Antoine Augustin Cournot

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Antoine Augustin Cournot
Doğum28 Ağustos 1801(1801-08-28)
Gray, Fransa
Ölüm31 Mart 1877 (75 yaşında)
Paris, Fransa
MilliyetFransız
EğitimSorbonne Üniversitesi
Kariyeri
DalıEkonomi
Matematik
Çalıştığı kurumlarGrenoble Üniversitesi
EtkilendikleriNicolas-François Canard
EtkiledikleriGabriel Tarde
Léon Walras

Antoine Augustin Cournot (Fransızca telaffuz: [ɑ̃twan oɡystɛ̃ kuʁno]) ; d. 28 Ağustos 1801 – ö. 31 Mart 1877), ekonominin gelişmesine de katkıda bulunan bir Fransız filozof ve matematikçi.

Biyografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Antoine Augustin Cournot, Gray, Haute-Saône'de doğdu. Claude Agapite Cournot (1760-1842) ve Claire Eratif'in oğluydu. 3 kardeşi daha vardı. 1803'te doğan ancak ertesi yıl ölen kardeşi Joseph Antoine Cournot ve Judith Xavière Cournot (1805-1876) ile Eugène Cournot (1810-1880). Bir amca, iki evlenmemiş hala ve büyükanne Marguerite Josèphe Cournot ile büyüyen çocuk üzerinde ailesinin çok az etkisi olduğu söylenebilir. Ailesinden birçok farklı siyasi ve dini görüşle tanıştı. Genç Augustin üzerinde en fazla etkisi olan kişi amcasıydı.[1]

Augustin, 1809 ve 1816 yılları arasında eğitimini Collège de Gray'de aldı. Genç yaşta siyasete ilgi gösterdi ve kralcılar ile cumhuriyetçiler arasında derinden bölünmüş bir Fransa'da, gençliğinde kralcı davanın yanında yer aldı. Okulu bıraktıktan sonra dört yıl bir avukatın ofisinde çalıştı ancak Gottfried Leibniz ile Samuel Clarke arasındaki yazışmaları okuduktan sonra üniversiteye girmeye karar verdi.[2] Besançon'daki Collège Royal'de 1820-21 döneminde aldığı matematik hazırlık kursu, onu Paris'teki École Normale Supérieur'e girmeye hazırladı. 1821'de en prestijli Grandes Ecoles'ten (Büyük Okullar) biri olan École Normale Supérieure'e girdi. ve Sandmo'ya göre:

1823'te Sorbonne Üniversitesi'nde matematik lisans derecesi aldı. Daha sonra, anılarını yazarken yardıma ihtiyaç duyan Mareşal Gouvion Saint-Cyr'in özel sekreteri oldu. Bu pozisyon, Cournot'a kendi arayışları için hatırı sayılır bir zaman bıraktı. Mareşal'in elemanı olarak çalıştığı on yıl boyunca, biri mekanik ve diğeri astronomi olmak üzere iki doktora derecesi aldı. Ayrıca bir dizi makale yayınladı ve hatta hukuk diploması aldı.[3]

Daha sonra Cournot, matematik profesörü, lisans öğrencileri için baş denetçi ve Dijon Akademisi rektörü olarak görev yaptı.

10 Eylül 1838'de Gray, Franche-Comté'de Colombe Antoinette Petitguyot ile evlendi; Pierre Cournot (1839-1894) adında bir oğulları oldu.

Cournot'un üniversite yıllarında beri bazı görme sorunları vardı ve yıllar geçtikçe bunlar giderek kötüleşti. 1844'te bir yıllık izin aldı ve iyileşmek için İtalya'yı ziyaret etti. Roma'da zaman geçirirken Cournot'u neşesi ve şakalarıyla şaşırtan Papa XVI. Gregory ile de görüştü. İtalya'da geçen bir yılın ardından yeniden göreve geldiğinde, görevlerini yerine getirebilecek kadar sağlam gibi görünüyordu ama matematik araştırmalarını bırakmak zorunda kaldı.[4] Bununla birlikte, 1847'de cebir ve geometri üzerine De l'origine et des limites de la correspondance entre l'algèbre et la géométrie adlı kitabını yayınladı.

1854'te Toulouse'daki Akademi'nin rektörlüğü teklif edildi, bunu reddetti, ancak daha sonra teklif edilen Dijon Akademisi rektörlüğünü kabul etti ve 1862'de emekli olana dek bu görevde kaldı. Emekli olduktan sonra Paris'e yerleşti.

