1957-1958 Asya gribi pandemisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1957–1958 grip pandemisi
HastalıkGrip
Virüs cinsiH2N2
YerDünya geneli
İlk vakaGuizhou, Çin[1]
İstatistikler
Ölümler
1-4 milyon (tahmini) [2]

1957-1958 Asya gribi pandemisi, güney Çin'deki Guizhou'da ortaya çıkan küresel bir influenza A virüsü alt tipi H2N2 salgınıydı.[1][2][3] 1957-1958 pandemisinin neden olduğu ölüm sayısının dünya çapında 1 ila 4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor ve bu da salgını tarihin en ölümcül pandemilerinden biri yapıyor.[2][4] On yıl sonrasında, yeniden sınıflandırılan H3N2 virali, Hong Kong grip pandemisine (1968–1969) neden oldu.[5]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Menşeisi ve Çin salgını[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk vakalar 1956'da[6][7] ya da 1957'nin başlarında güney Çin'deki Guizhou'da bildirildi. Kısa süre sonra komşu eyalet Yunnan'da Şubat sonu ya da 1957[8][9] Mart başında bildirildi.[1][3][8][10] Mart ayının ortasına kadar grip tüm Çin'e yayıldı..[8][11]

Çin Halk Cumhuriyeti o sırada (1981 yılına kadar değil[12]) Dünya Sağlık Örgütü üyesi değildi ve diğer ülkeleri salgın hakkında bilgilendirmedi.[11] Ancak Amerika Birleşik Devletleri CDC'si, gribin "Singapur'da ilk olarak 1957 yılının Şubat ayında rapor edildiğini" belirtiyor.[13]

1957'nin sonlarında, Kuzey Çin'de, özellikle kırsal alanlarda ikinci bir grip dalgası meydana geldi.[11] Aynı yıl, salgına yanıt olarak Çin hükûmeti, kısa süre sonra 1958'de grip hakkında bir kılavuz yayınlayan Çin Ulusal Grip Merkezi'ni (CNIC) kurdu.[11][14]

Diğer bölgelerde salgın[değiştir | kaynağı değiştir]

İsveç, Luleå'da bir spor sahasında Asya gribi olan 168 hasta (1957).

17 Nisan 1957'de The Times, "bir grip salgınının binlerce Hong Kong sakinini etkilediğini" bildirdi.[15] Ayın sonunda (veya Şubat ayı başlarında[13][16]), Singapur, Mayıs ortasında 680 ölümle zirveye ulaşan yeni bir grip salgını yaşadı ve Singapur, Dünya Sağlık Örgütü'nü kapsamlı bir salgın hakkında bilgilendiren ilk ülke oldu. Hong Kong'dan gelmiş gibi görünen grip vakası,[8][17] Tayvan'da Mayıs ortasında 100.000 kişiyi etkiledi, Hindistan Haziran ayına kadar bir milyon vaka yaşadı. Haziran ayı sonlarında,[18] salgın Birleşik Krallık'a ulaştı.[15]

Salgın; Haziran 1957'ye gelindiğinde, başlangıçta yalnızca birkaç enfeksiyona neden olduğu Amerika Birleşik Devletleri'ne ulaştı.[19] Etkilenen ilk kişiler, Newport Deniz Üssü'ne demirleyen muhriplerdeki ABD Donanması personeli ve başka yerlerdeki yeni askerler oldu.[20] İlk dalga Ekim ayında zirve yaptı ve özellikle yaz tatilinden sonra okula yeni dönen çocukları etkiledi. Ocak ve Şubat 1958'deki ikinci dalga, yaşlılar arasında daha belirgindi bu nedenle daha ölümcüldü.[19][21]

Aşı ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Mikrobiyolog Maurice Hilleman, New York Times'ta yayınlanan Hong Kong'daki virüsten etkilenenlerin grafiğinden endişe duydu. Japonya'daki bir ABD Donanması doktorundan virüs örnekleri aldı. Halk Sağlığı Servisi, virüs kültürlerini 12 Mayıs 1957'de aşı üreticileri ile paylaştı ve bir aşı, 26 Temmuz'da Fort Ord'da ve 29 Temmuz'da Lowry Hava Kuvvetleri Üssü'nde denemelere girdi.[20]

