Abdi Kaptan Çeşmesi
 | |
| Diğer ad(lar) | Gedik Abdi Kaptan Çeşmesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Çeşme |
| Mimari tarz | Klasik Osmanlı mimarisi |
| Konum | Beyoğlu, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°02′14″K 28°57′58″D / 41.03722°K 28.96611°D |
| Tamamlanma | 1622 ya da 1623 |
| Yenileme | 2022 öncesi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Taş |
Abdi Kaptan Çeşmesi ya da Gedik Abdi Kaptan Çeşmesi,[1] İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki bir çeşmedir. 1622 ya da 1623 yılında yaptırılmıştır.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kitâbesine göre çeşme, Osmanlı donanması personelinden Abdi Kaptan tarafından, yanındaki camiyle birlikte 1622 ya da 1623 yılında yaptırıldı.[a] İbrahim Hilmi Tanışık, 1945 tarihli eserinde esas musluğunun kapalı olduğunu ve yan tarafına eklenen musluk aracılığıyla hizmet verdiğini ifade eder. O dönemde özgün şeklini kaybetmiş, sıvayla kaplanmış teknesi yol seviyesinin altında kalmış, üst örtüsü de tekne tonoz şeklinde değiştirilmiş olan yapı;[2][3] 2022 yılı öncesinde restore edildi ve sonradan eklenen betonarme unsurlar kaldırıldı.[4]
Konumu ve mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]
İstanbul'un Beyoğlu ilçesinin Küçük Piyale Mahallesi'ndeki Kasımpaşa Zincirlikuyu Caddesi'nde, Gedik Abdi Camii'nin önünde konumlanır. Kesme taştan yapılan çeşme, Klasik Osmanlı mimarisi üslubundadır. Sivri ve sağır kemerli mermer ayna taşı, dilimli bir kaş kemerin oluşturduğu nişin içindedir. Bu kısmı, silmeyle oluşturulan dikdörtgen bir çerçeve çevreler. Kemerin üstünde, Haşimî tarafından yazılan bir kıt'alık mermer kitâbesindeki metin şu şekildedir:[1][2][3]
|
Yabdı hak yoluna bu çeşmei bir ehl-i kerem |
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Kitâbesindeki 1032 yılı, miladi takvimde 1622 ya da 1623'e denk gelir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Egin, Ergün (1996). Kasımpaşa'nın Tarihi Gelişimi, İskân Özellikleri ve Mimari Eserleri (yüksek lisans). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Bölümü. s. 171.
- ^ a b Tanışık, İbrahim Hilmi (1945). "13 - Abdi Kaptan Çeşmesi". İstanbul Çeşmeleri. 2. İstanbul: Maarif Matbaası. s. 20.
- ^ a b Egemen, Affan (Ekim 1993). "10 - Abdi Kaptan Çeşmesi". İstanbul'un Çeşme ve Sebilleri. İstanbul: Arıtan Yayınevi. s. 13.
- ^ Sevim, Nidayi (Haziran 2022). "Piyale Paşa'dan Kasım Paşa'ya Ecdâdın İzinde". YeniDünya. ss. 46-49. 13 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2023.