Cournot'un ilerleyen yaşlarında gözleri iyice bozuldu ve 1877'de öldüğünde neredeyse kördü. Paris'teki Montparnasse Mezarlığı'na gömüldü.

Çalışması[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Cournot esas olarak bir matematikçiydi, ancak ekonomi konusunda da bir miktar etkisi vardı. Tekeller ve düopoller hakkındaki teorileri hala yaygındır.[5] 1838'de, matematik formüllerinin ve sembollerinin ekonomik analizde uygulanmasını kullandığı Researches on Mathematical Principles of the Theory of Wealth (Servet Teorisinin Matematiksel İlkeleri Üzerine Araştırmalar)[6] adlı kitabını yayınlandı. Bu kitap şiddetle eleştirildi ve Cournot'un yaşamı boyunca pek başarılı olamadı. Yine de iki kez kitabı yeniden yazmaya çalıştı. Günümüzde kitap artık ekonomide etkilidir. Bugün pek çok iktisatçı, bu kitabın modern ekonomik analiz için çıkış noktası olduğuna inanıyor. Cournot, fonksiyonlar ve olasılık fikirlerini ekonomik analize tanıtır. Arz ve talep kuralının fiyatın bir fonksiyonu olarak ilk formülünü türetti ve aslında arz ve talep eğrilerini bir grafik üzerinde çizen ilk kişi oldu. Alfred Marshall'ın çalışmalarını kabaca otuz yıl önceden tahmin etmiştir. Kitabında geliştirilen Cournot ikilisi modeli aynı zamanda (saf strateji) Nash dengesi, Reaksiyon fonksiyonu ve en iyi tepki dinamikleri kavramını da tanıttı.

Cournot, iktisatçıların matematiğin araçlarını yalnızca olası sınırlar oluşturmak ve daha az istikrarlı gerçekleri daha mutlak terimlerle ifade etmek için kullanmaları gerektiğine inanıyordu. Ayrıca, matematiğin ekonomideki pratik kullanımlarının mutlaka kesin sayısal kesinlik içermediğini savundu.

İktisat alanında en çok oligopol teorisi alanındaki çalışmalarıyla tanınır - Cournot rekabeti onun adını almıştır.[7]

Felsefesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Cournot, determinizm (fizikte) ve şans üzerine çalışmıştır.

Hiçbir şeyin tesadüfen meydana gelmediğini düşünen Pierre-Simon de Laplace ile tesadüf ve nedenselliğin birbiriyle hiçbir ilgisi olmadığını düşünen Aristoteles'in aksine Cournot, tesadüfü iki bağımsız nedensel dizinin karşılaşması olarak tanımlayarak kavramları birleştirmiştir.[8] Bu tanım, tamamen deterministik olaylarda bile rastgeleliğe izin verir ve ilgisiz sinyallerin (örneğin, sıcaklık ve ses) kombinasyonu ile rastgele sayılar üretmek için kullanılır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ H L Moore, The personality of Antoine Augustin Cournot, The Quarterly Journal of Economics 19 (3) (1905), 370-399.
  2. ^ Th Martin, La valeur objective du calcul des probabilités selon Cournot 20 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Math. Inform. Sci. Humaines 127 (1994), 5-17.
  3. ^ Sandmo, Agnar (2011). Economics evolving. Princeton: Princeton university press. s. 146. ISBN 9780691148427. 
  4. ^ A. J. Nichol, Tragedies in the Life of Cournot 20 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Econometrica 6 (3) (1938), 193-197.
  5. ^ Koutsoyiannis, A. (1979), "Non-Collusive Oligopoly", Koutsoyiannis, A. (Ed.), Modern Microeconomics (İngilizce), Londra: Macmillan Education UK, ss. 215-236, doi:10.1007/978-1-349-16077-8_9, ISBN 978-1-349-16077-8, erişim tarihi: 2 Mart 2022 
  6. ^ Antoine Augustin Cournot (1897). Researches into the Mathematical Principles of the Theory of Wealth. Macmillan. 
  7. ^ Varian, Hal R. (2006). Intermediate Microeconomics: A Modern Approach. Seventh. W. W. Norton & Company. s. 490. ISBN 0393927024. 
  8. ^ Thierry Martin. "Cournot (A)". encyclo-philo.fr (Fransızca). 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2017. .
  9. ^ "7-Hotelling - Doğrusal Şehir Modeli.pdf". Google Docs. 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2022. 

Daha fazla okuma[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]