Ölüm sayısı 17 Ekim'de sona eren haftada zirve yaptı ve İngiltere ve Galler'de 600 vaka bildirildi.[18] Aşı; Birleşik Krallık'ta aynı ayda kullanıma sunuldu.[15] Başlangıçta yalnızca sınırlı miktarlarda mevcut olmasına rağmen,[15][21] hızlı aşılama pandemiyi kontrol altına almaya yardımcı oldu.[19] Hilleman'ın aşısının yüz binlerce hayat kurtardığına inanılıyor.[22] Bazıları, Hilleman'ın talep ettiği aşı olmadan ABD'deki ölü sayısının 1 milyona ulaşacağını tahmin etti.[23]

H2N2 influenza virüsü, antijenik kayma yoluyla 1968 influenza pandemisinin nedeni olan influenza A virüs alt tipi H3N2'ye dönüştüğü 1968 yılına kadar bulaşmaya devam etti.[19][24]

Viroloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Asya gribi pandemisine neden olan virüsün türü, influenza A virüsü alt tipi H2N2, kuş gribi (muhtemelen kazlardan) ve insan influenza virüslerinin bir rekombinasyonuydu.[6][19] Virüsün yeni bir türü olduğu için, nüfusun minimum bağışıklığı vardı.[6][15] Virüsün üreme sayısı 1.8 civarındaydı ve enfekte olmuş bireylerin yaklaşık üçte ikisinin klinik semptomlar yaşadığı tahmin ediliyordu.[25]

Ölüm tahminleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Şili'de ölüm tahminleri, 1953-1959. Grip mevsimleri gri renkle vurgulanır. Ölüm oranındaki siyah ani artışlara dikkat edin.

Ekim 1957'de Leroy Edgar Burney, The New York Times'a pandeminin hafif olduğunu ve vaka ölüm oranının (CFR) "yüzde 1'in üçte ikisinin" veya %0,67'nin altında olduğunu söyledi.[26] Birleşik Krallık'taki 29 genel uygulamadan elde edilen bilgiler, tıbbi olarak takip edilen 1.000 vaka başına 2.3 ölüm olduğunu tahmin ediyor.[27] 1958'deki Asya influenza sempozyumunda, en sık olarak %0.02 ile %0.05 arasında olmak üzere %0.01 ila %0.33 arasında bir CFR aralığı sağlandı.[28] Daha yakın zamanlarda, Dünya Sağlık Örgütü; Asya gribinin CFR'sinin %0,2'den düşük olduğunu tahmin etti.[2] Diğer bilim adamları, CFR'nin %0,1'den az veya buna yakın olduğunu tahmin ediyor.[29][30][31]

Sekonder bakteriyel enfeksiyon olmadan kendi kendine pnömoniye neden olabilir. 1918 İspanyol gribi salgını kadar veya daha fazla insanı enfekte etmiş olabilir, ancak aşı, gelişmiş sağlık hizmetleri ve fırsatçı bakteriyel enfeksiyonları yönetmek için antibiyotiklerin icadı, daha düşük bir ölüm oranına katkıda bulundu. Çocuklarda birçok enfeksiyona neden oldu, okullarda yayıldı ve birçok okulun kapanmasına neden oldu.[6] Virüs çocuklarda nadiren ölümcül oldu, en çok hamile kadınlarda, yaşlılarda ve önceden kalp ve akciğer hastalığı olanlarda ölümcül risk yarattı.[6] Dünya çapında ölüm sayısı tahminleri değişiklik göstermektedir:

  • Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşik Krallık hükûmeti, ölü sayısının 1 ila 4 milyon arasında olduğunu tahmin ediyor.[2][32][33]
  • The Journal of Infectious Diseases'de yayınlanan bir makale, 1,1 milyon ölümü tahmin ediyor.[6][19][34]
  • ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, dünya çapında ölümlerin 1,1 milyon olduğunu tahmin ediyor.[13]

Ülkeye göre[değiştir | kaynağı değiştir]

  • ABD CDC'ye göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 70.000 ila 116.000 kişi öldü.[13][35]
  • Birleşik Krallık'ta tahminen 33.000 ölüm 1957-1958 grip salgınına bağlandı.[6][24][32][36] Hastalığın Birleşik Krallık'ta %3 komplikasyon oranına ve %0.3 ölüm oranına sahip olduğu tahmin edilmektedir.[15]
  • Almanya'da Eylül 1957 ile Nisan 1958 arasında yaklaşık 30.000 kişi gripten öldü..[37]
  • The Journal of Infectious Diseases'deki 2016 araştırmasına göre, en yüksek aşırı ölüm oranı Latin Amerika'da meydana geldi.[34]

