Arturo Ui'nin Önlenebilir Tırmanışı

Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı, Bertolt Brecht tarafından yazılan seyirlik bir oyundur.

Brecht'in 1941 yılında Finlandiya'da kaleme aldığı ve ilk kez 1958 yılında sahnelenen eser, epik tiyatronun önemli örneklerinden biridir. Arturo Ui’nin Önlenebilir Tırmanışı, 1999 - 2000 sezonunda İstanbul Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenmiştir.

2002 yılında İTÜ Sahnesi tarafından Arturo Ui'nin Yükselişi adıyla sahnelenmiştir. Bu sahnelemede oyun kurgusunda yapılan en büyük değişiklik, Brecht'in sahne sonlarında yansıttığı Hitler ve Nazilere ilişkin bilgiler içeren projeksiyonların yerine emekli bir devlet başkanıyla yapılan bir söyleşinin gösterildiği video-projeksiyon kullanılması olmuştur.

Konusu

Şablon:Spoiler
Oyunda I. Dünya Savaşı'nın ardından, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı sürecinde büyük şirketlerin çıkar savaşında oyuna gelerek suçlu durumuna düşen ve yargılanan bir Belediye Başkanı'nın, aklanmak için çete lideri Arturo Ui ile işbirliği yapması sonucunda Arturo Ui'nin hızla gelişen büyümesi, bu kez onun bir sömürü çarkı oluşturması ve karanlık işlerin karanlık ilişkilerle bir ülke kaderini nasıl değiştirebildiği anlatılır.

Brecht'in savaş döneminde yazdığı anti-faşist oyunda Hitler'in iktidara yürüyüş öyküsü ile ünlü Chicago'lu gangster Al Capone'un öyküsü örtüştürülmüştür. Anlatılan gangster öyküsündeki olaylar, sahne aralarında yansıtılan yazılar ile tarihsel bir perspektife bağlanmıştır. Oyunda gösterilen olaylar 1932-1933 yılları arasındaki Almanya tarihiyle büyük benzerlikler taşır. Metinde Nazi Partisi ve Hitler, Chicagolu ganster Arturo Ui ve adamlarını; karnıbahar tröstü ve tröstün patronları, Hitler'le ilişki kuran büyük Alman patronlarını, Belediye Başkanı Dogsborough ise Almanya Cumhurbaşkanı Hindenburg'u temsil etmektedir. Brecht bu oyunda, küçük burjuva romantizminin büyük katillere duyduğu büyük saygıyı kırmaya çalıştığını söyler: "Büyük politik suçlular tamamen teşhir edilmeli ve gülünçlüklerinin esası gösterilmelidir. Aslında bunlar büyük politik suçlular değil, büyük suçlu politikacılardır. Bu da tamamen başka bir şeydir."
Şablon:Endspoiler

Kadro

İstanbul Devlet Tiyatrosu sahnelemesi

Teknik

• Yazan: Bertolt Brecht
• Yöneten: Yücel Erten
• Yönetmen Yrd.: Mahmut Gökgöz
• Yönetmen Yrd.: Sevtap Arkan Toktay
• Sahne Tasarımı: Nurettin Özkönü
• Giysi Tasarımı: Serpil Tezcan
• Işık Tasarımı: Ayhan Güldağları
• Müzik: Turgay Erdener
• Koreografi: Haldun Yedican

Oyuncular

• Bülent Emin Yarar: Sunucu, Ted Ragg, Uşak, Doktor, Cicero’lu Manav
• Gökalp Kulan: Sunucu, Garson, Givola’nın Fedaisi, Greenwool, Cicerolu Manav
• Cengiz Baykal: Flake, Yargıç, Chicago’lu Manav
• Fikret Urucu: Butcher, Ui’nin Fedaisi
• Özgür Erkekli: Mulberry, Savcı
• Osman Wöber: Clark
• Alp Öyken: Dogsborough
• Orhan Kurtuldu: Genç Dogsborough, Roma’nın Fedaisi, Genç İnna
• Selen Şenbay: Goodwil, Manav Hook
• Halil Doğan: Gaffles, Göri’nin Fedaisi
• Orhan Tetikcan: Rowl, Ufak Tefek Adam, Chicago’lu Manav
• Kubilay Karslıoğlu: O’ Casey, Avukat, Chicago’lu Manav
• Zafer Ergin: Arturo Ui
• M. Ali Kaptanlar: Ernesto Roma
• Taner Birsel: Emmanuel Göri
• Zafer Algöz: Giuseppe Givola
• Özden Çiftçi: Rıhtım Gülü Daisy
• Nur Subaşı: Oyuncu

İTÜ Sahnesi

Teknik

• Yazan: Bertolt Brecht
• Yöneten: Özgür Akarsu, Senem Donatan, Erdem Şenocak
• Yönetmen Yrd.: Celal Mordeniz
• Dekor: Mahmut N.Özlütaş, Erdem Şenocak
• Kostüm ve aksesuar: Gülden Arsal, Merve Tanrıöver
• Afiş: Celal Mordeniz, Erdem Şenocak

Oyuncular

• M.Emin Akşehirli
• Yasemin Apaydın
• Gülden Arsal
• Hasan Ata
• Hilal Baykara
• Pınar Çağlın
• Ali Çetin Çetinel
• Sinan Dodanoğlu
• Ozan Erbak
• İrem Gökçel
• Murat Güreken
• Pınar Hergüner
• İsmail İyigünler
• Kağan Kahveci
• Lütfü Kaynar
• Fehmi Emre Kıraç
• Neslihan Köse
• Gülseven Medar
• Mahmut N. Özlütaş
• İpek Sakarya
• Yiğitcan Savran
• Erdem Şenocak
• Merve Tanrıöver
• Sidar Taştan
• Yusuf Tiryaki
• İbrahim Tort
• Müge Turan
• Feriye Yurdusev
• Gülcin Yücel

Dış bağlantılar

• İDT web sayfasında oyun
• İTÜ Sahnesi