IBAN: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
2. satır: 2. satır:
'''IBAN''', para transferlerinin yanlış hesap numaralarına yapılmasını önlemek amacıyla ilk olarak [[Avrupa Birliği]] ülkelerinde ortaya çıkmış bir hesap numarası standardıdır.
'''IBAN''', para transferlerinin yanlış hesap numaralarına yapılmasını önlemek amacıyla ilk olarak [[Avrupa Birliği]] ülkelerinde ortaya çıkmış bir hesap numarası standardıdır.


Her ülkenin ve her bankanın hesap numaralarının uzunlukları ve biçimleri farklı olduğundan, bir başka bankadaki bir hesaba para transferi yapmak için bankalara başvuran müşteriler yanlış hesap numarası kullandıklarında, karşı bankada paranın aktarılacağı doğru adres bulunamamakta; havale göndericiye geri dönmektedir. Bankalarda zaman ve iş gücü kaybına neden olan bu durumlarda, aktarılacak paranın doğru adresini bulmak için alıcı bankada birçok işlem yapıldığından, göndericiden ek masraflar tahsil edilmektedir. Bu olumsuzluğun önlenmesi için Avrupa Birliği'ndeki tüm ülkelerinin para transferlerinde ortak bir hesap numarası standardı kullanması sağlanmıştır. IBAN veya uzun haliyle '''I'''nternational '''B'''ank '''A'''ccount '''N'''umber (Uluslararası Banka Hesap Numarası) adı verilen bu hesap numarası standardı, para transferlerindeki bu olumsuzlukları önleyecek özelliklere sahiptir.

== Özellikler ==

Avrupa Birliği Standardı çerçevesinde en fazla 34 basamak uzunluğunda olan IBAN’ın ilk iki hanesi, tüm ülkelerde standart olmak üzere ait olduğu hesabın ülke kodunu ve iki haneli kontrol rakamını içermektedir. Kontrol rakamları, IBAN’ın içerisinde bulunan diğer rakamlar üzerinde bir takım hesaplamalar yapılarak ulaşılabilen rakamlardır. Bu hesaplamalar standart ve herkesçe bilinen bir yöntem ile yapılmaktadır ve IBAN kullanan bütün ülkeler kontrol basamaklarını bu hesaplama standardına uygun şekilde hesaplamaktadır. Bu nedenle, IBAN’ın içerisindeki basamaklardan biri veya fazlası yanlış veya eksik yazılırsa, yukarıda sözü edilen standart hesaplama yapıldığında IBAN’ın içerisindeki kontrol rakamından farklı bir rakama ulaşılacak ve IBAN’ın yanlış olduğu anlaşılacaktır
34 basamak uzunluğunu aşmamak ve ilk 4 hanede ülke kodu ile kontrol basamaklarını içermek koşulu ile her ülke kendisine ait IBAN’ların basamak sayısı ve biçimini gösteren ülke IBAN standardını serbestçe belirleyebilmektedir. Ülkeler, belirledikleri IBAN basamak sayısı ve biçimini IBAN kullanan diğer ülkelere duyurmaktadır. Bu sayede, her ülke diğer bir ülkeye ait IBAN’ın uzunluğunu da kontrol edebilmektedir. Bu özellikleri sayesinde IBAN, para transferi talebi gönderici bankaya ulaştığında alıcı bankaya transfer mesajını göndermeden kendi içerisindeki özel ve standart hesaplama yöntemi ile kontrol edilebilmekte ve yanlış bir IBAN ile yapılmak istenen para transferi başlamadan engellenmiş olmaktadır.

IBAN, var olan hesap numaralarının yok edilmesini ya da bu numaraların para transferinde kullanılmamasını gerektirmemektedir. Uygulamada para transferine konu olan her hesabın numarasının yanı sıra bu hesaba bir de IBAN üretilmektedir. Para transferlerinde IBAN’ın kullanılması durumunda yukarıda sözü edilen avantajlar elde edilmektedir. Ancak (IBAN kullanımının zorunlu tutulduğu ülkelerin dışındaki) müşteriler istedikleri takdirde IBAN kullanmaksızın mevcut hesap numarası ile para transferi yapabilirler.


== Uluslararası kullanım ==
== Uluslararası kullanım ==
19. satır: 11. satır:
* Türkiye için IBAN numarası 26 hanedir <ref>http://www.tbb.org.tr/IBAN.htm</ref>.
* Türkiye için IBAN numarası 26 hanedir <ref>http://www.tbb.org.tr/IBAN.htm</ref>.