Ekonomik etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Dow Jones Borsası endüstri endeksi, 1957'nin ikinci yarısında değerinin %15'ini kaybetti ve ABD bir durgunluk yaşadı.[36] Birleşik Krallık'ta hükûmet hastalık yardımı olarak 10.000.000 £ ödedi ve bazı fabrikalar ve madenler kapanmak zorunda kaldı.[15] Dublin'deki on yedi okul da dahil olmak üzere İrlanda'da birçok okul kapanmak zorunda kaldı.[38]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Pennington, T H (2006). "A slippery disease: a microbiologist's view". BMJ. 332 (7544): 789-790. doi:10.1136/bmj.332.7544.789. PMC 1420718 $2. PMID 16575087. 
  2. ^ a b c d e "Pandemic Influenza Risk Management: WHO Interim Guidance" (PDF). World Health Organization. 2013. s. 19. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  3. ^ a b Tsui, Stephen KW (2012). "Some observations on the evolution and new improvement of Chinese guidelines for diagnosis and treatment of influenza". Journal of Thoracic Disease. 4 (1): 7-9. doi:10.3978/j.issn.2072-1439.2011.11.03. ISSN 2072-1439. PMC 3256544 $2. PMID 22295158. 
  4. ^ "History's deadliest pandemics, from ancient Rome to modern America". Washington Post (İngilizce). 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  5. ^ "1968 Pandemic (H3N2 virus) | Pandemic Influenza (Flu) | CDC". www.cdc.gov (İngilizce). 22 Ocak 2019. 30 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  6. ^ a b c d e f g Clark, William R. (2008). Bracing for Armageddon?: The Science and Politics of Bioterrorism in America (İngilizce). Oxford University Press. s. 72. ISBN 978-0-19-045062-5. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  7. ^ Perret, Robert. "LibGuides: Pandemics: Asian Flu (1956-1958)". University of Idaho (İngilizce). 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  8. ^ a b c d "Symposium on the Asian Influenza Epidemic, 1957". Proceedings of the Royal Society of Medicine. 51 (12): 1009-1018. 16 Mayıs 1958. doi:10.1177/003591575805101205. 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  9. ^ Strahan, Lachlan M. (October 1994). "An oriental scourge: Australia and the Asian flu epidemic of 1956". Australian Historical Studies. 26 (103): 182-201. doi:10.1080/10314619408595959. 
  10. ^ Peckham, Robert (2016). Epidemics in Modern Asia (İngilizce). Cambridge University Press. s. 276. ISBN 978-1-107-08468-1. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  11. ^ a b c d Qin, Ying (2018). "History of influenza pandemics in China during the past century". Chinese Journal of Epidemiology (Çince). 39 (8): 1028-1031. doi:10.3760/cma.j.issn.0254-6450.2018.08.003. PMID 30180422. 9 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "About WHO in China". World Health Organization (İngilizce). 18 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  13. ^ a b c d "1957-1958 Pandemic (H2N2 virus)". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (İngilizce). 22 Ocak 2019. 30 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  14. ^ "国家流感中心发展历史 (History of CNIC)". CNIC (Çince). 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2021. 
  15. ^ a b c d e f g Jackson, Claire (1 Ağustos 2009). "History lessons: the Asian Flu pandemic". British Journal of General Practice. 59 (565): 622-623. doi:10.3399/bjgp09X453882. PMC 2714797 $2. PMID 22751248. 
  16. ^ "Asian Flu (1957 Influenza Pandemic)". Sino Biological. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  17. ^ Ho, Olivia (19 Nisan 2020). "Three times that the world coughed, and Singapore caught the bug". Straits Times. 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020. 
  18. ^ a b Honigsbaum, Mark (13 Haziran 2020). "Revisiting the 1957 and 1968 influenza pandemics". The Lancet (İngilizce). 395 (10240): 1824-1826. doi:10.1016/S0140-6736(20)31201-0 Özgürce erişilebilir. ISSN 0140-6736. PMC 7247790 $2. PMID 32464113. 
  19. ^ a b c d e f "1957 flu pandemic". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 8 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  20. ^ a b Zeldovich, Lina (7 Nisan 2020). "How America Brought the 1957 Influenza Pandemic to a Halt". JSTOR Daily. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020. 
