisi için özel olarak tasarlanmış bir küreydi.

1930'larda Berlin'de yapılan Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi, varlığının çoğu boyunca Hitler'in ofisinde bulunuyordu. Komedyen Charlie Chaplin'in 1940 yapımı Büyük Diktatör filminde parodisini yaptıktan sonra ABD'de yaygın olarak tanındı. Komedi grubu The Three Stooges, kısa konu komedilerinden ikisiyle de dalga geçti. İki sınırlı basımdan biri, ABD Ordusunda John Barsamian tarafından savaştan kısa bir süre sonra yağmalandı. 60 yıl sonra San Francisco'da bir açık artırmada 100.000 dolar karşılığında satıldı. Hitler'in ofisindeki küre, Etiyopya'yı İtalyan Doğu Afrikası ile gösteriyordu ve hem boyutu hem de üretim maliyeti ile biliniyordu.

Menşei[değiştir | kaynağı değiştir]

1930'ların ortalarında Berlin'de biri Nazi Partisi diğeri Alman diktatör Adolf Hitler'in kendisi için iki adet sınırlı sayıda basımı yapıldı.[1] Hitler için yapılmış olan küre neredeyse bir Volkswagen marka otomobil büyüklüğündeydi ve büyük bir masrafla üretildi. Habeşistan'ı (bugünkü Etiyopya) İtalyan Doğu Afrika'da gösteriyordu. Diğeri, özellikleri olmayan standart ahşaptan yapılmıştır. Üretilen gerçek küre sayısı, küreyi üreten fabrika, arşivleriyle birlikte 1943'te hava baskınlarında yok edildiğinden için doğrulanamamaktadır.

Polonyalı tarihçi ve küre meraklısı olan Wolfram Pobanz, ofisinde bulunmasına rağmen Hitler'in muhtemelen küreyi sevmediğine inanmaktadır:

1938'de Hitler, eski Reich Şansölyelik binasının Nazi Almanyası bakanlıklarını barındıracak kadar büyük olmadığına karar verdi. En sevdiği mimarı Albert Speer'i yeni Şansölyeliği inşa etmesi için görevlendirdi. Hitler'in ısrarı ile 1939'un başlarında büyük yenileme tamamlandıktan sonra, küre yeni Başbakanlık'ın kalbinde bulunan Führer'in yeni ofisine taşındı ve burada Sovyetler Nisan 1945'te binayı işgal edene kadar kaldı.[2]

Nerelerde[değiştir | kaynağı değiştir]

Hitler'e ait olduğu iddia edilen çok sayıda küre dünya çapında mevcuttur, ancak birçoğunun özgünlüğü şüphelidir.[1] Berlin'de toplam üç adet bulunmaktadır: biri coğrafi bir enstitüde, diğeri Marcher Müzesi'nde ve üçüncüsü Alman Tarih Müzesi'ndedir. Bir diğer ikisi Münih'teki halka açık koleksiyonlarda bulunmaktadır. Kürelerin birçoğu Almanya'ya bir kurşun deliğini gösteriyor ya da bunun Sovyetler ya da Amerikan askerleri tarafından hor görülerek yapıldığı düşünülmektedir.[3]

Büyük Diktatör'de parodisi yapılan Devlet ve Endüstri Liderleri için Columbus Küresi

Fotoğrafik kanıtlara dayanarak, bu kürelerin hiçbiri Hitler'in Başbakanlıktaki bürosundan ikonik değildir.[1]

Mayıs 1945'te Hitler'e ait olduğu iddia edilen bir küre, savaştan önce çeşitli durumlarda Hitler tarafından kullanılan Bavyera Alpleri yakınındaki özel dinlenme yeri olan Kehlsteinhaus'un ("Kartal Yuvası") kalıntıları arasında Amerikan askeri John Barsamian tarafından bulundu. Kehlsteinhaus, Barsamian'ın gelmesiyle neredeyse tamamen yağmalanmıştı. Küreyi evine götürdü ve 2007 yılında San Francisco'da bir açık artırmada satmadan önce 60 yıl boyunca sakladı. San Francisco'dan bir girişimci olan Bob Pritikin, küreyi 100.000 dolara, orijinal tahmini fiyatı 20.000 dolardan beş katına satın aldı.[4][5]

Eylül 2007'de tarihçi Wolfram Pobanz, Berlin'deki Deutsches Historisches Müzesi'nde kurşun deliği olan dev kürenin kopyasının Hitler'in değil, Nazi dışişleri bakanı Joachim von Ribbentrop'a ait olduğu düşündüğünü, bir diğerinin ve bugün Hitler'e ait olan Küre'nin nerede olduğu hakkında hiçbir fikri olmadığını söyledi.[6]

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Küre, Adolf Hitler'in dünya fethi için megalomanyak arzusu iddiasının ikonik bir temsili olarak kabul edilir.[1] Hollywood'un Hitler ve Nazilerin ilk hicivinde, Three Stooges'un kısa konusu You Nazty Spy! 'da yer alıyor. Ocak 1940'ta yayınlanmıştır.[7]

Ekim 1940'ta yayınlanan Charlie Chaplin'in Büyük Diktatör filminde küre, diktatör "Adenoid Hynkel" in önünde patlayan bir plaj topu olarak tasvir edilmiştir.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f Kimmelman 2007.
  2. ^ BBC 2015.
  3. ^ de Quetteville 2007.
  4. ^ The Daily Mail 2007.
  5. ^ Rubenstein 2007.
  6. ^ Harry de Quetteville (21 Eylül 2007). "Globe made for Hitler is missing, says historian". Telegraph.co.uk. 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2017. 
  7. ^ "You Nazty Spy! at threestooges.net". 22 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2019. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Devlet_ve_Endüstri_Liderleri_için_Columbus_Küresi&oldid=32470535" sayfasından alınmıştır