== Örnek IBAN ==
'''TR
<br />
<table>

<tr>
<td width=100>
* '''TR'''
Ülke Kodu<br />
''2 hane''
</td>
</tr>

<tr>
<td>
* '''68'''
Kontrol Kodu<br />
''2 Hane''
</td>
</tr>

<tr>
<td>
* '''00046'''
Banka Kodu<br />
''5 Hane''
</td>
</tr>

<tr>
<td>
* '''0'''
Rezerv Alan<br />
''1 Hane''
</td>
</tr>

<tr>
<td>
* '''0000222990022302'''
Banka Hesap Numarası<br />
''16 Hane''
</td>
</tr>

</table>

== IBAN Değerinin Doğruluğu Nasıl Kontrol Edilir? <ref>http://www.destekport.com/makale-3-iban_numarasinin_dogrulugu_nasil_kontrol_edilir.html</ref> ==
IBAN numarası en az 5, en fazla 34 karakter olabilir.
Türkiye'deki IBAN numaraları 26 karakterdir.
İçeriğinde sadece büyük latin harfler ve 0-9 arası rakamlar olabilir.
İlk iki karakteri kesinlikle harf olmalı.
üçüncü ve dördüncü karakterleri kesinlikle rakamlardan oluşmalıdır.
<br /><br />
'''Peki Doğrulama İşlemi Nasıl Yapılır?'''
<br />

IBAN <span style="color:red">=</span> <code>
GB35MIDL40253432144670
</code> olsun;

- İlk dört karakter silinip, karakter dizisinin en sonuna yerleştirilir.

<code>
MIDL40253432144670<span style="color:red">GB35</span>
</code>
- Harfler sayı değerine çevrilir. Örneğin;
A->10 B->11 C->12 D->13 F->15 G->16 H->17 I->18 J->19 K->20 L->21 M->22 N->23 O->24 P->25 Q->26 R->27 S->28 T->29 U->30 V->31 W->32 X->33 Y->34 Z->35

Bu örnek için; '''M'''=22 '''I'''=18 '''D'''=13 '''L'''=21 '''G'''=16 '''B'''=11

Yani son hali şuna döner;

<code>
2218132140253432144670161135
</code>

Buradaki sayının 97'ye bölümünden kalan eğer 1 ise, '''bu IBAN numarası doğrudur denir'''.

Peki bu sayıyı 97 nasıl bölebiliriz? Bu sayıyı 97'ye bölmek ve kalanı bulmak için parçalara ayıralım.

<code>
<span style="color:blue">22181</span> 32140 <span style="color:orange">25343</span> 21446 <span style="color:green">70161</span> 135
</code>

SAYI <span style="color:grey">-></span> 97'ye bölümünden kalan

<span style="color:blue">22181</span> <span style="color:grey">-></span> 65 (65'i diğer sayının başına ekliyoruz.)<br />
'''65'''32140 <span style="color:grey">-></span> 63 (63'ü yine aynı şekilde ekleyerek devam ediyoruz.)<br />
'''63'''<span style="color:orange">25343</span> <span style="color:grey">-></span> 70<br />
'''70'''21446 <span style="color:grey">-></span> 4<br />
'''4'''<span style="color:green">70161</span> <span style="color:grey">-></span> 2<br />
'''2'''135 <span style="color:grey">-></span> 1
<br />
bölme işleminde yüksek digitleri destekleyen bir araçla daha geniş parçalara ayrılarakta işlem yapılabilir,<br />
Rakamı 3 parçaya böldüğümüzü varsayalım;<br />
2218132140 -->63<br />
'''63'''2534321446 -->4<br />
'''4'''70161135 -->1 gibi.<br />



-Elimizde oluşan sayı dizisinin 97'ye bölümünden kalan 1'e eşitse, ki gördüğünüz gibi en son 1 kaldı, bu IBAN numarası doğrudur diyebiliriz.


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
129. satır: 17. satır:
== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.sic.ch/de/tkicch_onlineservices_inquiryiban.htm Isviçre ve Liechtenstein banka hesap numaralari için IBAN-hesaplayicisi]
* [http://www.sic.ch/de/tkicch_onlineservices_inquiryiban.htm Isviçre ve Liechtenstein banka hesap numaralari için IBAN-hesaplayicisi]
* [http://www.ibansorgulama.com Bankalar İçin IBAN Hesap Numarası Sorgulama]


{{banka-taslak}}
{{banka-taslak}}

Sayfanın 11.15, 3 Aralık 2010 tarihindeki hâli

IBAN, para transferlerinin yanlış hesap numaralarına yapılmasını önlemek amacıyla ilk olarak Avrupa Birliği ülkelerinde ortaya çıkmış bir hesap numarası standardıdır.


Uluslararası kullanım

IBAN, sağladığı faydalar nedeniyle Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra diğer bazı ülkeler tarafından da kabul görmüştür ve uygulanmaktadır. Bazı ülkeler, IBAN’ı yurtiçi para transferi işlemlerinde de kullanmaya karar vermişler; bazı ülkeler de aralarındaki ve kendi sınırları dahilindeki para transferleri için IBAN kullanımını zorunlu hale getirmişlerdir.

  • IBAN, Avrupa Birliği Standartları çerçevesinde en fazla 34 basamaklıdır.
  • 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren yurtdışı para transferlerinin yanı sıra EFT dahil olmak üzere yurtiçi bankalar arası para transferlerinde de IBAN kullanmak zorunlu hale gelmiştir.
  • Türkiye için IBAN numarası 26 hanedir [1].


Kaynakça

Dış bağlantılar