Öksürük

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Boğmaca olmuş bir çocuk öksürüyor.
Öksürük sesi

Öksürük, havanın akciğerlerden spazmodik (spazmı andıran) bir şekilde çıkmasıdır.[1] Üst solunum yollarının irritasyonu (tahriş) veya enflamasyonu sonucu olabileceği gibi, alt solunum yolları ile ilgili de olabilir (derin öksürük). Kronik öksürüğe en çok neden olan üç etmen reflü, astım ve post-nazal akıntıdır.[2]

Koruyucu bir refleks olarak öksürük, öksürük refleksinin üç aşamayı takip etmesiyle tekrarlayıcı olabilir: nefes alma, kapalı gırtlağa doğru zorlu bir nefes verme ve gırtlağın açılmasını takiben, genellikle belirgin bir ses eşliğinde akciğerlerden şiddetli hava çıkışı.[3]

Sık öksürmek genellikle bir hastalığın varlığına işaret eder. Evrimsel açıdan bakıldığında birçok virüs ve bakteri, konakçının öksürmesine neden olarak fayda sağlar, bu da hastalığın yeni konakçılara yayılmasına yardımcı olur. Düzensiz öksürüğe çoğu zaman solunum yolu enfeksiyonu neden olur, ancak aynı zamanda boğulma, sigara içme, grip, hava kirliliği, astım, pnömoni, gastroözofageal reflü hastalığı, geniz akıntısı, kronik bronşit, akciğer tümörleri, kalp yetmezliği ve Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri (ACE inhibitörü) ve beta blokör gibi ilaçlar.[4][5]

Tedavi nedene yönelik olmalıdır; örneğin sigarayı veya ACE inhibitörlerini bırakmak. Kodein veya dekstrometorfan gibi öksürük bastırıcılar sıklıkla reçete edilir, ancak çok az etkisi olduğu gösterilmiştir. Diğer tedavi seçenekleri hava yolu inflamasyonunu hedefleyebilir veya mukus ekspektorasyonunu teşvik edebilir. Doğal bir koruyucu refleks olduğu için öksürük refleksini bastırmak, özellikle öksürük üretkense (balgam üretiyorsa) zararlı etkilere sahip olabilir.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "What Is a Cough? Symptoms, Causes, Diagnosis, Treatment, and Prevention". 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  2. ^ "Why Am I Coughing, and How Can I Treat the Cough?". Healthline. 26 Eyl 2015. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  3. ^ "Cough". www.healthdirect.gov.au. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  4. ^ "Cough". nhs.uk. 18 Eki 2017. 19 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  5. ^ Association, American Lung. "Learn About Cough". www.lung.org. 28 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  6. ^ Contributors, WebMD Editorial. "Why You Cough". WebMD. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]