İçeriğe atla

Özgürlük Meydanı (Erivan)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Özgürlük Meydanı genel görünümü.

Özgürlük Meydanı (Ermenice: Ազատության հրապարակ, Azatut'yan hraparak), Opera Meydanı veya Tiyatro Meydanı (Թատերական հրապարակ, T'aterakan hraparak) olarak da bilinir. 1991 yılına kadar Ermenistan'da Erivan'ın Kentron semtinde bulunan bir kent meydanıdır. Meydan, ana opera binasının hemen güneyinde, opera parkı ile Kuğu gölü arasında yer alan Erivan Opera Tiyatrosu kompleksinin bir parçasıdır. Cumhuriyet Meydanı ile birlikte Özgürlük Meydanı, Erivan'ın merkezindeki iki ana meydandan biridir. Dört cadde ile çevrilidir: Tumanyan Caddesi, Teryan Caddesi, Sayat Nova Caddesi ve Maştots Caddesi. Meydanda yazar Hovhannes Tumanyan ve besteci Alexander Spendiaryan'ın heykelleri yer alıyor.

Siyasette

[değiştir | kaynağı değiştir]

Meydandaki gösteri geleneği nedeniyle Ermenistan'da "demokrasinin simgesi" olarak nitelendirildi.[1] Meydan tahmini olarak 40.000,[2] 42.000-45.000[3] ila 50.000 kişi barındırabilir.[4]

1988: Karabağ hareketi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yarım daire şeklindeki meydan, modern Ermenistan tarihindeki önemli rolüyle tanınır. Şubat 1988'deki Karabağ hareketinden bu yana, Özgürlük Meydanı popüler gösterilerin merkezi haline geldi. Gösterileri bastırmak için meydan 1988'de Sovyet polisi ve askerî güçleri tarafından birkaç kez kapatıldı.[5][6][7]

Seçim sonrası protestolar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ermenistan'ın 1991'deki bağımsızlığından sonra meydan, özellikle 1996, 2003, 2008 ve 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra hükûmet karşıtı mitinglerin ana yeri oldu. Tartışmalı 2008 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından, muhalefet lideri ve Ermenistan'ın ilk cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan'ın binlerce destekçisi meydanda toplandı ve oturma eylemlerine başladı. 1 Mart 2008 sabahı erken saatlerde bu barışçıl protestolar polis tarafından şiddetle dağıtıldı ve meydan sivillere kapatıldı.[8] Meydan yaklaşık 20 gün boyunca polis ve silahlı kuvvetler tarafından olağanüstü hal uygulamak için işgal altında kaldı. Daha sonra, Ter-Petrosyan'ın Ermeni Ulusal Kongresi'nin büyük bir miting düzenleyeceği 17 Mart 2011 tarihine kadar, üç yıldan fazla bir süre için mitinglere kapatıldı.[9]

Yeraltı otoparkı

[değiştir | kaynağı değiştir]

28 Ağustos 2008'de[10] Ermenistan hükûmeti, park halindeki arabaların trafiği sık sık zorlaştırdığı çevredeki sokakları rahatlatmak için meydanın altına bir yeraltı otoparkı inşaatı başlatma kararı aldı. Muhalefet, hükûmet bu iddiaları yalanlasa da kararın orada gösterileri engellemeyi amaçladığını iddia etti. 500 araç kapasiteli üç katlı otopark, Belediye Başkanı Gagik Beglaryan ve Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın katılımıyla 24 Mayıs 2010 tarihinde açıldı. Proje yaklaşık 10,5 milyon dolara mal oldu.[11][12]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Abrahamyan, Gayane (16 Eylül 2010). "Symbol of freedom or reminder of violence?: Opposition, city authorities continue battle over key Yerevan square". ArmeniaNow. 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2013. Geç Sovyet dönemlerine kadar uzanan bir demokrasi ve zafer sembolü olan meydan, şehrin devasa bir yer altı otoparkı inşa etmeye başlamasıyla hemen inşaat alanına dönüştürüldü. 
  2. ^ Pennington, Joseph. "FEB 9 TER-PETROSSIAN RALLY THE BIGGEST SO FAR THIS SEASON; UNREALIZE HOPES FOR OPPOSITION ALLIANCE, BUT PROMINENT VETERANS' GROUP MEMBERS ANNOUNCE SUPPORT". WikiLeaks. Embassy of the United States, Yerevan. 9 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Tüm yıl boyunca kalabalık tahminlerimizde bize yardımcı olan yerel kural, Özgürlük Meydanı'nın maksimum 40.000 kişilik kapasiteye sahip olmasıdır. 
  3. ^ "Ինչքան մարդ է տեղավորում Ազատության հրապարակը [How many people does the Freedom Square hold]". Aravot (Ermenice). 20 Şubat 2013. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Մեծ խտության դեպքում' մինչեւ 42-45 հազար մարդ' միայն ասֆալտին: 
  4. ^ Martirosyan, Ara (9 Kasım 2008). Որքա՞ն միտինգավոր է տեղավորվում Ազատության հրապարակում. Azg Daily (Ermenice). 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Մի խոսքով, ներկայիս հանրահավաքների առավելագույն թիվը Ազատության հրապարակում կազմում է 50 հազար մարդ, քանի որ շրջակա տարածքները ներկայումս կառուցապատված են եւ այնտեղ մարդիկ գրեթե չեն լինում: 
  5. ^ Malkasian, Mark (1996). Gha-ra-bagh!: The Emergence of the National Democratic Movement in Armenia. Detroit: Wayne State Univ. Press. ISBN 9780814326046. Mahalle sakinleri ertesi gün [22 Mart 1988] Tiyatro Meydanı'nı ve taze yüzlü askerlerle çevrili opera binasını bulmak için uyandılar..." 
  6. ^ "Troops Sent Back to Armenia Capital After Mass Rally". Los Angeles Times. 10 Temmuz 1988. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2014. 
  7. ^ Keller, Bill (22 Aralık 1988). "Armenia Opens To Show Capital Under Tight Lid". New York Times. 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2014. Şehrin neoklasik opera binasının dışında kasıp kavuran, neredeyse kesintisiz, açık hava politik tartışmaları sona erdi. Opera binasının yanındaki meydan şimdi gece vakti kurşun geçirmez yelek giyen tanklar ve askerler tarafından çevrelenmiş durumda. 
  8. ^ Tavernise, Sabrina (3 Mart 2008). "Emergency Order Empties Armenian Capital's Streets". New York Times. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Cumartesi günü öğleden sonra, 10 gün süren barışçıl protestoların ardından, sabah polis memurları tarafından dövülen göstericilerin kavgayı bozdukları belli oldu. 
  9. ^ "Armenian Opposition Reoccupies Key Square As Protests Grow In Strength". Radio Free Europe/Radio Liberty. 18 Mart 2011. 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2013. 
  10. ^ Ազատության հրապարակը վերադարձվեց երևանցիներին' 500-տեղանոց ավտոկանգառով. panorama.am (Ermenice). 24 Mayıs 2010. 14 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "New Underground Parking Structure Inaugurated in Armenian Capital". Asbarez. 24 Mayıs 2010. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021. 
  12. ^ "The Underground Parking Lot of the Freedom Square opened with Participation of the Armenian President". Armenpress. 24 Mayıs 2010. 14 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Özgürlük_Meydanı_(Erivan)&oldid=32674155" sayfasından alınmıştır