Öök, Tıva

Koordinatlar: 52°04′K 94°21′D / 52.067°K 94.350°D / 52.067; 94.350
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Öök akarsuyu
өөк (Tıvaca)
Konum
Ülke(ler) 3000 km²
Genel bilgiler
Ağız Büyük Yenisey, 678,6 m.
Uzunluk 143 km

Öök (Rusça: Уюк, Uyük) - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Yenisey akarsuyunun kollarından birisidir. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Sözkökü[değiştir | kaynağı değiştir]

Tıva Türkleri'nin Öök dediği bu akarsu, Rusçaya Uyuk olarak geçmiştir. Tıvaca'da düğme,[1] buton anlamına gelir. Akarsu dolayı, tarihi yönden önemli arkeolojik buluntulara sahne olmuştur. Kollarından Turan akarsuyunun sağ tarafında yazılıtaş anıtları bulunmuştur. Taşlardaki tarihi bilgiler bu akarsuyun adının Egük Katun adından dolayı Egük akarsuyu olduğunu vermektedir. Eğük (veya Egök) sözü zamanla değişerek Öök halini almıştır. Kıvrımlı, dolambaçlı, eğimli, eğik, sarmal anlamlarına gelir.[2] Tıva Türkçesinde eeger (eek-) sözü eğrilmek, viraj, ; eetpek, kıvrım demektir.[3]

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Beğ akarsuyu manasındaki Biy-Hem'in kollarından Öök akarsuyu'nun uzunluğu — 143 km, havza alanı ise — 3000 km².[4] Turan-Öök havzası olarak da bilinen akarsu bölgesi tabii peyzajı ile arkeolojik anıtları, Arjaan Öök kültürü, höyükler, runik yazılar, taş heykeller ve steller ile bilhassa Türk kültürü yönünden büyük bir öneme sahiptir.[5]

Görünümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Tuvaca- Türkçe Sözlük, D.Monguş. 2005. Kızıl
  2. ^ Tuva Toponomik Sözlüğü. B. Ondar. 2007 , Kızıl. s. 334
  3. ^ Tuvaca Türkçe Sözlük, D. Monguş. Kızıl. s.310
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2016. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2016. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]