İçeriğe atla

İklim bilimi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(İklimbilim sayfasından yönlendirildi)

İklim bilimi ya da klimatoloji, atmosfer içerisinde meydana gelen hava olayları ile yeryüzünde görülen iklim tiplerini inceleyen bilim dalı. Klimatoloji ile ilgilenen bilim insanlarına klimatolog denir.

İklim biliminin konusu olan iklim, geniş bir sahada uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalama hâlidir. İklim coğrafi yeryüzünün şekillenmesi ve tüm yaşamı çok yakından kontrol etmektedir. İklim bilimi, hava olaylarını yakından tanımak için fiziğin bir alt dalı olan meteorolojinin verilerinden geniş ölçüde yararlanır. Meteorolojinin yaptığı gözlemleri alır ve insan, canlı yaşamı açısından inceleyerek açıklamaya çalışır.

Yeryüzünde görülen başlıca iklim tiplerini, oluşum nedenlerini, özelliklerini ve insan yaşamı üzerine etkilerini, iklim elemanlarını (sıcaklık, basınç ve rüzgârlar, nemlilik ve yağış) konularını inceleyen fiziki coğrafya alt dalıdır. Ortalama 50-100 yıllık hava durumu ortalamaları alınarak iklim hakkında bilgiler oluşturulabilir.

Doğanın dört temel kaynağı

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Atmosfer(Havaküre): Yer çekiminin etkisiyle yer küreyi çepeçevre saran ve çeşitli gazlardan oluşan doğal bir ortamdır.

İklim olayları bu katmanda gerçekleşir. Bu katmanda meydana gelen olaylar Klimatoloji tarafından incelenir. Bu bilim dalıyla ilgilenen her kimseye Klimatolog denir.

  • Litosfer(Taşküre): Dünya'nın kabuklaşmış ve tamamen soğumasıyla katılaşmış dış yüzeydir. Dağ, plato, ova ve vadi gibi yer şekilleri kayaç ve toprakları oluşturan unsurlardır.

Litosferde meydana gelen olaylar Jeomorfoloji' 'tarafından incelenir. Bu bilim dalıyla ilgilenen her kimseye Jeomorfolog denir.

  • Hidrosfer(Suküre): Okyanus, deniz, göl, akarsu, kaynak suları, buzullar ve yer altı sularının hepsine verilen isimdir. Yer üstündeki su kaynakları Hidrografya tarafından incelenir.
  • Biyosfer(Canlı Küre): Taş küre, hava küre ve su küre içinde yaşayan canlılardan oluşur. İnsanlar, hayvanlar, bitkiler ve çeşitli mikroorganizmalar biyosferi oluşturan başlıca unsurlardır.

Biyosferdeki canlılar Biyocoğrafya tarafından incelenir.