  21. ^ a b "Definition of Asian flu". MedicineNet (İngilizce). 15 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  22. ^ "Confronting a Pandemic, 1957". The Scientist Magazine® (İngilizce). 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2021. 
  23. ^ "Asian Influenza Pandemic | History of Vaccines". www.historyofvaccines.org (İngilizce). 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  24. ^ a b "Pandemic flu virus from 1957 mistakenly sent to labs". CIDRAP (İngilizce). 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  25. ^ Vynnycky, E; Edmunds, WJ (February 2008). "Analyses of the 1957 (Asian) influenza pandemic in the United Kingdom and the impact of school closures". Epidemiology and Infection. 136 (2): 166-179. doi:10.1017/S0950268807008369. ISSN 0950-2688. PMC 2870798 $2. PMID 17445311. 
  26. ^ "FLU TOLL REACHES 300 AS CASES RISE; U.S. Says 1,000,000 Fell III Last Week--Death Rate Called 'Not Alarming'". The New York Times (İngilizce). 25 Ekim 1957. ISSN 0362-4331. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2021. 
  27. ^ The influenza epidemic in England and Wales, 1957-1958. London: Stationery Office. 1960. s. 21. 
  28. ^ "Symposium on the Asian Influenza Epidemic, 1957". Proceedings of the Royal Society of Medicine (İngilizce). 51 (12): 1009-1018. 1 Aralık 1958. doi:10.1177/003591575805101205 Özgürce erişilebilir. ISSN 0035-9157. 
  29. ^ Taubenberger, Jeffery K.; Morens, David M. (January 2006). "1918 Influenza: the Mother of All Pandemics". Emerg Infect Dis. 12 (1): 15-22. doi:10.3201/eid1201.050979. PMC 3291398 $2. PMID 16494711. 
  30. ^ Viboud, Cécile; Simonsen, Lone (13 Temmuz 2013). "Timely estimates of influenza A H7N9 infection severity". The Lancet (İngilizce). 382 (9887): 106-108. doi:10.1016/S0140-6736(13)61447-6. ISSN 0140-6736. PMC 7136974 $2. PMID 23803486. 
  31. ^ Mamelund*, Svenn-Erik; Iversen, Bjørn G. (10 Şubat 2000). "Sykelighet og dødelighet ved pandemisk influensa i Norge". Tidsskrift for den Norske Legeforening (Norveççe). ISSN 0029-2001. 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  32. ^ a b "Coronavirus: action plan. A guide to what you can expect across the UK" (PDF). gov.uk (İngilizce). 3 Mart 2020. 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 
  33. ^ "Overarching Government Strategy to Respond to Pandemic Influenza. Analysis of the Scientific Evidence Base" (PDF). gov.uk (İngilizce). November 2007. 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 
  34. ^ a b Viboud, Cécile; Simonsen, Lone; Fuentes, Rodrigo; Flores, Jose; Miller, Mark A.; Chowell, Gerardo (1 Mart 2016). "Global Mortality Impact of the 1957–1959 Influenza Pandemic". The Journal of Infectious Diseases. Oxford University Press. 213 (5): 738-745. doi:10.1093/infdis/jiv534. PMC 4747626 $2. PMID 26908781. 
  35. ^ "1957 Flu Pandemic | Pandemic Influenza Storybook | CDC". www.cdc.gov (İngilizce). 18 Eylül 2018. 23 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021. 
  36. ^ a b Pinsker, Joe (28 Şubat 2020). "How to Think About the Plummeting Stock Market". The Atlantic. 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. Perhaps a better parallel is the flu pandemic of 1957 and ’58, which originated in East Asia and killed at least 1 million people, including an estimated 116,000 in the U.S. In the second half of 1957, the Dow fell about 15 percent. "Other things happened over that time period" too, Wald notes, but "at least there was no world war." 
  37. ^ Kutzner, Maximilian (19 Mayıs 2020). "Debatte zur Herkunft der Asiatischen Grippe 1957" [Debate on the origin of the Asian flu of 1957]. Deutschland Archiv [de] (Almanca). Federal Agency for Civic Education. 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  38. ^ Mullally, Una. "An 'Asian flu' pandemic closed 17 Dublin schools in 1957". The Irish Times (İngilizce). 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=1957-1958_Asya_gribi_pandemisi&oldid=29534328" sayfasından alınmıştır