İpsilanti ailesi

İpsilantizade veya İpsilanti ailesi (Yunanca: Υψηλάντης İpsilantis), Osmanlı, Eflak, Boğdan ve Yunanistan tarihinde önemli roller oynamış bir Fenerli Rum ailesidir. Aile aslen Karadeniz'deki Pontus bölgesindendi. 1655 yılında Antiyohus İpsilanti Trabzon'dan ayrılarak Kostantiniyye'ye (İstanbul'a) yerleşti.

İpsilanti ailesinin kayıtlara geçmiş ilk üyesi olan Atanasios İpsilanti 1730 yılında Konstantiniyye'de doğdu. İtalya'da Padova Tıp Fakültesi'nde hekimlik eğitimi gördü. İstanbul'a dönerek 1760 yılına kadar vezir Ragıp Paşa'nın hekimliğini yaptı. Daha sonra Bükreş'te Eflak beyi Giga'ya danışman hekimi oldu. Kardeşi Aleksandros İpsilanti ise Osmanlı Devleti'nin Eflak ve Boğdan beyliğini yaptı. Oğlu Konstantin de Boğdan Beyliği görevinde bulundu. Konstantin'in oğlu Aleksandros İpsilanti ise Rumların Osmanlı Devletinden bağımsızlığına öncülük yapan Filiki Eterya derneğinin başkanlığını yaptı.

İpsilanti ailesi Osmanlı Devletinin yüksek kademelerinde aldıkları görevlerden dolayı çok zengin oldular. Tarabya semtinde inşa ettirdikleri gösterişli yalı Fransız ressam Melling'in gravüründe tasvir edilmiştir. Ailenin Yunanistan'ın bağımsızlık hareketlerine katılmalarını cezalandırmak için Osmanlı Devleti bu yalıya el koydu. Yalı önce Fransa'nın Osmanlı Elçiliğine yazlık binası olarak verildi. Binanın bazı bölümleri yıllar boyunca çeşitli yangınlar sonucu kül oldu. Geriye kalan bölümleri şu an Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından Fransızca Kamu Yönetimi bölümünün binası olarak kullanılmıştır.

İpsilanti ailesinin bazı tanınmış üyeleri

Atanasios İpsilanti (1730-?), Osmanlı İmparatorluğu ve Eflak'ta saray hekimi
Aleksandros İpsilantis (1725-1805), Osmanlı Devleti'nin Eflak ve Boğdan beyi, küçük Aleksandro İpsilanti'nin dedesi
Konstantin İpsilantis (ölümü 1816), Osmanlı Devleti'nin Boğdan beyi, büyük Aleksandro'nun oğlu, küçük Aleksandro'nun babası
Aleksandros İpsilantis (1792-1828), Konstantin'in oğlu, Yunan Bağımsızlık Savaşı'nın önderlerinden biri
Dimitri İpsilanti (1793-1832), Konstantin'in diğer oğlu, Yunan Bağımsızlık Savaşı'nın önderlerinden biri